Το δικαίωμα στο δημοψήφισμα και οι προϋποθέσεις του

13:20 26/5/2011 - Πηγή: Olympia

 Γράφει ο Ν. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣΔιδάκτωρ Πανεπιστημίου ΑθηνώνΤο σύνταγμα της χώρας μας δίνει δικαίωμα διενέργειας δημοψηφίσματος μόνο στην εκτελεστική εξουσία και στη νομοθετική με προϋποθέσεις. Δυστυχώς δε δίνει το δικαίωμα αυτό ούτε κάν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (τον πιο αδύναμο -ίσως- ανάμεσα στους ανώτατους πολιτειακούς άρχοντες όλης της Ευρώπης, μετά την γελοία αναθεώρηση του συντάγματος από το ΠΑΣΟΚ).Το

πνεύμα της συντακτικής του συντάγματος ομάδας υπό τον αείμνηστο Πρόεδρο Κ. Τσάτσο ήταν ότι ο ελληνικός λαός, που μόλις είχε βγεί από τη μεγάλη δοκιμασία της χούντας, δε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει με πλήρη συναίσθηση και αντικειμενική ευθύνη το δικαίωμα αυτό, υπό τόσο το φόβο των πρώην χουντικών που βρίσκονταν ακόμα παντού στη δημόσια διοίκηση και το στράτευμα, όσο και των κάθε λογής επικίνδυνων λαϊκιστών τύπου Παπανδρέου (σε αυτό ίσως είχε κάποιο δίκιο). Όμως, είναι σίγουρο ότι δεν επιθυμούσαν οι συντάκτες να κρατήσουν δέσμιο τον ελληνικό λαό για πάντα σε ένα σύνταγμα που στις χώρες πρότυπα -όπως η Γαλλία- αλλάζει κάθε 25 χρόνια το πολύ.Έκτοτε, πέρασαν ήδη 36 χρόνια. Η ανάγκη συνταγματικών αναθεωρήσεων ήταν και είναι ορατή. Δυστυχώς η εκάστοτε εκτελεστική εξουσία (δηλαδή η κυβέρνηση) ή προτείνει λανθασμένες αλλαγές (βλέπε αναθεώρηση Α. Παπανδρέου), ή δεν παίρνει το αναγκαίο ρίσκο να επιστρέψει στο λαό τις ευθύνες και τα δικαιώματά του. Αλλά  και η εκάστοτε αναγκαία κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν καθίσταται ποτέ εφικτή για τις αλλαγές που αληθινά χρειάζονται, γιατί είναι δέσμια των κομματικών συμφερόντων και λαϊκισμών (βλέπε αρνήσεις ΓΑΠ τα προηγούμενα χρόνια).Το δικαίωμα όμως στο δημοψήφισμα είναι πάντα αναγκαίο. Τόσο ως έκφραση της αντικειμενικότερης λαϊκής βούλησης, όσο και ως αδιαμφισβήτητο κίνητρο διεθνούς πίεσης και ουσιαστικής πολιτικής εντολής.Θεωρώ αδιανόητο, μετά από 36 χρόνια δημοκρατίας και 31 χρόνια παρουσίας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, να αρνούνται ακόμα στο λαό οι κρατούντες το δικαίωμα αυτό. Δεν υπάρχει πια καμιά πρόφαση. Δεν υπάρχει πια ικανό ποσοστό αναλφαβητισμού, δεν υπάρχουν φόβοι δικτατορίας ούτε και παραποίησης της λαϊκής βούλησης. Ο ελληνικός λαός είναι ενήλιξ και αυτό ας το πάρουνε χαμπάρι.Το ζήτημα που τίθεται είναι ένα: πώς μπορούμε να θεσμοθετήσουμε το δημοψήφισμα και για ποια θέματα;Στο ερώτημα αυτό η απάντηση είναι προφανής: με ριζική αναθεώρηση του συντάγματος. Στα πρότυπα της Γαλλίας παίρνω το θάρρος να προτείνω. Η οποία με άνεση αλλάζει ριζικά τα όρια και της δομές των εξουσιών, όποτε οι ανάγκες των καιρών το επιβάλλουν. Θα μπορούσα ίσως να θυμίσω πόσο ευπρεπώς και αποτελεσματικά άλλαξε η 4η γαλλική δημοκρατία και έγινε 5η. Γιατί αυτό να είναι απαγορευτικό δηλαδή για το έθνος που γέννησε τη δημοκρατία; Όσο για το ποια είναι τα θέματα για τα οποία να ζητάται η λαϊκή ετυμηγορία; Εξίσου προφανές: αυτά που πιθανόν να τροποποιούν την εθνική ταυτότητα, την υπόσταση και το χαρακτήρα μας (πχ σημαία, σύμβολα, εθνική θρησκεία, εθνική γλώσσα κλπ), ή και τα πολύ βασικά της διάκρισης των εξουσιών και της διεθνούς θέσης της