Ανατίναζαν αρχαίους τάφους με δυναμίτη!

07:04 24/3/2025 - Πηγή: Real.gr

Η δράση του κυκλώματος των αρχαιοκάπηλων που εξαρθρώθηκε στη βόρεια Ελλάδα και ο ρόλος του 63χρονου που προωθούσε τους θησαυρούς στο εξωτερικό.

Επί χρόνια φέρονται να «χαρτογραφούν» τους χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, αλλά και τις πληροφορίες που προέκυπταν είτε από τις ίδιες τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, είτε από άτομα που γνωρίζουν καλά τις απομακρυσμένες περιοχές σε διάφορα σημεία της βόρειας Ελλάδας.

Ετσι,

σε μεταμεσονύχτιες ώρες προσέγγιζαν περιοχές που δεν έχουν ανασκαφεί ή έφταναν στο σημείο να εισβάλλουν ακόμα και σε επίσημους, οριοθετημένους αρχαιολογικούς χώρους.

Με τη χρήση ειδικών μηχανημάτων εντοπισμού μετάλλων σάρωναν τους χώρους και έπειτα ξεκινούσαν το παράνομο έργο τους, την απόσπαση των αρχαιολογικών θησαυρών.

Την περασμένη εβδομάδα, οι αστυνομικοί της Δίωξης Οργανωμένου Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος της ΕΛ.ΑΣ. συνέλαβαν 23 άτομα σε Πτολεμαΐδα, Σέρρες, Κιλκίς και Θεσσαλονίκη για παράνομες ανασκαφές σε αρχαιολογικούς χώρους.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι είχαν βάλει στο στόχαστρό τους ακόμα και τον Τύμβο Καστά και την ευρύτερη περιοχή της Αμφίπολης.

Μετά την εξάρθρωση του μεγάλου κυκλώματος αρχαιοκαπηλίας στη Μακεδονία την περασμένη εβδομάδα, η Realnews συνομίλησε με στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας που γνωρίζουν καλά τη δράση των λαθρανασκαφέων.

Οπως τονίζουν οι έμπειροι αρχαιολόγοι, τα μέλη των κυκλωμάτων δεν διστάζουν ακόμα και να ανατινάζουν αρχαίους τάφους με δυναμίτη, καταστρέφοντας τα μνημεία.

«Διαχρονικά εισβάλλουν σε αρχαιολογικούς χώρους και σκάβουν σε ώρες που δεν τους βλέπει κανείς. Δρουν ως εγκληματικές συμμορίες και η δράση τους δεν έχει όρια. Το χειρότερο είναι ότι, ακόμα και όταν τους πιάνουν, ύστερα από λίγο καιρό είναι πάλι ελεύθεροι να συνεχίσουν τη δράση τους», δηλώνει στέλεχος Εφορείας Αρχαιοτήτων της βόρειας Ελλάδας.

Τρεις συμμορίες

Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι 23 συλληφθέντες φέρονται να συμμετείχαν σε τρία κυκλώματα, δύο στις Σέρρες και ένα με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ενώ τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για εγκληματική οργάνωση, υπεξαίρεση μνημείων κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση, παράνομη εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών και παράνομη ανασκαφή.

Στην κατοχή τους βρέθηκε ένα κράνος ιλλυρικού τύπου, ενώ συνολικά κατασχέθηκαν μία πήλινη κεφαλή, ένα μικρό ασημένιο άγαλμα, ένας σταυρός, 18 δαχτυλίδια, τρία βραχιόλια, 17 κοσμήματα, τρία αγαλματίδια, μία επιτύμβια στήλη οθωμανικής περιόδου, 27 αγγεία, χιλιάδες νομίσματα και θρησκευτικές εικόνες.

Στις οικίες των συλληφθέντων βρέθηκαν εκρηκτικές ύλες ΤΝΤ, δεκάδες συσκευές εντοπισμού και ανίχνευσης μετάλλων, ένα περίστροφο και ένα πιστόλι κρότου.

Οπως φαίνεται, ετοιμάζονταν άμεσα να συνεχίσουν το παράνομο έργο τους.

«Η καταστροφή του αρχαιολογικού υλικού είναι δεδομένη από τις λαθρανασκαφές και ισχύει διαχρονικά για όλη την επικράτεια. Πιστεύω, όμως, ότι η κατάσταση είναι κάπως χειρότερη στη Μακεδονία. Τα αντικείμενα αποκόπτονται, επομένως χάνουν την ιστορική αξία τους και μπαίνουν σε ένα κύκλωμα παράνομων διακινήσεων και εμπορικής συναλλαγής που δεν τους αξίζει. Χάνουμε ένα μεγάλο κεφάλαιο, ένα απόθεμα της πολιτισμικής κληρονομιάς μας. Ακόμη και όταν έχουμε συλλήψεις, αφήνονται ελεύθεροι, διότι αυτή είναι η νομοθεσία μας και η αντιμετώπιση από την πλευρά του ποινικού δικαίου. Οι περιπτώσεις δεν είναι λίγες, δυστυχώς», ανέφερε στην «R» αρχαιολόγος και διευθύντρια αρχαιολογικού μουσείου, η οποία στην πολυετή καριέρα της σε ανασκαφές ήρθε αντιμέτωπη με την καταστροφική μανία αρχαιοκάπηλων.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «R», η δράση των κυκλωμάτων εκτός από τη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες είχε επεκταθεί σε Λάρισα, Καρδίτσα, Αρκαδία και Χαλκιδική, γι’ αυτό και στις έρευνες συμμετείχαν αστυνομικοί από τις αντίστοιχες Αστυνομικές Διευθύνσεις.

