Κατάθλιψη εφήβων: Συνηθισμένη και επικίνδυνη

16:33 18/2/2014 - Πηγή: OnlyCY

Είναι παθιασμένοι, οξύθυμοι και παρασύρονται από τις ορμές τους, ιδιαίτερα τις σεξουαλικές…που δεν μπορούν να συγκρατήσουν. Αλλάζουν εύκολα, είναι άστατοι στις επιθυμίες, που είναι τόσο περαστικές, όσο και έντονες…και τα λάθη τους πάντα δεν τα χαρακτηρίζει το μέτρο, αλλά η υπερβολή…φτάνουν πάντα στα άκρα, και στην αγάπη και στο μίσος. Πιστεύουν ότι είναι παντογνώστες… Αριστοτέλης, 4ος αιώνας π.Χ.

Kάπως έτσι, περιγράφει ο Αριστοτέλης τους εφήβους, θέλοντας να δείξει την ευαίσθητη ψυχολογική τους κατάσταση και τα συναισθήματα που απορρέουν από αυτήν. Κατανοούμε, λοιπόν, με βάση τα παραπάνω,

ότι η κατάθλιψη των εφήβων είναι κάτι αρκετά συχνό στη συναισθηματική τους ζωή.

Τι είναι η κατάθλιψη στην εφηβεία; Πώς νοιώθει ένας νέος άνθρωπος που βιώνει απόρριψη, στεναχώρια, κατάθλιψη; Τι συναισθήματα υπάρχουν όταν αποτύχουμε σ’ ένα στόχο ή απορριφθούν οι προσδοκίες μας; Ποιοι παράγοντες κινδύνου μας κάνουν πιο ευάλωτους στις παραπάνω καταστάσεις; (γεγονότα στην οικογένεια, υφιστάμενη βία, συγκρούσεις με συνομιλήκους, αποχωρισμός των γονιών, συναισθηματική ρήξη, σχολική αποτυχία, μονογονεϊκή οικογένεια κλπ).

Οι έφηβοι βιώνουν συχνά καταθλιπτική διάθεση και το γεγονός αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο με τα χαρακτηριστικά της εφηβείας (εμφάνιση των χαρακτηριστικών του φύλου, αίσθηση ταυτότητας, ατομικής και ομαδικής κλπ), τις ιδιαιτερότητες της, καθώς και τα ψυχολογικά συμπτώματα, που εμφανίζονται, όταν υπάρχουν στρεσογόνες καταστάσεις και συχνά δεν αναγνωρίζονται (εξάρτηση από ουσίες και αλκοόλ, αγχώδεις διαταραχές, παραβατικότητα, κατάθλιψη, διαταραχές διατροφής). Το ότι δεν αναγνωρίζονται θέλει προσοχή, γιατί πράγματι τα χαρακτηριστικά αυτά επικαλύπτονται με τα χαρακτηριστικά της εφηβείας και συχνά οι έφηβοι αποκρύπτουν τα συμπτώματα από τους γονείς. Τα βασικά χαρακτηριστικά της καταθλιπτικής διαταραχής είναι διακυμάνσεις στη διάθεση, ευερεθιστότητα, επιθετικότητα, μειωμένη προσοχή και συγκέντρωση, αλλαγές στον ύπνο και στη διατροφή, απογοήτευση, αίσθημα κενού και ματαιότητας, απώλεια της ενεργητικότητας, απραξία, έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες και συναναστροφές, αυξημένη αυτοκριτική, ακόμα και πιθανές συζητήσεις για θάνατο ή αυτοκτονία.

Πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η καταθλιπτική αυτή διαταραχή στον έφηβο; Καταρχήν, οι γονείς πρέπει να απευθυνθούν στον ψυχολόγο για να συζητήσουν μαζί του τα συμπτώματα αυτά, τη βαρύτητά τους και τη χρονιότητά τους.Είναι σημαντικό να πάνε στον ψυχολόγο, ακόμα και αν δεν έρθει ο έφηβος. Η συνάντηση αυτή θα είναι πολύ χρήσιμη για το πώς θα τον προσεγγίσουν και ποια στάση θα τηρήσουν. Κρίνεται καθοριστικός ο ρόλος των γονιών, οι οποίοι θα πρέπει να πλησιάσουν τον έφηβο, να τον καταλάβουν και να συντηρήσουν μαζί του γέφυρες επικοινωνίας και καλής διαπροσωπικής επαφής.

Στα πλαίσια του στόχου αυτού, είναι σημαντική η εγκατάσταση μιας σχέσης εμπιστοσύνης και συντροφικότητας, η προσαρμογή στο λεξιλόγιο του εφήβου, η ενεργητική ακρόαση, η αποφυγή συμπεριφοράς παρείσφρυσης, η αποφυγή άσκησης συνεχούς κριτικής.

Επίσης, είναι πολύ σημαντική η διατήρηση της επαφής και της διαθεσιμότητας των γονιών, κάτι που στις μέρες μας δεν είναι αυτονόητο.
Επαναλαμβάνω ότι δεν θα πρέπει να διστάσουν οι γονείς να ζητήσουν επαγγελματική βοήθεια. Το να απευθυνθούν σ’ένα ψυχολόγο δεν είναι ντροπή για κανέναν, δεν είναι ένδειξη αδυναμίας και σοβαρής ψυχολογικής διαταραχής, αλλά αντίθετα, ένδειξη δύναμης, υπευθυνότητας και συνειδητοποίησης κάποιων προβλημάτων για την άμεση επίλυσή τους, τη βελτίωση των σχέσεων και της ποιότητας ζωής της οικογένειας.