Τα απόρρητα αρχεία του Φόρεϊν Οφις για τον πόλεμο των Φώκλαντ

12:21 28/12/2012 - Πηγή: OnlyCY

Η απόβαση των δυνάμεων της Αργεντινής στα νησιά Φώκλαντ ή Μαλβίνες στο νότιο Ατλαντικό έπιασε εξαπίνης την τότε πρωθυπουργό της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ, όπως προκύπτει από αποχαρακτηρισθέντα απόρρητα αρχεία του Φόρεϊν Όφις για το 1982.

Η κ. Θάτσερ ενημερώθηκε από τις υπηρεσίες πληροφοριών ότι μια απόβαση ήταν πολύ πιθανή μόλις δύο ημέρες πριν την πραγματοποίησή της. Τα έγγραφα αποκαλύπτουν επίσης την ανησυχία της «σιδηράς κυρίας» για την επιχείρηση ανακατάληψης των νησιών και την εξέταση από πλευράς της, κατόπιν και πιέσεων από τον πρόεδρο Ρέιγκαν σε τηλεφωνική

συνομιλία, της πιθανότητας να διαπραγματευτεί μία διπλωματική λύση που θα επέτρεπε τη μόνιμη παρουσία της Αργεντινής στα νησιά.

Στο φως της δημοσιότητας έρχεται για πρώτη φορά και η κεκλεισμένων των θυρών κατάθεση της Μάργκαρετ Θάτσερ τον Οκτώβριο του 1982 στην Επιτροπή Εξέτασης για τα Νησιά Φώκλαντ, λίγους μήνες μετά το τέλος του πολέμου. «Δεν περίμενα ποτέ μα ποτέ να εισβάλλουν απευθείας οι Αργεντινοί στα Φώκλαντ. Ήταν τόσο ανόητη κίνηση, όπως εξελίχθηκαν τα γεγονότα, τόσο ανόητο πράγμα μόνο και να σκεφτεί κανείς να κάνει», είχε πει η κ. Θάτσερ.

Τα αρχεία του Φόρεϊν Όφις δείχνουν ότι περίπου μία εβδομάδα πριν από το ξέσπασμα του πολέμου των Φώκλαντ στις 2 Απριλίου, αξιωματούχοι του βρετανικού υπουργείου Άμυνας είχαν παρουσιάσει στην πρωθυπουργό σχέδιο αποτροπής μιας ενδεχόμενης εισβολής των Αργεντινών. Στην προφορική κατάθεσή της στην επιτροπή η κ. Θάτσερ τόνισε ότι ακόμα και μετά την παρουσίαση του σχεδίου από το Υπουργείο Άμυνας δε θεωρούσε πιθανή μια στρατιωτική εμπλοκή στα νησιά. Την ίδια άποψη συμμεριζόταν και ο τότε Υπουργός Εξωτερικών, λόρδος Κάρινγκτον.

Τα αρχεία αποκαλύπτουν πάντως ότι ήδη από το 1977 οι βρετανικές υπηρεσίες πληροφοριών εκτιμούσαν πως αν οι συνομιλίες με το Μπουένος Άιρες για το καθεστώς των Φώκλαντ δεν κατέληγαν σε αποτέλεσμα, η ανάληψη στρατιωτικής δράσης από την Αργεντινή ήταν πιθανή. Τότε μάλιστα το Λονδίνο είχε στείλει κρυφά στην περιοχή ένα υποβρύχιο και δύο φρεγάτες, αλλά γενικά η βρετανική ναυτική παρουσία στο νότιο Ατλαντικό την πενταετία πριν το 1982 δεν ήταν εμφανής.

Επίσης αποκαλύπτεται ότι ο πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στο Μπουένος Άιρες την εποχή εκείνη θεωρούσε ότι οι προειδοποιήσεις του προς το Λονδίνο αγνοούνταν.

