Τα… Βατερλό του ΔΝΤ και οι εσωτερικές τριβές

10:03 27/7/2012 - Πηγή: Opinion Post

Ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Λίγοι οργανισμοί προκαλούν τόσο έντονα συναισθήματα όσο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς ότι ελάχιστοι από όσους το μισούν γνωρίζουν ακριβώς τη δράση και το σκοπό του. Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2007 έβγαλε το ΔΝΤ

από την αφάνεια και το όνειδος προηγούμενων φιάσκων, ενώ η δημοσιονομική του εξασφάλισε αναβαθμισμένο διεθνή ρόλο.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ιδρύθηκε το 1944, όταν εκπρόσωποι 45 χωρών από όλο τον κόσμο συναντήθηκαν στο Bretton Woods για να θέσουν τις βάσεις μιας νέας οικονομικής τάξης, ελπίζοντας να αποτρέψουν την επανάληψη μιας κρίσης τόσο σοβαρής όσο εκείνη της Μεγάλης Ύφεσης της δεκαετίας του ‘30. Στόχος του ΔΝΤ είναι να προ- ωθήσει τη νομισματική συνεργασία σε διεθνές επίπεδο, να διευκολύνει την ισορροπημένη ανάπτυξη και το παγκόσμιο εμπόριο, να διασφαλίσει τη σταθερότητα των ισοτιμιών και να παράσχει πόρους στα μέλη του που αντιμετωπίζουν προβλήματα με το ισοζύγιο πληρωμών.

Στην πράξη, όμως, η δράση του Ταμείου έχει προκαλέσει σοβαρότατες επικρίσεις. Με έδρα την Ουάσιγκτον και δομή που δίνει στις οικονομικά ισχυρότερες χώρες μεγαλύτερη επιρροή στις αποφάσεις του, το ΔΝΤ κατηγορείται ότι επιβάλλει τα συμφέροντα του Λευκού Οίκου και των δυτικών επιχειρηματικών κολοσσών ανά τον πλανήτη. Επιπλέον, πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν ότι η εμπλοκή του Ταμείου στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου συνοδεύτηκε στις περισσότερες περιπτώσεις από δραματική αύξηση της φτώχειας και των ασθενειών.

Τα αμέτρητα… παρατράγουδα

Έχει βέβαια ο οργανισμός αυτός και το δικό του Βατερλό, που ήρθε με την εμπλοκή του στην Αργεντινή. Από το 1999 έως το 2001 η χώρα συνήψε μια σειρά από συμφωνίες «διάσωσης» με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Κατά προσφιλή του τακτική το Ταμείο επέβαλε μέτρα λιτότητας, όπως περικοπή των δημοσίων δαπανών και αύξηση των φόρων, που κλιμάκωσαν την κρίση και τον πανικό. «Σαν τους γιατρούς του Μεσαίωνα που επέμεναν να προκαλούν αιμορραγία στους ασθενείς τους και επαναλάμβαναν τη διαδικασία αυτή, όταν η απώλεια αίματος επιδείνωνε την κατάστασή τους, οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ διέταξαν λιτότητα και περισσότερη λιτότητα, μέχρι το τέλος», έγραφε το 2002 ο Νομπελίστας οικονομολόγος Paul Krugman.

Οι εσφαλμένοι χειρισμοί έφεραν στην Αργεντινή βαθιά και παρατεταμένη ύφεση, την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, μαζικές πτωχεύσεις, απογείωση της ανεργίας και, τελικά, τη χρεοκοπία. Αυτό θεωρείται το μεγαλύτερο φιάσκο του ΔΝΤ· αλλά δεν είναι το μοναδικό. Οι αναλύσεις που σε τακτά χρονικά διαστήματα δημοσιεύει ο οργανισμός είναι γνωστές για τις κοινοτοπίες και συχνά για την αστοχία τους. Προς τα τέλη του 2007 το Ταμείο παρείχε ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομική πολιτική της ιρλανδικής κυβέρνησης και προέβλεπε διατηρήσιμη ανάπτυξη για μια χώρα, που τελικά αποδείχτηκε το πρώτο κομμάτι του ντόμινο στην κρίση που σήμερα πλήττει την περιφέρεια της Ευρωζώνης.

Θέλοντας να δείξει ότι έχει διδαχτεί από τα λάθη του παρελθόντος, ο οργανισ