Γιάνης Βαρουφάκης: Άσφαιρα μέσα, λάθος στόχος

14:12 14/7/2012 - Πηγή: Opinion Post

Την τελευταία εβδομάδα απείχα από τον σχολιασμό της οικονομικής πολιτικής της νέας μας κυβέρνησης επειδή ήθελα να αφουγκραστώ το σκεπτικό και τις στρατηγικές της επιλογές. Μετά και το Eurogroup είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η συγκυβέρνηση των τριών κομμάτων έχει επιλέξει λανθασμένο στόχο, τον οποίο θα προσπαθήσει να επιτύχει με αναποτελεσματικά μέσα.

Ο λάθος στόχος της επιμήκυνσης

Ο δεδηλωμένος πλέον στόχος του Υπουργείου Οικονομικών είναι η επίτευξη συμφωνίας επιμήκυνσης του «προγράμματος», κάτι που

μεταφράζεται σε πιο αργές αποπληρωμές των δανείων (χωρίς μείωση επιτοκίου – καθώς επιμήκυνση με μείωση επιτοκίου παραπέμπει σε αναδιάρθωση, όπως θα θυμάστε) και μικρότερο ρυθμό μείωσης των δημοσίων δαπανών και αύξησης των δημοσίων εσόδων. Αυτή η επιμήκυνση παρουσιάζεται (ξανά) στο ελληνικό κοινό ως εξασφάλιση περισσότερου χρόνου για να πετύχει το «πρόγραμμα». Δυστυχώς, όπως και η επιμήκυνση που πέτυχε (σε σχέση με το πρώτο Μνημόνιο) ο κ. Γ. Παπανδρέου τον Μάρτιο του 2011, έτσι και αυτή η επιμήκυνση (αν επιτευχθεί) δεν πρόκειται να προσφέρει στην χώρα μας (δημόσιο και ιδιωτικό τομέα) περισσότερο χρόνο να πετύχει αλλά περισσότερο σχοινί για να κρεμαστεί.

Στην περίπτωση εκείνης της επιμήκυνσης (του Μαρτίου 2011), το αποτέλεσμα ήταν ο εκτροχιασμός που ακολούθησε μερικούς μήνες μετά (τον Ιούλιο του 2011) με αποτέλεσμα την εκπαραθύρωση του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, την μετακόμιση του κ. Βενιζέλου στην Πλατεία Συντάγματος, και, τέλος, το δεύτερο Μνημόνιο, το θλιβερό PSI, και την κατάρρευση της τραπεζικής πίστης στην χώρα. Στην περίπτωση μια νέας επιμήκυνσης προς το τέλος του 2012, ο νέος εκτροχιασμός του νέου «προγράμματος» το οποίο σίγουρα θα ακολουθήσει, πολύ πιθανόν να φέρει την εκπαραθύρωση όχι απλώς του υπουργού Oικονομικών αλλά και της Ελλάδας από την Ευρωζώνη (με ό,τι αυτό συνεπάγεται – δηλαδή, την διάλυση της ίδιας της Ευρωζώνης).

Πώς είμαι τόσο σίγουρος ότι μια επιμήκυνση δεν θα μας εξασφαλίσει περισσότερο χρόνο να πετύχουμε; Γιατί επιμένω ότι θα μας προσφέρει μακρύτερο σχοινί για να κρεμαστούμε; Οι λόγοι δύο:

Πρώτον, επειδή (όπως έγραφα και τον Μάρτιο του 2011 σχετικά με εκείνη την Παπανδρεϊκή επιμήκυνση) είναι κοινός τόπος μεταξύ επενδυτών ότι το ελληνικό δημόσιο κάποια στιγμή θα αναγκαστεί να ξανα-κουρέψει τα δάνειά του – να βρεθεί σε κατάσταση default – καθώς μια οικονομία που συρρικνώνεται σε ρυθμό -7% με -10% θα πρέπει να πληρώνει… αρνητικά επιτόκια για να διατηρεί κάποια ελπίδα ότι θα δύναται να καταβάλει έγκαιρα τις δόσεις των δανείων του δημοσίου της.

Δεύτερον, επειδή η ουσιαστική κατάργηση της τραπεζικής πίστης (αλλά και των άτυπων κυκλωμάτων ιδιωτικής πίστης, π.χ. μεταχρονολογημένες επιταγές, ανοχή της μίας επιχείρησης από την άλλη), και η αντικατάστασή της από την απαίτηση πληρωμών τοις μετρητοίς, σηματοδοτεί ότι δεν βρισκόμαστε απλά σε κατάσταση βαθειάς ύφεσης αλλά σε συνθήκες οικονομικής καθίζησης όπου ακόμα και οι κερδοφόρες επιχειρήσεις ασφυκτιούν. Υπό αυτές τις συνθήκες, και καθώς οι αγορές αναμ