Η εποποιία ενός μουλωχτού κουρέματος και τι δείχνει για το πολιτικό μας σύστημα

12:21 13/4/2012 - Πηγή: Opinion Post

Το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν μπορεί καν να σκεφτεί με όρους δημοσίου συμφέροντος…

Τέσσερις βδομάδες μετά το αιφνιδιαστικό ‘κούρεμα’ των διαθέσιμων κεφαλαίων νοσοκομείων, πανεπιστημιακών και τεχνολογικών ιδρυμάτων και άλλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, τις οργισμένες διαμαρτυρίες των διοικήσεών τους αλλά και τις επίμονες φημολογίες περί ‘εξυπηρέτησης φίλιων δυνάμεων’ που ξεφόρτωσαν ομόλογα και χασούρα στα ιδρύματα για να γλιτώσουν οι ίδιες τα λεφτά τους, ξεκαθάρισαν τα πώς και τα γιατί της υπόθεσης με απαντήσεις που δόθηκαν δια στόματος του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου

στη Βουλή και του διαχειριστή του Κοινού Κεφαλαίου της ΤτΕ Μιχάλη Μιχαλόπουλου στην εφημερίδα ‘Βήμα’. Απαντήσεις που δεν είναι καθόλου ικανοποιητικές σε ό,τι αφορά τη μεταχείριση που επιφύλαξε η κυβέρνηση στα ιδρύματα λόγω της απελπιστικής ανεπάρκειας του πολιτικού μας προσωπικού, πείθουν όμως τουλάχιστον ότι δεν εκδηλώθηκε λαθροχειρία που να ζημίωσε τα ιδρύματα προς όφελος ‘φίλιων δυνάμεων ομολογιούχων’ .

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Όπως είναι γνωστό σύμφωνα με το νόμο 2469 του 1997 τα ΝΠΔΔ, όπως και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, υποχρεώνονται να καταθέτουν τα διαθέσιμα κεφάλαιά τους στην Τράπεζα της Ελλάδας, στο λεγόμενο Κοινό Κεφάλαιο το οποίο επενδύεται σε κινητές αξίες του Δημοσίου, δηλαδή σε έντοκα γραμμάτια και ομόλογα. Πρόκειται για μια θέσμιση χάρη στην οποία έχει υποστηριχθεί επί σειρά ετών ο δανεισμός του ελληνικού δημοσίου και που παράλληλα εξασφάλιζε στα ιδρύματα καλές σταθερές αποδόσεις – της τάξης του 3.5% με 4.5% ετησίως κατά τα τελευταία χρόνια του ευρώ.

Με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους όμως, το λεγόμενο PSI και την υποχρεωτική επιβολή του μέσω των ρητρών συλλογικής δράσης, όπως κουρεύτηκαν τα διαθέσιμα κεφάλαια των ασφαλιστικών ταμείων, έτσι κουρεύτηκαν και τα διαθέσιμα κεφάλαια των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, των νοσοκομείων και άλλων φορέων του δημοσίου. Το κούρεμα αυτό ήταν περίπου ταυτόσημο στα ασφαλιστικά ταμεία και τα ιδρύματα, της τάξης του 70% κατά μέσο όρο, όσο δηλαδή και η μείωση της συνολικής παρούσας αξίας του ελληνικού χρέους. Υπήρχαν όμως και μερικές διαφορές.

Δύο διαφορετικά κουρέματα

Η πρώτη βασική διαφορά ανάμεσα στο κούρεμα των ασφαλιστικών ταμείων και στο κούρεμα των ΝΠΔΔ ήταν ότι για τα ασφαλιστικά ταμεία το θέμα είχε γίνει γνωστό εκ των προτέρων. Καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία είχαν και δικά τους ξεχωριστά αποθεματικά σε ομόλογα – πέραν των αποθεματικών που διαθέτουν στο Κοινό Κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδας – οι διοικήσεις τους είχαν κληθεί από τον Υπουργό Οικονομικών Β. Βενιζέλο από το Φεβρουάριο σε αλλεπάλληλες συσκέψεις προκειμένου να συναινέσουν – εθελοντικά ή εκβιαστικά – στο PSI. Κάποιες συναίνεσαν, άλλες όχι, τελικά το κούρεμα επιβλήθηκε παντού, όμως η ουσία είναι ότι το κούρεμα των διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων τέθηκε υπό διαπραγμάτευση και ήταν γνωστό σε όλους εκ των προτέρων – πριν δηλαδή τις 12 Μαρτίου που πραγματοποιήθηκε επισήμως η ανταλλαγή των ελληνικών τίτλων.

Δεν ίσχυε όμω