Μία ιστορία για τη Νίκη της Σαμοθράκης

22:42 26/7/2012 - Πηγή: Olympia

Αυτή η εντυπωσιακή θεότητα, με τη νεαρή φτερωτή γυναικεία μορφή, ήταν σταθερά στηριγμένη στην πλώρη ενός πλοίου και αποτελούσε τμήμα μίας μνημειακής κρήνης που δέσποζε σε κάποιο σημείο πάνω από το θέατρο του ιερού των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη.

Το μνημείο μάλλον αποτελούσε ανάθημα των Ρόδιων στο ιερό, μετά τη νικηφόρα ναυμαχία της Σίδης (191-190 π.Χ), όπου η Ρόδος είχε πάρει μέρος στο πλευρό της Περγάμου και κατατρόπωσε τον Αντίοχο Γ’ τον Μέγα,

βασιλιά της Συρίας.

Μία εκδοχή των αρχαιολόγων για το αφιέρωμα επί πολλά χρόνια ήταν πως το είχε κάνει ο Δημήτριος ο Πολιορκητής (337-283 π.Χ.) όταν νίκησε τον στόλο του Πτολεμαίου στα ανοιχτά της Κύπρου γύρω στο 290 π.Χ. Σήμερα όμως λόγω της τεχνοτροπίας του έργου περισσότερο πιθανή θεωρείται η πρώτη εκδοχή.

Η θεατρικότητα της στάσης της με τα ανοιγμένα φτερά, η δύναμη της κίνησης προς τα εμπρός και οι βαθιές πτυχώσεις των ενδυμάτων από το φύσημα του αέρα, μπλέκονται με τα χαρακτηριστικά της Κλασικής Περιόδου και προμηνύουν τις μπαρόκ τάσεις των γλυπτών της Σχολής της

Περγάμου. 

Η ανεύρεσή της

Μερική αναπαράσταση των χρωμάτων του έργου

Η Νίκη της Σαμοθράκης, είναι έργο Ρόδιου καλλιτέχνη, από παριανό μάρμαρο με ύψος 3.28 μ. βρέθηκε κοντά στο ιερό των Καβείρων το 1863, κατακερματισμένη από τον Γάλλο πρόξενο στην Αδριανούπολη Σάρλ Σαμπουαζό.

Τα κομμάτια του γλυπτού βρέθηκαν τμηματικά και στην αρχή η Νίκη εκτίθετο στο Λούβρο δίχως τον κορμό και τα φτερά της αλλά και δίχως την πλώρη, τα κομμάτια της οποίας οι Γάλλοι ειδικοί στην αρχή είχαν εκλάβει ότι ανήκαν σε τύμβο και τα είχαν αφήσει στη Σαμοθράκη. Συγκεκριμένα, η ανεύρεση άρχισε το 1863 από μια αρχαιολογική αποστολή στην οποία επικεφαλής ήταν ο Κάρολος Σαμπουαζό (1830-1909) (Charles Champoiseau) υποπρόξενος της Γαλλίας στην Αδριανούπολη (σημερινό Εντιρνέ Τουρκίας). 

Ενώ έσκαβαν σε μια χαράδρα στις 15 Απριλίου του 1863, στα βόρεια του νησιού, ένας Έλληνας εργάτης φώναξε στον Σαμπουαζό

«Κύριε, εύραμεν μια γυναίκα!» – ήταν η μισή Νίκη της Σαμοθράκης. Ο Σαμπουαζό ήρθε αμέσως σε επικοινώνησε αμέσως με τον πρέσβη της πατρίδας του στην Κωνσταντινούπολη και εκείνος φρόντισε η Τουρκία να δώσει τότε έγκριση για να αποπλεύσει γαλλικό πολεμικό πλοίο και να φορτώσει τη Νίκη της Σαμοθράκης για τη Γαλλία -η Σαμοθράκη είχε σημαντική αυτονομία, αλλά ανήκε ακόμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και απελευθερώθηκε στις 19 Οκτωβρίου του 1912 Το άγαλμα έφτασε στο Λούβρο στις 11 Μαϊου του 1864 και δύο χρόνια μετά εκτέθηκε για πρώτη φορά μετά τις απαραίτητες εργασίες – χωρίς όμως ακόμα να μπορούν να εκθέσουν το επάνω μέρος τους κορμού και τα φτερά.

Το άγαλμα βρέθηκε σε πολλά κομμάτια γιατί στα ελληνιστικά χρόνια οι καλλιτέχνες δούλευαν το γλυπτό τους σε πολλά κομμάτια εξαρχής – στην αρχαία Ελλάδα δούλευαν χωριστά μόνον το κεφάλι και τα άκρα που εξείχαν. Ο άγνωστος λοιπόν γλύπτης είχε επεξεργαστεί το έργο του κατά τμήματα και μετά το είχε ενώσει, οπότε στο σεισμό με την κατ