Οι «τοξικομανείς» του διαδικτύου

11:40 21/2/2014 - Πηγή: Enimerosi24

Της Μαρίας Πετροπούλου

Eleni@ hotmail.com… εκπέμπει sos! Η Ελένη είναι μόλις 13 ετών και είναι εξαρτημένη εδώ και ένα χρόνο από το διαδίκτυο. Οι γονείς της, όταν αντιλήφθηκαν το πρόβλημα, απευθύνθηκαν σε κέντρο απεξάρτησης για να τη βοηθήσουν. Οι ειδικοί της χορήγησαν φαρμακευτική αγωγή και την είδαν να βελτιώνεται. Πόσα όμως παιδιά χρήζουν αυτής της αντιμετώπισης; Πόσοι γονείς αντιλαμβάνονται το μέγεθος του προβλήματος και ζητούν τη βοήθεια ειδικών; Δυστυχώς, ελάχιστοι.

Η σημερινή ημέρα, ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο,

η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Φεβρουάριου, θα πρέπει να αποτελέσει κίνητρο για ευαισθητοποίηση και άμεση ενεργοποίηση όλων μας, μικρών και μεγάλων για την ορθή χρήση του διαδικτύου, ενός μέσου που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας.

Γιατί πράγματι το διαδίκτυο είναι ένας μαγικός χώρος που ασκεί αδιαφιλονίκητη γοητεία κυρίως στους νέους, στα παιδιά και στους εφήβους, αλλά συγχρόνως κρύβει πολλές παγίδες για εκείνους. Υπάρχουν παιδιά που αφιερώνουν 10 και 15 ώρες καθημερινά στο διαδίκτυο, κλεισμένα στο δωμάτιό τους, απορροφημένα σε μια εικονική πραγματικότητα και αποτραβηγμένα από την πραγματική ζωή. Εγκλωβίζονται λοιπόν σε αυτήν γιατί τους καλύπτει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες. Συγκεκριμένα τους κάνει να αισθάνονται υπερβολική ελευθερία μέσα σε αυτό, να επικοινωνούν με όποιον θέλουν για να απαλλαγούν από τη μοναξιά τους, να φτιάχνουν όποιο προφίλ φαντασιώνονται, να υιοθετούν ρόλους και ψεύτικες ταυτότητες, να συνάπτουν ρευστές και επίπλαστες ηλεκτρονικές φιλίες, να εντάσσονται σε διάφορες ομάδες και να εκφράζονται όπως θέλουν μέσα στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Δεν υπάρχουν περιορισμοί και άμεσες συνέπειες.

Συνήθως αποτελεί μέσο απόδρασης για παιδιά με έλλειψη αυτοεκτίμησης, με προβλήματα στις σχέσεις με τους συνομηλίκους τους, που διακατέχονται από συναισθήματα κατωτερότητας λόγω εμφάνισης ή συμπεριφοράς. Ο κυβερνοεθισμός είναι μια σύγχρονη νόσος που έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις στη χώρα μας και προκαλεί εκνευρισμό και ψυχολογικά προβλήματα στο άτομο και διαταραχές όπως υπερκινητικότητα, καταλυτικό άγχος ή κατάθλιψη σε περίπτωση που του στερήσεις την επαφή του με αυτό. Οι γονείς είναι οι πλέον αρμόδιοι για τον εντοπισμό και την επίλυση του προβλήματος. Πρωταρχική προϋπόθεση είναι να βρίσκονται κοντά στα παιδιά τους, να χτίσουν σχέσεις εμπιστοσύνης, δομημένες στην αγάπη και στον σεβασμό, ώστε εκείνα να μην επιζητούν υποκατάστατα. Παράλληλα να παρακολουθούν διακριτικά τις κινήσεις και τη συμπεριφορά τους, να διατηρούν ένα καλό επίπεδο επικοινωνίας μαζί τους αλλά και με τους εκπαιδευτικούς τους και με κάθε περιβάλλον που έρχονται σε επαφή, στο πλαίσιο μιας υγιούς προστατευτικότητας. Και αν παρατηρήσουν ύποπτα σημάδια, όπως εμμονή με την πλοήγηση στον κυβερνοχώρο, κατανάλωση υπερβολικού χρηματικού ποσού στην αγορά αντικειμένων σχετικών με το διαδίκτυο, αποχή από την πραγματική ζωή και εσωστρέφεια, απομόνωση ή επιθετική συμπεριφορά, ακηδία ακόμη και του ίδιου τους του εαυτού, τότε θα πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα με εναλλακτικούς τρόπους.

Επίσης, ωφέλιμο θα ήταν να γνωρίζουν και οι ίδιοι το μέσο καλά και να μην παραμένουν ψηφιακά αναλφάβητοι, συχνά να «σερφάρουν» μαζί τους, ώστε να οδηγούν σωστά τον νέο μέσα στους λαβύρινθους του κυβερνοχώρου, να του υποδεικνύουν ασφαλή διαδικτυακά μονοπάτια και να μπορούν να τον προφυλάξουν από επικείμενους κινδύνους που ελλοχεύουν μέσα σε αυτόν. Έτσι, θα έχουν σαφή εικόνα για τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται, τους γνωστούς, άγνωστους δήθεν κυβερνοφίλους που συνομιλεί και τις πληροφορίες που ανταλλάσσει με τον καθέναν από αυτούς.

Ευεργετική επίσης θα ήταν ή παρακίνηση του παιδιού για ενασχόληση με ψυχωφελείς εναλλακτικές δραστηριότητες και υγιείς τρόπους εκτόνωσης που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον του και θα το απεγκλωβίσουν από την εικονική πραγματικότητα. Ας μάθουμε επιτέλους να υποτάσσουμε τη δύναμη της τεχνολογίας στην υπηρεσία της ατομικής και κοινωνικής προόδου αντί να αναζητούμε σε αυτήν την πρόσκαιρη χαρά της ψευδαίσθησης και της απόδρασης.

Δημοσιεύθηκε στις 5/02/2014 εφημ. Το Βήμα και Εφημερίδα των Συντακτών