Η απόβαση των δυνάμεων της Αργεντινής στα Φώκλαντ έγινε στις 2 Απριλίου 1982 και η ανακατάληψη από τις βρετανικές δυνάμεις ολοκληρώθηκε στις 14 Ιουνίου. Κατά τις μάχες 255 Βρετανοί και περίπου 650 Αργεντινοί στρατιώτες, καθώς και τρεις κάτοικοι σκοτώθηκαν.

Υπόλοιπα έγγραφα
————-
Στους φακέλους με τα αποχαρακτηρισθέντα έγγραφα περιλαμβάνονται επίσης αναφορές στην επιμονή της Μάργκαρετ Θάτσερ να πληρώσει από την τσέπη της περίπου 2.000 λίρες για τις έρευνες εντοπισμού του γιου της Μαρκ, ο οποίος αγνοείτο επί έξι ημέρες στην έρημο Σαχάρα τον Ιανουάριο του 1982, ενώ συμμετείχε στο ράλι Παρίσι-Ντακάρ. Η πρωθυπουργός τόνιζε ότι δεν ήθελε να κατηγορηθεί πως δαπανά δημόσιο χρήμα για τον εντοπισμό του γιου της, ο οποίος βρέθηκε τελικά από το στρατό της Αλγερίας.

Στο φως έρχονται επίσης οι συχνές επαφές της Μάργκαρετ Θάτσερ με τον τότε δημοφιλέστατο παρουσιαστή του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης του BBC, Τζίμι Σάβιλ, για τον οποίο οι αποκαλύψεις περί παιδεραστίας έχουν λάβει μορφή χιονοστιβάδας σήμερα, ένα χρόνο μετά το θάνατό του. Ο Σάβιλ είχε συναντηθεί και είχε γράψει πολλές φορές στην πρωθυπουργό ζητώντας οικονομική ενίσχυση για το νοσοκομείο Στόουκ Μάντεβιλ όπου προσέφερε εθελοντική εργασία. Κατάφερε τελικά να εξασφαλίσει κονδύλι μισού εκατομμυρίου λιρών. Πρόσφατες αποκαλύψεις αναφέρουν ότι ο Σάβιλ κακοποιούσε σεξουαλικά ανηλίκους ακόμα και στο συγκεκριμένο νοσοκομείο.

Αποχαρακτηρισθέντα έγγραφα από την Ντάουνινγκ Στριτ δείχνουν εξάλλου ότι η Μάργκαρετ Θάτσερ και η κυβέρνησή της εξέταζαν ακόμα πιο δραστικές αλλαγές και περικοπές στο κράτος πρόνοιας, που περιελάμβαναν στην ουσία και το τέλος της δημόσιας Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας (NHS), όπως επισήμαναν σύμβουλοι της κυβέρνησης σε ειδική συνάντηση του υπουργικού συμβουλίου. Οι αντιδράσεις προκάλεσαν τη δημόσια δέσμευση της Θάτσερ ότι το NHS θα μένει άθικτο και ασφαλές υπό τους Συντηρητικούς, δέσμευση που έχει εν πολλοίς τηρηθεί από όλες τις μετέπειτα κυβερνήσεις.

Σημειώνεται επίσης η κόντρα μεταξύ των κατά τα άλλα στενών φίλων Μάργκαρετ Θάτσερ και Ρόναλντ Ρέιγκαν μετά την απόφαση της Ουάσινγκτον το 1982 να επιβάλει αυστηρότερες εμπορικές κυρώσεις στη Σοβιετική Ένωση με αφορμή την επιβολή στρατιωτικού νόμου στην Πολωνία το Δεκέμβριο του ’81. Η κ. Θάτσερ κατηγόρησε τον Αμερικανό πρόεδρο για υποκρισία, διαμαρτυρόμενη για το πλήγμα στα βρετανικά συμφέροντα που αφορούσαν σε αγωγό αερίου στη δυτική Σιβηρία.