Το κουμπί που απειλεί να πατήσει ο Τραμπ

13:39 12/8/2018 - Πηγή: Sigma Live

Η τουρκική οικονομία αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του Ερντογάν και το κουμπί το οποίο απειλεί να πατήσει ο Τραμπ προκειμένου να τον εξαναγκάσει να συμμορφωθεί σε μια σειρά από ζητήματα που αποτελούν αγκάθια στις σχέσεις των δύο χωρών.

Αυτή την περίοδο η τουρκική οικονομία κλυδωνίζεται από μια σειρά γεγονότων: τη διολίσθηση της τουρκικής λίρας, την άνοδο του πληθωρισμού (πάνω από 15%), τα χαμηλά επιτόκια, τα τεράστια προβλήματα στον επενδυτικό τομέα λόγω υψηλού δανεισμού σε ξένο συνάλλαγμα από τουρκικές εταιρείες αλλά και τις απανωτές υποβαθμίσεις από οίκους πιστοληπτικής

αξιολόγησης.

Σε αυτό το προβληματικό οικονομικό περιβάλλον, υπάρχει η όξυνση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, που εκφράστηκε μέσα από τη σύγκρουση για την υπόθεση του πάστορα (ευαγγελιστή στο θρήσκευμα, όπως η πλειοψηφία της βάσης των ψηφοφόρων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος από το οποίο προέρχεται ο Τραμπ). Ο Ερντογάν προσπάθησε να κάνει ένα ανατολίτικο παζάρι, επιδιώκοντας ανταλλαγή του πάστορα με τον Γκιουλέν, ο οποίος είναι μόνιμος κάτοικος των ΗΠΑ. Η προσπάθειά του, ωστόσο, όχι μόνο δεν είχε το αποτέλεσμα που επιζητούσε, αλλά επέφερε τις κυρώσεις των Αμερικανών με συνεπακόλουθο την κατολίσθηση της τουρκικής λίρας. Αυτή η κίνηση της Ουάσιγκτον συνδέεται και με την εν εξελίξει υπόθεση της αγοράς του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία, κίνηση την οποία οι ΝΑΤΟϊκοί θεωρούν εντελώς λανθασμένη και γι’ αυτό η Ουάσιγκτον πάγωσε την πώληση των σύγχρονων αμερικανικών αεροσκαφών F35 προς την Άγκυρα. Τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις επιβαρύνει και η φιλική στάση των Αμερικανών απέναντι στους Κούρδους της Συρίας, τους οποίους ο Ερντογάν χαρακτηρίζει ως «τρομοκρατική οργάνωση» και επικαλέστηκε για να εισβάλει στο Αφρίν.

Η βαθύτερη αιτία όμως της σύγκρουσης Τουρκίας-ΗΠΑ είναι ότι η Τουρκία προσπαθεί να πατήσει σε δύο βάρκες:

Ακροβατεί επικίνδυνα ανάμεσα σε ΝΑΤΟ - ΗΠΑ και Ρωσία. Γι’ αυτό και ο Τραμπ μέσω της οικονομικής πίεσης που ασκεί προσπαθεί να συμμορφώσει τον Ερντογάν και τον καλεί να επιλέξει στρατόπεδο: Ρωσία ή ΝΑΤΟ, Ιράν ή Σαουδική Αραβία - Αίγυπτος και οι άλλες σουνιτικές δυνάμεις.

Το πλαίσιο αυτό στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις πρέπει να ληφθεί υπόψη, διότι αναμένονται δύο σημαντικές εξελίξεις στην περιοχή μας οι οποίες θα επηρεάσουν και τον ενεργειακό σχεδιασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και πιθανή πρωτοβουλία στο Κυπριακό. Στο προσεχές διάστημα προγραμματίζεται η γεώτρηση της αμερικανικών συμφερόντων Exxon Mobil στην κυπριακή ΑΟΖ. Παράλληλα η Τουρκία απειλεί με παράνομη γεώτρηση στην Ανατολική Μεσόγειο, αγοράζοντας και δεύτερο γεωτρύπανο. Όλες οι ενδείξεις συνηγορούν στο ότι η Τουρκία θα επιχειρήσει να παγώσει και να ακυρώσει τον ενεργειακό σχεδιασμό της Κύπρου. Ειδικά αν επιχειρηθεί παράνομη γεώτρηση στην κυπριακή ΑΟΖ, αυτό θα συνιστά στην ουσία τρίτη εισβολή στη θάλασσα. Όλα αυτά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να γίνουν οι δικές μας προληπτικές ενέργειες συντονισμένα για την αποτροπή αρνητικών εξελίξεων.

*Ο Πάμπος Χρυσοστόμου είναι διεθνολόγος