Σβήνει το συνεργατικό μοντέλο

08:08 3/12/2015 - Πηγή: Sigma Live

Εκδήλωση διοργανώθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από τον Κύπριο Ευρωβουλευτή Κώστα Μαυρίδη
Ο τοπικός και κοινωνικός χαρακτήρας, η εταιρική δομή και η απουσία στόχων βραχυπρόθεσμων κερδών, διαφοροποιούν τις συνεργατικές τράπεζες από τις εμπορικές

Αμφίβολο κρίνεται το μέλλον του μοντέλου των συνεργατικών τραπεζών στην Ευρώπη, τουλάχιστον σε μακροχρόνιο επίπεδο, με την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων που έρχονται στο πλαίσιο της Τραπεζικής Ένωσης. Παρά το γεγονός ότι τα συνεργατικά μοντέλα κρίθηκαν ανθεκτικότερα από εκείνα των εμπορικών τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης, το νέο κανονιστικό πλαίσιο πλήττει τη λειτουργία τους, στη βάση της φιλοσοφίας γύρω από την οποία διαμορφώθηκε το μοντέλο των συνεργατικών εταιρειών. Ο τοπικός και κοινωνικός χαρακτήρας, η εταιρική δομή, η απουσία στόχων βραχυπρόθεσμων κερδών που διαφοροποιούν τις συνεργατικές τράπεζες από τις εμπορικές, αναμένεται να αντιμετωπιστεί στο λάθος πλαίσιο, καθώς οι νέοι κανονισμοί είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα των εμπορικών τραπεζών.

Έχουν μειωθεί σημαντικά
Στην εκδήλωση, που διοργάνωσε ο Κύπριος Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Κώστας Μαυρίδης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναλύθηκαν οι προκλήσεις, οι απειλές, τα προτερήματα αλλά και τα μειονεκτήματα των συνεργατικών τραπεζών. Συγκεκριμένα, ο Γενικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Συνεργατικών Τραπεζών Herv? Guide τόνισε ότι στην Ευρώπη λειτουργούν πάνω από 4.000 συνεργατικές τράπεζες, με το 20% του συνολικού ευρωπαϊκού πληθυσμού να αποτελούν μέλη τους. Ο κ. Guide υπογράμμισε ότι ο πληθυσμός των συγκεκριμένων ιδρυμάτων έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, όχι λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά λόγω των σφιχτών περιορισμών που έχουν επιβάλει οι Συνθήκες της Βασιλείας.

Επιπλέον, ανέφερε ότι λόγω των νομοθετικών αλλαγών που συνεχώς προκύπτουν, κυρίως λόγω των εμπορικών τραπεζών, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του προσωπικού, αντί να ασχολούνται με τη χορήγηση δανείων, απασχολούνται με τη συμμόρφωση στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. «Οι νέες προσλήψεις θα πήγαιναν προς την παραγωγή και όχι προς τη συμμόρφωση, κι αυτό έχει αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία.

Οι πολιτικοί πρέπει να βγάλουν επιτέλους τα συμπεράσματά τους. Το 80% του προσωπικού ασχολούνται με αναφορές προς τις εποπτικές Αρχές». Οι πολιτικοί δεν γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες των συνεργατισμών, τόνισε ο κ. Guide, κι έτσι φτιάχνουν ίδια μοντέλα για όλους, προσθέτοντας ότι αυτή η διαφοροποίηση των συνεργατικών τραπεζών από τις υπόλοιπες ωφελεί τον ανταγωνισμό και τον καταναλωτή.

Δικαιοσύνη και αλληλεγγύη
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος των μελών του Συνεργατισμού της Κύπρου Ανδρέας Μουσκάλλης τόνισε ότι οι συνεργατικές τράπεζες βασίζονται στις αρχές της αυτοβοήθειας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης, επισημαίνοντας ότι σε περιόδους κρίσης οι συνεργατισμοί είναι πιο ανθεκτικοί. «Η Ευρώπη που γέννησε τον Συνεργατισμό δεν του συμπεριφέρεται με σεβασμό, στοργή κι ευαισθησία. Δεν λαμβάνονται υπ' όψιν οι ιδιομορφίες του», τόνισε, ενώ ανέφερε ότι η κρίση υπενθυμίζει ότι ο συνεργατισμός «είναι μοναδικός γιατί διέπεται από τη δική του φιλοσοφία, με τα δικά του κοινωνικά χαρακτηριστικά. Πιστεύει στον άνθρωπο και τις ανάγκες του, και όχι στα βραχυπρόθεσμα κέρδη».

