Το γεωπολιτικό πλαίσιο του αγωγού South Stream και οι δυτικές ίντριγκες

17:32 18/6/2012 - Πηγή: Olympia

H πορεία της κατασκευής του ρωσικού αγωγού South Stream, με τα δεκάδες εμπόδια και μεταπτώσεις, συμπίπτει χρονολογικά (και όχι τυχαία) με την έναρξη και την περιδίνιση της Ελλάδας σε μια πλαστή κρίση δανεισμού. Υπό την έννοια αυτή, το άρθρο αυτό του Ρώσου γεωπολιτικού αναλυτή, Pyotr Iskenderov, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Του Pyotr Iskenderov

Strategic Culture Foundation17 Ιουλίου 2012

Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, επιβεβαίωσε

στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ρωσίας ότι η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου South Stream θα ξεκινήσει στα τέλη του 2013 και προβλέπεται ότι σε 1,5 – 2 χρόνια το έργο της σύνδεσης των προβλεπόμενων υποδομών θα έχει αποπερατωθεί [1]. Ανέφερε επίσης ότι το έργο ουσιαστικά τέθηκε σε λειτουργία ξανά το προηγούμενο έτος, όταν η Τουρκία συμφώνησε στην κατασκευή του υποθαλάσσιου τμήματος του αγωγού στα τουρκικά χωρικά ύδατα της Μαύρης Θάλασσας [2]. Σήμερα, η προβλεπόμενη χωρητικότητα του South Stream έχει οριστεί σε 63 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως και το κόστος του εκτιμάται στα 15,5 δισ. ευρώ.

Το έργο του αγωγού South Stream, μαζί με αυτό του δίδυμου αγωγού του, του North Stream, αποτελεί το κλειδί της στρατηγικής της Ρωσίας για τη διατήρηση του απόλυτα ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης, με ζητούμενο την θωράκιση των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου από τους κινδύνους που τυχόν θα δημιουργηθούν λόγω μεταστροφών των πολιτικών στις χώρες διέλευσης. Τα τελευταία χρόνια, η αμέλεια έναντι των υποχρεώσεων που αφορούσαν τη διέλευση και προπάντων η παράνομη εκτροπή και κλοπή φυσικού αερίου από την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, είχαν ως αποτέλεσμα να παρατηρηθεί περιστασιακή μείωση στα ενεργειακά αποθέματα της Ευρώπης, ένα πρόβλημα που ποτέ δεν θα προκύψει ξανά στο μέλλον, εάν και οι δύο αγωγοί, Νorth Stream και South Stream, τεθούν σε λειτουργία. Oι αγωγοί έχουν ως στόχο τον συνδυασμό σε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο παροχής ενέργειας, γεγονός που θα εξασφαλίσει για την Ευρώπη μια σταθερότητα ροής τέτοια ώστε να μην επηρεάζεται από την ασυνέπεια πολιτικών επιλογών όπως αυτών του Κιέβου και του Μινσκ.

Από γεωγραφική άποψη, ο South Stream είναι η μεγαλύτερη από τις δύο αυτές υποδομές, αλλά παρ’ όλα αυτά για τον σχεδιασμό του χρειάστηκαν μόνο 5 περίπου χρόνια, παρά τις επαναλαμβανόμενες γεωπολιτικές επιπλοκές. Το έργο ξεκίνησε όταν, τον Ιούνιο του 2007, ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom και ο διευθύνων σύμβουλος της Ιταλικής ENI, Paolo Scaroni, υπέγραψαν σχετική συμφωνία στη Ρώμη [3]. Η συμφωνία με την οποία η Βουλγαρία προσχώρησε στο σχέδιο επικυρώθηκε τον Ιούλιο του 2008. H συμφωνία με τη Σερβία, έναν άλλο σημαντικό εταίρο του South Stream, επιτεύχθηκε το 2006, όταν η ρωσική Gazprom και η σερβική Srbijagas, το μονοπώλιο της βαλκανικής αυτής χώρας στο φυσικό αέριο, υπέγραψαν συμφωνία για τη διεξαγωγή μελέτης σκοπιμότητας για την κατασκευή του τμήματος του αγωγού που θα εκτεινόταν σε ολόκληρη τη χώρα μέχρι τα βουλγαρικά σύνορα. Η επόμενη φάση άρχισε τον Ιανουάριο του 2008, όταν η Μόσχα και το Βελιγρά