Οπιοειδή

14:01 22/12/2011 - Πηγή: OnSports

Τα οπιοειδή είναι ουσίες που μοιάζουν με τη μορφίνη και είναι διαθέσιμα εδώ και αιώνες για την ανακούφιση από τον πόνο.

Ο όρος οπιοειδές προέρχεται από το όπιο, το οποίο παράγεται από την παπαρούνα. Υπάρχουν φυσικά οπιοειδή, συνθετικά και ημισυνθετικά. Επίσης από το 1975 έχει αποδειχτεί ότι ο οργανισμός παράγει ενδογενώς τα δικά του οπιοειδή, τις εγκεφαλίνες, τις ενδορφίνες και τις δυνορφίνες.
Ο οργανισμός του ανθρώπου διαθέτει υποδοχείς οπιοειδών σε ολόκληρο σχεδόν το σώμα του. οι οποίοι όταν ενεργοποιηθούν από τη σύνδεση τους με

τα οπιοειδή, προκαλούν αναλγησία άλλα και άλλες ανεπιθύμητες δράσεις.
Τα οπιοειδή χωρίζονται στα οπιοειδή αγωνιστές και στα οπιοειδή με μικτή δράση αγωνιστή και ανταγωνιστή ανάλογα με το πώς συμπεριφέρονται στον υποδοχέα οπιοειδούς με τον οποίο συνδέονται.
Ένας άλλος διαχωρισμός αφορά την ταχύτητα της έναρξης δράσης και τη διάρκεια δράσης του οπιοειδούς. Η ισχύς, η ταχύτητα έναρξης δράσης και διάρκεια δράσης είναι μοναδικά για κάθε ένα οπιοειδές φάρμακο.
Ο τρόπος λήψης των οπιοειδών μπορεί να γίνει με διαφορετικές οδούς, όπως από το στόμα, διαδερμικά, υποδόρια, ενδοφλεβίως, με απορρόφηση από το βλεννογόνο του στόματος και της μύτης, από το ορθό (υπόθετο) και επισκληριδίως ή υπαραχνοειδώς (κεντρικό νευρικό σύστημα).

ΟΠΙΟΕΙΔΗ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ

Τα περισσότερα οπιοειδή ανήκουν στην κατηγορία των αγωνιστών, τα οποία συνδέονται με υποδοχείς οπιοειδών που βρίσκονται στα κύτταρα και κινητοποιούν την απάντηση διέγερσης αυτού. Τα οπιοειδή αγωνιστές παράγουν δράση ενώ οι ουσίες ανταγωνιστές μπλοκάρουν τη δράση του υποδοχέα. Συνήθη οπιοειδή αγωνιστές είναι η μορφίνη, η φεντανύλη και η οξυκοδώνη η οποία δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα.

ΟΠΙΟΕΙΔΗ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ/ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ

Υπάρχουν οπιοειδή που είναι μερικώς αγωνιστές και μικτά αγωνιστές/ ανταγωνιστές. Οι μικτοί αγωνιστές/ ανταγωνιστές χαρακτηρίζονται από το φαινόμενο οροφής το οποίο σημαίνει ότι η αναλγητικό αποτέλεσμα δεν βελτιώνεται περαιτέρω πάνω από ένα σημείο παρά την αύξηση της δόσης του φαρμάκου.
Τέτοια φάρμακα είναι η buprenorphine , butorphanol , nalbuphine και pentazocine. Συνδυαστικά προϊόντα είναι το (pentazocine/naloxone) και (buprenorphine/naloxone).
Τα οπιοειδή με μικτή δράση δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα με οπιοειδή αγωνιστές γιατί μπορεί να προκαλέσουν φαινόμενα απόσυρσής λόγω της εξουδετέρωσης της δράσης των αγωνιστών από τους ανταγωνιστές.

Συμπτώματα απόσυρσης οπιοειδών είναι
• Εφίδρωση
• Ρινική καταρροή
• Κοιλιακές κράμπες
• Διάρροια
• Νευρικότητα
• Ταραχή
• Ταχυκαρδία
• Παραισθήσεις

ΟΠΙΟΕΙΔΗ ΤΑΧΕΙΑΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

Τα οπιοειδή ταχείας έναρξης δράσης είναι φάρμακα που περιέχουν αμιγώς κάποιο οπιοειδές, ή είναι συνδυασμός οπιοειδούς και μη οπιοειδούς, όπως η παρακεταμόλη (acetaminophen )ή η ιβουπροφαίνη (ibuprofen).
Τα οπιοειδή ταχείας έναρξης δράσης έχουν περιορισμένη διάρκεια δράσης. Συνήθως η δράση τους ξεκινά σε 15-30 λεπτά μετά τ