Κοινά στοιχεία και προκλήσεις
Ο Υπεύθυνος Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Babobank Arnold Kuijpers στάθηκε στα κοινά στοιχεία που έχουν οι συνεργατικές τράπεζες ανά την Ευρώπη, αναφέροντας προτερήματα, όπως ο μακροπρόθεσμος ορίζοντας στο πελατολόγιο, η πρόταξη του κοινωνικού κέρδους έναντι του οικονομικού, ο τοπικός χαρακτήρας και η συμμετοχή των μελών στις αποφάσεις και το προφίλ χαμηλού ρίσκου που καλλιεργούν. Από την άλλη, στα μειονεκτήματα χρέωσε τις μικρότερες ευκαιρίες για κεφαλαιοποίηση, λόγω της μη πρόσβασης στα χρηματιστήρια, το δαπανηρό δίκτυο τοπικών καταστημάτων και την περίπλοκη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Επιπλέον παρά τα οφέλη, όπως αναφέρθηκαν προηγουμένως, η τοπική παρουσία μειονεκτεί στην οικονομική της βάση, καθώς, λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας και της πραγματοποίησης όλο και περισσότερων συναλλαγών από φορητές συσκευές, το κόστος εγκατάστασης και στελέχωσης των καταστημάτων δεν θα δικαιολογείται. «Μια μεγάλη τράπεζα μπορεί να κλείσει θυγατρικές και καταστήματα, οι μικρότερες δεν το κάνουν. Οι συνεταιριστικές τράπεζες έχουν μεγάλο κόστος συγχώνευσης, καθώς, αν δεν υπάρχει υποκατάστημα, δεν θα υπάρχει κατανόηση που οφείλεται απέναντι τον πελάτη», πρόσθεσε.

Σχετικά με τις προκλήσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν, ο κ. Kuijpers τόνισε ιδιαιτέρως ότι απαιτείται οι συνεργατικές τράπεζες να προσφέρουν εναλλακτικές προτάσεις στους πελάτες, με το αίσθημα που αποπνέουν να είναι αυτό του θεσμικού οργάνου. «Αν δεν υπάρχει η φυσική παρουσία σε μια τοπική κοινωνία, θα πρέπει τουλάχιστον να υπάρχουν ανοιχτές κεραίες προς τους πελάτες της περιφέρειας», ανέφερε, με τις ψηφιακές συναλλαγές και την αναβάθμιση των ψηφιακών συστημάτων να αποτελούν επίσης βασικό στοίχημα για το μέλλον.

Καλύτερη κεφαλαιοποίηση
Η εκπρόσωπος της Γερμανικής Ένωσης Συνεργατικών Τραπεζών Stefanie Schulte, στην ομιλία της, ανέφερε ότι οι συνεργατικές τράπεζες στην Ευρώπη αντιμετωπίζονται ως «ξεπερασμένο μοντέλο», προτάσσοντας στον αντίποδα ότι η Γερμανία δεν θα ήταν αυτή που είναι, χωρίς τις συνεργατικές τράπεζες. «Στη Γερμανία εστιάζουμε στις τοπικές συνεργατικές, οι οποίες δανείζουν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όπως αναφέρθηκε, υπάρχουν πάνω από χίλιες συνεργατικές τράπεζες στη Γερμανία, ενώ ένας στους τέσσερεις Γερμανούς είναι μέλος σε μια συνεργατική τράπεζα.

Επιπροσθέτως, τόνισε ότι οι συνεργατικές είναι πολύ καλύτερα κεφαλαιοποιημένες από τις άλλες τράπεζες, πράγμα που τις καθιστά ανθεκτικότερες, ενώ έχει αναπτυχθεί ένα σύστημα θεσμικής προστασίας με τη μία τράπεζα να βοηθάει την άλλη σε περίπτωση προβλήματος. «Λόγω αυτού του συστήματος, καμία συνεργατική τράπεζα δεν έχει χρεοκοπήσει εδώ και 80 χρόνια, ενώ καμία δεν χρειάστηκε τα λεφτά του φορολογούμενου για να διασωθεί», υπογράμμισε η κ. Schulte.

Η εποπτεία φταίει για τα ΜΕΔ
Όπως ανέφερε ο Filip Keerman, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το συνεργατικό μοντέλο στον τραπεζικό τομέα εστιάζεται άριστα στην τοπική οικονομία της Κύπρου, ενώ οι περισσότερες καταθέσεις έρχονται πίσω από ντόπιους. Το πρόβλημα με τις συνεταιριστικές στην Κύπρο εστιάζεται σε διάφορα σημεία. Τα χαμηλά κέρδη και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την ανταγωνιστικότητα σε σχέση με τις εμπορικές τράπεζες.

Επιπλέον, ο κ. Keerman επισήμανε ότι η κεφαλαιακή επάρκεια του Συνεργατισμού ενέχει στοιχεία προβλήματος και πιθανότατα να απαιτείται υψηλό επίπεδο ανακεφαλαιοποίησης. «Αυτά όμως αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής βοήθειας προς στην Κύπρο», επισήμανε και προσδιόρισε ότι το υψηλό επίπεδο των ΜΕΔ οφείλεται στην κρίση, αλλά και στην έλλειψη εποπτείας.