«Σβανάς, Τίτσιρος, Αλούπας»-Η προέλευση επιθέτων των Ελληνοκυπρίων

14:46 9/6/2022 - Πηγή: Sigma Live

Για την προέλευση των επιθέτων των Ελληνοκυπρίων μίλησε στο Ράδιο Πρώτο ο φιλόλογος Γιώργος Χατζηκωστής ο οποίος εξέδωσε και βιβλίο με τίτλο «Τα επώνυμα των Ελλήνων της Κύπρου».

Αρχικά ανέφερε ότι λόγω φιλολογικού ενδιαφέροντος για την γλώσσα, προέκυψε η έρευνα για τα παράξενα επίθετα και ονόματα. «Αναζήτησα τα παράξενα και δυσνόητα επίθετα».

Σημείωσε ότι τα επίθετα μέσα στο βιβλίου του είναι χωρισμένα σε 24 κατηγορίες. «Υπάρχουν επίθετα που προέρχονται από τα γράμματα του αλφαβήτου όπως ο Κάππας, ο Δέλτας, ενώ υπάρχουν και επίθετα που προέρχονται από αντικείμενα

όπως ο Σβανάς και ο Βαρέλλας». Πρόσθεσε ότι υπάρχουν επίθετα που προέρχονται από αξιώματα (Μουχτάρης), από αριθμούς (Πενηνταέξ), αλλά και από ρούχα, μήνες και επαγγέλματα.

Ο κ. Χατζηκωστής συμπλήρωσε ότι πολλά επίθετα προήλθαν από παρατσούκλια.

Μιλώντας για την περίοδο της Αγγλοκρατίας, ανέφερε ότι οι Άγγλοι ενθάρρυναν τους Κύπριους ώστε να έχουν ως επίθετο το όνομα του πατέρα τους για να διασπάσουν την ιστορική και οικογενειακή παράδοση. «Θεώρησαν ότι με αυτό τον τρόπο θα ανθελληνίσουν τον τόπο», είπε.

Για την ιστορία, εξήγησε ότι στις πρώτες ολιγάριθμές κοινωνίες δεν υπήρχαν επίθετα αλλά στην πορεία προέκυψε η ανάγκη για επίθετα έτσι ώστε να ξεχωρίζουν μεταξύ τους οι πολίτες. «Από την αρχαιότητα υπάρχουν τριπλά επώνυμα με όνομα, επίθετο και καταγωγή».

Όσον αφορά τα παρατσούκλια, ανέφερε ότι οι άνθρωποι θέλουν να τα διατηρήσουν γιατί θεωρούν ότι έτσι ξεχωρίζουν. «Μερικά από αυτά είναι το Μισός, Ζαβός, Καταστρόφας, Συλλούρης».

Μερικά παράξενα επίθετα είναι: Καραντώκης, Πεπέτζιος, Χαμπιαούρης, Παρτάκκης, Κόνσολος, Τσαούσιης, Σαρανταένας, Τίτσιρος, Λακκοτρύπης, Τσαγγάρης, Αλούπας, Γενάρης, Μάρτης, Άρκοντας.

Τέλος, σχολίασε τη συζήτηση στη Βουλή σχετικά με την αναγραφή μητρώνυμου και πατρώνυμου από τις πολιτικές ταυτότητες των παιδιών, τονίζοντας ότι είναι μια τάση καταργητισμού που υπάρχει σε Κύπρο και Ελλάδα. «Είναι κάτι το οποίο λιγοστεύει την παράδοση μας».

Ακούστε τη συζήτηση από το 33:31