Τα €167 εκ. άγγιζαν στις 31.12.2015 οι οφειλές προς ΤΚΑ

Τα €167 εκ. άγγιζαν στις 31.12.2015 οι εκκρεμείς οφειλές προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και άλλα Ταμεία, τη διαχείριση των οποίων ή/και την ευθύνη της παρακολούθησης των εισπράξεών τους έχει ο Διευθυντής Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΥΚΑ).

Σύμφωνα με την Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για το 2015, το ποσό αυτό, το οποίο ανέρχεται συγκεκριμένα σε €166.916.108, αφορούσε ποσά από υποθέσεις που είχαν επιδικαστεί προς όφελος του ΤΚΑ και άλλων Ταμείων, και είναι αυξημένο κατά 13,8% ή €20.174.156, έναντι €146.741.952 το 2014.

Η Έκθεση αναφέρει πως

μέσα στο 2015 εκδικάστηκαν για όλα τα Ταμεία 8.401 νέες υποθέσεις, σε σύγκριση με 7.158 το 2014 και 4.452 το 2013, για ολικό ποσό περίπου €31,8 εκ. (€24,7 εκ. το 2014) και εισπράχθηκε ποσό περίπου €9 εκ. (€7,4 εκ. το 2014). Επίσης, για οφειλόμενα επιδικασθέντα ποσά ύψους €2,7 εκ. (€5,6 εκ. το 2014), έχουν εκδοθεί διατάγματα εκκαθάρισης, για τα οποία υποβλήθηκαν επαληθεύσεις χρέους στους εκκαθαριστές.

Σε ό,τι αφορά τρέχουσες οφειλές, η Έκθεση αναφέρει πως από στοιχεία που λήφθηκαν από τις ΥΚΑ, στις 31.12.2015 εκκρεμούσε η είσπραξη πρόσθετου ποσού, που αφορούσε σε μη επιδικασμένες οφειλές προς το ΤΚΑ και τα άλλα Ταμεία, από εργοδότες και αυτοτελώς εργαζομένους, ύψους €99.664.853 (συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων τελών), όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μέχρι και τις 26.9.2016.

Από το σύνολο των οφειλών κάτω των 6 ετών, έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία για άσκηση ποινικής δίωξης, για οφειλές ύψους €36.134.811. Ποινική δίωξη είχε ήδη ασκηθεί και για οφειλές εργοδοτών ύψους €39.324 που περιλαμβάνονται στις οφειλές πέραν των 6 ετών.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 13 του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 2010, καμιά εισφορά δεν καταβάλλεται για απασχόληση μισθωτού ή αυτοτελώς εργαζόμενου μετά την πάροδο έξι ετών από το τέλος της περιόδου εισφοράς για την οποία οφείλεται η εισφορά, με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό των υποχρεώσεων προς τα Ταμεία πέραν των έξι ετών, ύψους €4.733.348 από εργοδότες και €1.568.357 από αυτοτελώς εργαζομένους να μην μπορεί πλέον να εισπραχθεί.

Συναφώς αναφέρεται ότι η μη είσπραξη του οφειλόμενου ποσού από τους αυτοτελώς εργαζομένους συνεπάγεται και ανάλογη μείωση στις δικαιούμενες σε αυτούς παροχές.

Η Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή αναφέρεται σε «διαχρονική αύξηση που παρατηρείται στο ύψος των επιδικασμένων οφειλών και το ύψος και δυσκολίες είσπραξης των τρεχουσών οφειλών», καθώς και σε «μη αποτελεσματική εκτέλεση των ποινικών ενταλμάτων που αφορούν, μεταξύ άλλων, στις οφειλές εισφορών κοινωνικών ασφαλίσεων».

Η Ελεγκτική Υπηρεσία ζήτησε από τα δύο εμπλεκόμενα Υπουργεία -Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως- να διαβουλευθούν για την εξεύρεση πρακτικών και εφαρμόσιμων τρόπων αντιμετώπισης της κατάστασης το συντομότερο δυνατόν.

Όπως αναφέρεται, τα διάφορα προβλήματα που υπάρχουν σχετίζονται με την έλλειψη υποβοηθητικών νομοθετικών ρυθμίσεων, όπως η έλλειψη διάταξης στον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο για κατάσχεση και εκποίηση κινητής περιουσίας πριν την έναρξη της ποινικής διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου, κατ’ αναλογία σχετικής διάταξης στη νομοθεσία που αφορά στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται όπως προωθηθεί η ετοιμασία νομοσχεδίου-ομπρέλα, που να ρυθμίζει τα θέματα αυτά, καθώς και οτιδήποτε άλλο κρίνεται αναγκαίο, που ενδεχομένως αφορά σε όλες τις περιπτώσεις είσπραξης εσόδων του κράτους.

