«Κλειδί» ένα ένζυμο σε κύτταρα καρκίνου του μαστού που μπορεί να οδηγήσει σε νέες θεραπείες

17:33 28/5/2013 - Πηγή: OnlyCY

Τα καρκινικά κύτταρα του μαστού εκλύουν προστατευτικές πρωτεΐνες οι οποίες… καταστέλλουν τους όγκους, σύμφωνα με νέα μελέτη. Ερευνητές του Πανεπιστημίου East Anglia ανακάλυψαν ότι ένα ένζυμο ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να επιτίθεται στη νόσο. Εκτιμούν ότι η νέα γνώση μπορεί να αποτελέσει «κλειδί» για καινούργιες θεραπείες ή ακόμη και για διατροφικές οδηγίες που θα αυξάνουν την παραγωγή των «καλών» καρκινικών κυττάρων.

Οι επιστήμονες πίστευαν

αρχικά ότι η παραγωγή του ενζύμου που ονομάζεται ΜΜΡ-8 (matrix metalloproteinase-8, μήτρα της μεταλλοπρωτεϊνάσης-8) από τα καρκινικά κύτταρα του μαστού προάγει την ανάπτυξη των όγκων.

Τα «καλά» και τα «κακά» ένζυμα

Όπως εξήγησε ο καθηγητής Βιολογίας του Πανεπιστημίου East Anglia Ντίλαν Εντουαρντς «τα ΜΜΡ είναι μια οικογένεια ενζύμων που εκλύονται από τα καρκινικά κύτταρα. Κάποτε πιστευόταν ότι λειτουργούσαν σαν ‘μοριακά ψαλίδια’ τα οποία κόβουν τις δομές των κυττάρων του οργανισμού ανοίγοντας το μονοπάτι για τα καρκινικά κύτταρα ώστε να εξαπλωθούν σε άλλα όργανα. Φάρμακα τα οποία στόχευαν αυτά τα ένζυμα δοκιμάστηκαν ενάντια στον καρκίνο τη δεκαετία του 1990 αλλά απέτυχαν. Το γεγονός αυτό μας έκανε να σκεφτούμε ότι δεν είναι όλα τα ένζυμα της οικογένειας κακά και ότι δεν προάγουν στο σύνολό τους την ανάπτυξη και εξάπλωση των όγκων».

Ο δρ Εντουαρντς συμπλήρωσε ότι το πρόβλημα με τα φάρμακα εκείνα ήταν ότι κατέστρεφαν τόσο τα «κακά» όσο και τα «καλά» ένζυμα της συγκεκριμένης οικογένειας.«Φαρμακευτικές εταιρείες εργάζονται αυτή τη στιγμή επάνω στην ανάπτυξη φαρμάκων δεύτερης και τρίτης γενιάς τα οποία θα είναι πιο επιλεκτικά. Μια άλλη πιθανότητα είναι η ανάπτυξη φαρμάκων που θα αυξάνουν την παραγωγή των ‘καλών’ ΜΜΡ ή ακόμη και τροφών που θα έχουν την ίδια δράση. Υπάρχουν διαφορετικές οδοί για εξερεύνηση, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των ασθενών με καρκίνο του μαστού σχετικά με το πόσα ΜΜΡ παράγουν οι όγκοι τους».

Το «καλό» MMP-8

Ερευνα που δημοσιεύθηκε πριν από πέντε χρόνια αποκάλυψε για πρώτη φορά ότι το ένζυμο ΜΜΡ-8 διατηρεί τους όγκους υπό έλεγχο – μάλιστα ασθενείς που έφεραν μεγαλύτερες ποσότητες του συγκεκριμένου ενζύμου φάνηκε να έχουν και καλύτερη πρόγνωση.

Ετσι η διδακτορική φοιτήτρια του καθηγητή Εντουαρντς Σάλι Θίρκετλ και οι υπόλοιποι συνεργάτες του αποφάσισαν να διερευνήσουν με λεπτομέρεια τα μοτίβα δραστηριότητας των ΜΜΡ σε όγκους ασθενών με καρκίνο του μαστού. Όπως ανέφερε ο καθηγητής «από τη μελέτη προέκυψε ότι αν κάνουμε τα καρκινικά κύτταρα να παράγουν ΜΜΡ-8, εκείνα παράγουν και δύο άλλους φλεγμονώδεις παράγοντες που έχει φανεί στο παρελθόν ότι προάγουν τον καρκίνο. Ωστόσο, τα καρκινικά κύτταρα του μαστού που υπερπαράγουν το ΜΜΡ-8 δεν επιβιώνουν μακροπρόθεσμα καθώς το ένζυμο σταματά την ανάπτυξή τους».Προσέθεσε ότι «πιστεύουμε πως στους όγκους το ΜΜΡ-8 λειτουργεί σαν ένα σήμα που λέει ‘βρες με’ στο ανοσοποιητικό σύστημα. Ετσι αυτό ενεργοποιείται και επιτίθεται στους όγκους, γεγονός που εξηγεί την προστατευτική δράση του ενζύμου».

Γιατί απέτυχαν τα πρώτα φάρμακα

Σύμφωνα με τον ειδικό, το γεγονός ότι τα πρώτα φάρμακα antiMMP που χρησιμοποιήθηκαν το 1990 στόχευαν και το ΜΜΡ-8 ίσως δίνει μια απάντηση στο γιατί τα φάρμακα αυτά απέτυχαν.

Είναι ακόμη άγνωστο το πώς ακριβώς το ΜΜΡ-8 ενεργοποιεί τους δύο φλεγμονώδεις παράγοντες που είναι γνωστοί ως ιντερλευκίνη-6 (IL-6) και ιντερλευκίνη-8 (ΙL-8). Ωστόσο τα νέα ευρήματα που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Biological Chemistry» θεωρούνται ως ένα σημαντικό βήμα προόδου το οποίο θα δείξει τον δρόμο για περαιτέρω έρευνες.