Ο «εκτιμητής»

Ως αρχηγός και συντονιστής των τριών κυκλωμάτων καταγράφεται ένας 63χρονος, ο οποίος σύμφωνα με τη δικογραφία ήταν εκτιμητής και σύνδεσμος για την αποστολή αντικειμένων σε συλλέκτες και οίκους δημοπρασιών του εξωτερικού.

Είχε συλληφθεί το 2011 για κατοχή αρχαιοτήτων, αλλά και τον Απρίλιο του 2023 όταν προσπάθησε να στείλει με κούριερ αρχαία νομίσματα μέσα σε δοχείο με λάδι.

Αλλά και τον περασμένο Ιανουάριο κατηγορήθηκε για την απόπειρα πώλησης 2.456 αρχαίων νομισμάτων, 14 δαχτυλιδιών και βυζαντινών βραχιολιών που κατείχε ένας 34χρονος Ρώσος.

Τα νομίσματα διαπιστώθηκε ότι προέρχονται από όλες τις εποχές νομισματικής κυκλοφορίας της αρχαιότητας και ειδικότερα από την κλασική εποχή (5ος-4ος αι. π.Χ.), το Μακεδονικό Βασίλειο (4ος-3ος αι. π.Χ.), τις ελληνικές πόλεις της Μακεδονίας, τους ελληνιστικούς χρόνους, τη ρωμαϊκή εποχή της Δημοκρατίας, τους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους, τη βυζαντινή περίοδο και την περίοδο της μέσης οθωμανοκρατίας.

Η συνάντηση του 63χρονου με έναν 65χρονο υπάλληλο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών οδήγησε τις Αρχές στο «ξήλωμα» του κυκλώματος.

Ο 65χρονος είχε συλληφθεί και αυτός τον Δεκέμβριο του 2023 στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» στην προσπάθειά του να εξαγάγει αρχαία νομίσματα ραμμένα στη φόδρα του μπουφάν του, ενώ είχε συλληφθεί δύο χρόνια πριν κατέχοντας μεγάλο αριθμό νομισμάτων.

«Οι περισσότεροι εκ των 14 κατηγορουμένων της Θεσσαλονίκης αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους, αλλά αν απαιτηθεί θα δώσουν συμπληρωματική κατάθεση στην ανακρίτρια. Η συμμετοχή τους ήταν από χαμηλή έως ανύπαρκτη. Είχαν όλοι μια επαφή με τον αρχηγό, αλλά δεν είχαν μεταξύ τους επαφές. Τα μέλη δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους», ανέφερε ο συνήγορος του 65χρονου, Κωνσταντίνος Τολίδης.

«Ο δικός μου εντολέας αρνείται οποιαδήποτε συμμετοχή σε οργάνωση, ουδεμία σχέση έχει με αυτού του είδους τα αδικήματα», τόνισε από την πλευρά του ο δικηγόρος Νίκος Τσαγγαρίδης.

Να σημειωθεί πως στον υπάλληλο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών οι άνδρες του ελληνικού FBI καταλογίζουν στρατηγικό ρόλο, με άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες για αρχαιολογικές περιοχές, καθώς πραγματοποιούσε αξιολογήσεις για ανασκαφές και ευρήματα και έδινε κατευθύνσεις.

Σε συνομιλία του 65χρονου υπαλλήλου για τη δυνατότητα του ανιχνευτή μετάλλων να εντοπίζει με ακρίβεια νομίσματα, ο συνομιλητής του τον ρωτά αν «έχει χρυσάφι», με τον υπάλληλο να του απαντά «αν έχει χρυσό, δεν θα έβγαζα; Αμάν κάτι ερωτήσεις που κάνεις…».

«Ο πελάτης μου μετά την απολογία του αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους. Ούτε ανασκαφές σε αρχαία μνημεία προέκυψαν, ούτε υπεξαίρεση μνημείων. Οι συνομιλίες ερμηνεύτηκαν αυθαίρετα από την Αστυνομία. Επί της ουσίας δεν υπήρξαν αποδείξεις. Δεν προέκυψε κάτι και αυτό εκτιμήθηκε από εισαγγελέα και ανακρίτρια», τόνισε στην «R» ο συνήγορος του υπαλλήλου της Εφορείας, Γιώργος Παρηγόρης.

«Είχαμε να κάνουμε με άτομα που αναζητούσαν θησαυρούς και χρυσές λίρες. Μάλιστα, σε σχέση με τα αρχαία προέκυψε ότι δεν πραγματοποιούσαν ανασκαφές, το αντίθετο, απέφευγαν αρχαιολογικούς χώρους. Κρίθηκε ότι δεν συντρέχει λόγος προφυλάκισης και ετοιμαζόμαστε για την κύρια δίκη», υποστήριξε στην «R» η δικηγόρος Κέλλυ Βαλταδώρου.

Στον λόφο Καστά

Ενδεικτικός είναι ο διάλογος δύο μελών της ομάδας των Σερρών. «Λέω να πάμε την Κυριακή επειδή τελειώνει το κυνήγι… Είναι τελευταία ευκαιρία και σε μέρος απέναντι μεριά θα είναι, λόφο Καστά θα σε πάω», αναφέρει ο πρώτος συνομιλητής. «Ωχ, μη μας τσαλακώσουν», απαντά ο δεύτερος. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα μέλη του κυκλώματος δεν πρόλαβαν να κάνουν σχεδιαζόμενη λαθρανασκαφή στην Αμφίπολη.