Συμφωνία αλισβερίσι Ε.Ε.- Τουρκίας για το προσφυγικό

09:59 19/3/2016 - Πηγή: Sigma Live

Όλα όσα κατάφερε να πάρει από τους Ευρωπαίους για το προσφυγικό η Άγκυρα

Ξεκινά από αύριο η επαναπροώθηση μεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία, ενώ η Άγκυρα θα λάβει συνολικά έξι δις ευρώ και άνοιγμα ενός ενταξιακού κεφαλαίου

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ όλα τα μέρη με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε

«Κλείδωσε» χθες αργά το απόγευμα στις Βρυξέλλες, μετά από σκληρό

αλισβερίσι, η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το Προσφυγικό. Μεταξύ άλλων, η συμφωνία προβλέπει την έναρξη της επαναπροώθησης παράτυπων μεταναστών από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία από αύριο Κυριακή, χρηματοδότηση της Άγκυρας με 3+3 δις ευρώ, άνοιγμα ενός μόνον κεφαλαίου των ενταξιακών διαπραγματεύσεων που δεν έχει μπλοκάρει η Κύπρος και άρση της βίζας υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Η συμφωνία των εννέα σημείων περιλαμβάνει το σχέδιο ανταλλαγής Σύρων προσφύγων σε βάση «έναν προς έναν», δίνοντας κατ' αρχάς 72.000 θέσεις απ’ ευθείας μετεγκατάστασης στην Ε.Ε., ενώ εναποθέτει στην Ελλάδα όλο το δαιδαλώδες έργο ταυτοποίησης και εξέτασης των αιτήσεων ασύλου των προσφύγων.

Τα βασικά σημεία

Τα 9 βασικά σημεία της συμφωνίας είναι, συνοπτικά, τα εξής:

1. Όλοι οι παράτυποι μετανάστες που φθάνουν από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά θα επιστρέφονται στην Τουρκία, από τις 20 Μαρτίου. Για όσους νομιμοποιούνται να υποβάλουν αίτηση ασύλου, προβλέπεται ότι η αίτησή τους θα εξετάζεται από τις ελληνικές Αρχές εξατομικευμένα, με βάση τη διεθνή νομοθεσία και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Όσοι μετανάστες δεν υποβάλουν αίτηση ασύλου, ή η αίτησή τους απορρίπτεται, θα επιστρέφουν στην Τουρκία. Τουρκία και Ελλάδα θα αναπτύξουν συνδέσμους που θα διευκολύνουν τη διαδικασία.

2. Για κάθε Σύρο που επιστρέφει στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας άλλος Σύρος θα μετεγκαθίσταται απ’ ευθείας από την Τουρκία στην Ε.Ε. Προτεραιότητα θα δίνεται σε όσους δεν έχουν μπει στο παρελθόν, ή έχουν επιχειρήσει να μπουν παράτυπα στην Ε.Ε. Με βάση την ισχύουσα συμφωνία του Ιουλίου του 2015, υπάρχουν διαθέσιμες ακόμη 18.000 θέσεις μετεγκατάστασης. Οι ανάγκες για πρόσθετες, πέραν αυτού του αριθμού, μετεγκαταστάσεις θα καλυφθούν μέσω εθελοντικής προσφοράς, με όριο τις επιπλέον 54.000 θέσεις (σύνολο: 72.000 θέσεις μετεγκατάστασης). Και αυτός ο αριθμός μπορεί να αναθεωρηθεί εάν χρειαστεί.

3. Η Τουρκία θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να αποτρέψει νέες ροές μεταναστών προς την Ε.Ε., είτε διά θαλάσσης, είτε διά ξηράς.

4. Όταν οι παράτυπες ροές σταματήσουν, ή μειωθούν σημαντικά, θα τεθεί σε ισχύ - σε εθελοντική βάση - πρόγραμμα εθελοντικής υποδοχής προσφύγων.

5. Η διαδικασία άρσης του καθεστώτος ταξιδιωτικής βίζας για τους Τούρκους πολίτες θα επιταχυνθεί, με στόχο την πλήρη άρση το αργότερο έως το τέλος Ιουνίου, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα πληροί όλα τα προαπαιτούμενα.

6. Η Ε.Ε. θα επιταχύνει την αποδέσμευση των αρχικών κονδυλίων των 3 δις ευρώ προς την Τουρκία. Αφού εξαντληθούν αυτοί οι πόροι και, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις, η Ε.Ε. θα προχωρήσει και σε πρόσθετη χρηματοδότηση της Τουρκίας, με επιπλέον 3 δις ευρώ, έως το τέλος του 2018.

7. Η Ε.Ε. και η Τουρκία χαιρετίζουν τη συνεχιζόμενη διαδικασία για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης.

8. Η Ε.Ε. και η Τουρκία αποφάσισαν το άνοιγμα του Κεφαλαίου 33 της ενταξιακής διαπραγμάτευσης της Τουρκίας (κεφαλαίου που αφορά τον προϋπολογισμό), στη διάρκεια της Ολλανδικής Προεδρίας. Η προπαρασκευαστική εργασία για το άνοιγμα κι άλλων κεφαλαίων θα συνεχιστεί σε ταχύτερους ρυθμούς, και με βάση τους ισχύοντες κανόνες.

9. Η Ε.Ε. και η Τουρκία θα εργαστούν από κοινού για τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης εντός της Συρίας, κυρίως σε περιοχές κοντά στα τουρκικά σύνορα, όπου ο τοπικός πληθυσμός θα μπορούσε να είναι πιο ασφαλής.

