Η προϊστορία του “Μακεδονικού” Ζητήματος

00:03 13/12/2012 - Πηγή: Olympia

Αμαλία Κ. Ηλιάδη*Η προϊστορία του Μακεδονικού ζητήματος και του Μακεδονικού Αγώνα χρονολογείται από τη στιγμή που η Μακεδονία μπαίνει στο στόχαστρο της Αυστριακής πολιτικής: αυτά τα γεγονότα συνιστούν και τα πρώτα δείγματα μισελληνικής πολιτικής της Αυστρίας στο φλέγον θέμα της Μακεδονίας: Οι Μαρτυρίες για τα «όνειρα» της Αυστρίας για έξοδο προς τη Θεσσαλονίκη, ο αμείλικτος διπλωματικός πόλεμος του Μέττερνιχ κατά της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, οι ακλόνητες αποδείξεις

για την ανθελληνική πολιτική της Αυστρίας, το ότι Αυστρία και Ρωσία αποφασίζουν μεταρρυθμιστικά μέτρα για τη Μακεδονία καθώς και το γεγονός πως Αυστρία και Γερμανία ακολουθούν κοινή εξωτερική πολιτική αποτελούν το προανάκρουσμα για το μεγάλο Μακεδονικό Αγώνα που θα ακολουθήσει. Επιπλέον, Αυστρία και Γερμανία πνέουν μένεα κατά της Ελλάδος για τις επιτυχίες της στους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913.Η Γερμανία ακολουθεί την Αυστρία στην πολιτική της κατά της Ελλάδος. Η αυστριακή πολιτική στρέφεται με ιδιαίτερο πείσμα κατά της ελληνικής δραστηριότητας στη Μακεδονία, παρακινεί την Τουρκία να καθυποτάξει τα ελληνικά ανταρτικά σώματα και διαβάλλει την ελληνική πλευρά ότι αυτή ευθύνεται για την αναταραχή που επικρατούσε στη Μακεδονία.Οι Αγώνες των Ελλήνων για τη Μακεδονία (1832-1912) υπήρξαν ιδιαίτερης έντασης και σημασίας. Ήσσονος σημασίας επαναστατικά κινήματα στη Μακεδονία (1830-1850) ξεσπούν ως προάγγελοι μεγαλυτέρων επαναστάσεων και οι επαναστατικές εξεγέρσεις του 1854 στα μακεδονικά εδάφη είναι ιδιαίτερα σφοδρές. Με τις επαναστατικές δραστηριότητες του Τσάμη Καρατάσου απελευθερώνονται πολλά χωριά της Σιθωνίας. Οι Γάλλοι καταστρέφουν το στολίσκο του, ενώ οι Αγιορείτες μοναχοί ενισχύουν τον επαναστατικό του Αγώνα. Επίσης, το επαναστατικό κίνημα του Θεοδώρου Ζιάκα στη Δυτική Μακεδονία και οι ακατάβλητες επαναστατικές δραστηριότητές του ως το 1854 είναι αξιομνημόνευτα. Σκληρές και φονικές μάχες των επαναστατικών σωμάτων – τμημάτων του Θ. Ζιάκα σημειώνονται στη Διμηνίτσα Γρεβενών και η ηρωική άμυνά τους στο χωριό Σπήλαιο επί έναν ολόκληρο μήνα αποτελεί κατόρθωμα ψυχής και όπλων όπως και στρατηγικής.Τα μακεδονικά κινήματα του 1854: Τσάμης Καρατάσος: Πρωταρχικό ρόλο στα επαναστατικά αυτά κινήματα στη Μακεδονία διαδραμάτιζε ο Τσάμης (Δημήτριος) Καρατάσος, συνταγματάρχης και υπασπιστής του βασιλιά Όθωνα σε συνεργασία με τον παλαίμαχο αγωνιστή του 1821 Ιωάννη Μακρυγιάννη. Ζώσα, επίσης, πνοή των κινημάτων αυτών ήταν ο Έλληνας πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Θεόδωρος Βαλλιάνος. Έλληνες κλεφταρματολοί, εξ΄άλλου, άρχισαν να δρουν στην περιοχή της Κατερίνης εν όψει του Κριμαϊκού πολέμου (1853-1856) και γενικότερα οι ελληνικοί επαναστατικοί πυρήνες δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, Ήπειρο και Μακεδονία. Ο Τσάμης Καρατάσος είχε το κρυσφύγετό του στις Βόρειες Σποράδες, όπου καταδιωκόμενοι είχαν καταφύγει και άλλοι οπλαρχηγοί του επαναστατικού κινήματος στη Νάουσα και της περιοχής του Ολύμπου, και από κει ο Τσάμης Καρατάσος κατεύθυνε τις επαναστατικές κινήσεις των παραλιακών κοινοτήτων της Θά