Σημειώνεται πως το πρόβλημα της μη ικανοποιητικής είσπραξης οφειλών προς το κράτος, για τις οποίες έχει εκδοθεί απόφαση δικαστηρίου σε ποινική διαδικασία και η έλλειψη ειδικών ρυθμίσεων στις κείμενες νομοθεσίες των αρμοδίων Υπουργείων ή κυβερνητικών τμημάτων και υπηρεσιών, που να επιτρέπουν την ενίσχυση της διαδικασίας είσπραξης για την αποφυγή έναρξης δικαστικών διαδικασιών και έκδοσης φυλακιστηρίων (σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τη δικαστική απόφαση), τέθηκε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου από το ΥΔΔΤ, με σχετική πρόταση και συγκεκριμένες εισηγήσεις.

Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως κάθε αρμόδιο Υπουργείο προωθήσει τροποποίηση των νομοθεσιών που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του, με την εισαγωγή σχετικών ρυθμιστικών διατάξεων, ανάλογων με αυτές που έχουν εισαχθεί στη νομοθεσία που αφορά στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, οι οποίες να επιτρέπουν την κατάσχεση και εκποίηση κινητής περιουσίας πριν και μετά την έναρξη της ποινικής διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου και την αποδοχή και εγγραφή εμπράγματου βάρους επί της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη. Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, η απόφαση αυτή δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί από το Υπουργείο Εργασίας.

Επίσης η Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή σημειώνει πως ο βαθμός επιτυχίας/απόδοσης της νομοθεσίας που επιτρέπει στους οφειλέτες την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων κοινωνικών εισφορών με δόσεις, παρά του ότι περιλαμβάνει κάποιες ασφαλιστικές δικλίδες, είναι συνάρτηση αρκετών παραμέτρων, όπως, για παράδειγμα, του βαθμού ενδιαφέροντος από τους οφειλέτες και τη δυνατότητα ανταπόκρισής τους, καθώς και του τρόπου και διοικητικού κόστους παρακολούθησης του μηχανισμού των ρυθμίσεων που επιτυγχάνονται.

Αναφέρεται δε ότι μέχρι τις 29.11.2016 είχαν υποβληθεί 8.629 αιτήσεις, εκ των οποίων εγκρίθηκαν οι 3.527 και οι οφειλέτες άρχισαν να καταβάλλουν κανονικά τις καθορισμένες δόσεις, ενώ σε 229 περιπτώσεις εξόφλησαν εφάπαξ το σύνολο των υπό ρύθμιση οφειλών τους και ως εκ τούτου η ρύθμιση τερματίστηκε.

Επίσης εγκρίθηκαν και 696 αιτήσεις, για τις οποίες αναμένεται η υποβολή της Δήλωσης Αποδοχής της Εγκριθείσας Ρύθμισης, ενώ ένας σημαντικός αριθμός από τις υπόλοιπες αιτήσεις βρίσκεται υπό μελέτη, εν αναμονή απάντησης από τον Γενικό Εισαγγελέα, αναφορικά με εκκρεμή φυλακιστήρια και κατασχετήρια εντάλματα και εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις που βρίσκονται υπό εκδίκαση, ενώ αριθμός αιτήσεων απορρίφθηκαν για διάφορους λόγους.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί τη νομοθετική αυτή ρύθμιση, ως πρακτική και κινητήριο μοχλό για την ενίσχυση της εισπραξιμότητας και την απάμβλυνση του προβλήματος των ανεκτέλεστων ενταλμάτων. Ωστόσο, έχοντας υπόψη το ύψος των οφειλόμενων ποσών και την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση, εκτιμά ότι η κατάσταση εξακολουθεί να χρήζει στενής παρακολούθησης και συστήνει την εξέταση του ενδεχόμενου υιοθέτησης, παράλληλα, και άλλων υποβοηθητικών δράσεων και νομοθετημάτων, για παράδειγμα, υλοποίηση της προαναφερθείσας απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, για διασφάλιση της συμμόρφωσης των εργοδοτών, εταιρειών κ.ά. προς τις υποχρεώσεις τους, αλλά και περιορισμού δημιουργίας άλλων οφειλών.

Συστήνει ακόμα να μελετηθούν και αξιοποιηθούν οι σχετικές εισηγήσεις της μελέτης για την αναδιάρθρωση του ΥΕΠΚΑ που έγινε από το Ιρλανδικό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης, η οποία υποβλήθηκε περί τα τέλη Δεκεμβρίου του 2015 και αφορούν στις ΥΚΑ.

Πηγή ΚΥΠΕ

Keywords
Τυχαία Θέματα