Ιστορική η χθεσινή μέρα για τον Νταβούτογλου

Πάντως, την ικανοποίησή τους για την επίτευξη συμφωνίας εξέφρασαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Τούρκος Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος χαρακτήρισε «ιστορική» τη χθεσινή ημέρα, καθώς η συμφωνία Ευρώπης-Τουρκίας θα βοηθήσει στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σε σχέση με την κριτική που δέχεται η Τουρκία για τις συνθήκες παραμονής των προσφύγων στη χώρα, ο Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε «περήφανος» για τα προσφυγικά κέντρα και κάλεσε όποιον έχει αμφιβολίες να επισκεφθεί τους καταυλισμούς. Πρόσθεσε δε, ότι οι Τούρκοι πολίτες ζουν σε αρμονία με τους πρόσφυγες, χωρίς ρατσισμό και ξενοφοβία.

Πρωτοποριακή συμφωνία

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Τουσκ χαρακτήρισε πρωτοποριακή τη συμφωνία ως προς τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία, ενώ σε ό,τι αφορά τη συμφωνία για το άνοιγμα του κεφαλαίου 33, που αφορά τον προϋπολογισμό, καλωσόρισε την πρόοδο της Τουρκίας στην ενταξιακή της πορεία, κάνοντας ωστόσο παράλληλη αναφορά στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού. Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Κομισιόν αναφέρθηκε στο «ηράκλειο» έργο που πρέπει να γίνει κυρίως στην Ελλάδα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας.

Συντονιστής, όπως είπε, του έργου αυτού θα είναι ο κοινοτικός αξιωματούχος Μάρτιν Βερβέι, ο οποίος θα αναλάβει και την οργάνωση της βοήθειας που θα πρέπει να αποσταλεί στην Ελλάδα τόσο σε επίπεδο οικονομικής ενίσχυσης, η οποία, όπως είπε θα φθάσει μέχρι και τα 300 εκατομμύρια ευρώ μέσα στους επόμενους έξι μήνες, όσο και υλικοτεχνικής υποστήριξης. «Η Ειδομένη δεν είναι η ιδέα που έχω για την Ευρώπη», δήλωσε χαρακτηριστικά, ενώ επανέλαβε πως οι μετεγκαταστάσεις από την Ελλάδα πρέπει να φτάσουν τις 6.000 μηνιαίως και πως τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. δεσμεύθηκαν πως θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Στο ψυγείο μονομερή σχέδια

Την ίδια ώρα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως «αυτό που πριν από 15 ημέρες έμοιαζε ένα εγκαταλελειμμένο σχέδιο, σήμερα (χθες) γίνεται κοινή απόφαση των ‘28’ και τα σχέδια των μονομερών ενεργειών μπαίνουν στο ψυγείο». Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε από τις Βρυξέλλες, υπογράμμισε ότι για την εφαρμογή της συμφωνίας η Ελλάδα θα λάβει άμεσα ουσιαστική ενίσχυση σε υποδομές και προσωπικό, ενώ τόνισε ότι πλέον τίθενται τρία φίλτρα, τα οποία θα πρέπει να οδηγήσουν σε μείωση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.

Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση της συμφωνίας, ο κ. Τσίπρας ανέφερε ότι θα είναι απολύτως στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας, χωρίς παραχωρήσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και με στενή συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Είπε, επίσης, ότι η Ελλάδα διεκδίκησε και πέτυχε μία ουσιαστική ενίσχυση στις υποδομές και κυρίως σε προσωπικό της υπηρεσίας ασύλου, με άμεση αποστολή εξειδικευμένου προσωπικού από τα κράτη μέλη. Άμεσα, όπως τόνισε, θα έρθουν στην Ελλάδα 2.300 άτομα. Πρόκειται για μεταφραστές, προσωπικό ασφαλείας και άλλο εξειδικευμένο προσωπικό.

Τρία φίλτρα και μήνυμα σε πρόσφυγες της Ειδομένης

Υπογράμμισε, ακόμη, ότι με τη συμφωνία τίθενται τρία φίλτρα για μείωση των ροών από τις τουρκικές ακτές προς τα ελληνικά νησιά, ή τη διατήρησή τους στα μειωμένα επίπεδα των τελευταίων ημερών. Τα τρία αυτά φίλτρα είναι:

(α) Το χτύπημα του δικτύου των διακινητών στις τουρκικές ακτές που αποτελεί υποχρέωση της Τουρκίας

(β) Η δέσμευση της Τουρκίας να άρει τα προσκόμματα, ώστε η επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο να είναι αποτελεσματική

(γ) Εφόσον δεν λειτουργήσουν αυτά, δίνεται ισχυρό αντικίνητρο στους πρόσφυγες, καθώς αυτοί που θα έρχονται εκτός της νόμιμης οδού δεν θα έχουν προτεραιότητα.

Ο κ. Τσίπρας τόνισε, τέλος, ότι «άμεση προτεραιότητα για εμάς είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, ειδικά στην Ειδομένη, που δημιουργήθηκε εξαιτίας μονομερών ενεργειών. Η ελληνική κυβέρνηση απευθύνει έκκληση να φύγουν από την Ειδομένη, καθώς η παραμονή τους εκεί εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία τους, και να μεταφερθούν σε κέντρα φιλοξενίας. Θα καλύψουμε τις ανάγκες και του τελευταίου ανθρώπου που βρίσκεται στη χώρα μας και χρειάζεται τροφή, στέγη και υγειονομική περίθαλψη», κατέληξε.