Οι πολιτιστικές προ-τάσεις της εβδομάδος

08:01 20/2/2025 - Πηγή: Real.gr

* Πέρα από την μεγάλη (και δίκαιη) εμπορική επιτυχία του “Υπάρχω”, υπάρχει και άλλο καλό ελληνικό σινεμά, από εκείνο που συνηθίζουμε να αποκαλούμε “φεστιβαλικό”, μια δεξαμενή που συχνά κρύβει διαμαντάκια. Μια πολύ καλή επιλογή, λοιπόν, είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Χρήστου Πυθαρά, “Κυνήγι”, η οποία ξεκινά τώρα να προβάλλεται στις αίθουσες από τη Danaos Films.
Χρησιμοποιώντας τον ερασιτέχνη ηθοποιό Γιάννη Μπελή, που μας αιφνιδιάζει ευχάριστα με τον αβίαστο, φυσικό τρόπο

με τον οποίο ενσαρκώνει τον λιγομίλητο ήρωά του, ο Πυθαράς αφηγείται την ιστορία ενός μοναχικού, ενοχικού κυνηγού και σιδερά, που αναζητά τη χαμένη του ανθρωπιά και την αγάπη στα μάτια ενός κακοποιημένου σκύλου. Με μια λιτή, δωρική, διακριτικά ευαίσθητη ματιά, ακροβατώντας ανάμεσα στις έννοιες του “θύτη” και του “θύματος” και θέτοντας ενδιαφέροντα διλήμματα στον θεατή, η ταινία «εξερευνά και παρατηρεί την έννοια της βίας και των διαφόρων μορφών της που ενυπάρχουν στην κοινωνία μας, αστική και μη, καθώς και την μοναξιά και την κοινωνική αποξένωση», όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης. Δύσκολα δεν θα εμπλακεί συναισθηματικά ο θεατής. Και, πιθανώς, θα αναρωτηθεί και για τα δικά του όρια, τα οποία, όπως φαίνεται και από το μότο της ταινίας, κάθε έμβιο ον ενδέχεται να ξεπεράσει.
Για κάποιον λόγο, οι κυνηγοί έχουν εμπνεύσει τελευταία αρκετούς Έλληνες κινηματογραφιστές-και, ευτυχώς, αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα. Το “Κυνήγι”, στο οποίο παίζουν, επίσης, ο Βασίλης Αναστασίου (ο ράπερ Θύτης), ο Μελέτης Γεωργιάδης, η Βασιλική Δέλιου, ο Σωτήρης Τσακομίδης και ο τρυφερός σκύλος Μαλ, έκανε πρεμιέρα στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα “Meet the Neighbors+” του 65ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Σε κάποιες από τις προβολές θα παραβρεθούν ο Χρήστος Πυθαράς και οι υπόλοιποι συντελεστές.

* H σημαντική και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκθεση “Θόδωρος, γλύπτης, Αντί Αναδρομικής”, που ξετυλίγεται σε 11 ενότητες στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Λεωφ. Συγγρού 51-53), είναι η πρώτη προσπάθεια ερμηνείας του έργου του γλύπτη Θόδωρου μετά τον θάνατό του και αξιοποιεί σχεδόν όλα τα έργα και το πλούσιο αρχειακό υλικό που κληροδότησε ο ίδιος στο ΕΜΣΤ, μέσα από τη διαθήκη του.
Ο Θόδωρος αγωνίστηκε για να ανανεώσει την γλυπτική γλώσσα και να την αναδείξει σε ένα περιβάλλον όπου επικρατούσε η έντυπη και οπτικοακουστική επικοινωνία. Μέσα σε αυτή την προσπάθεια, ήταν πρωτεργάτης πρωτοποριακών και σύγχρονων καλλιτεχνικών πρακτικών: πραγματοποιούσε περφόρμανς, ηχητικά γλυπτά, εννοιολογικά έργα, ενώ παρονομαστής σε όλη του τη δραστηριότητα υπήρξε ο κοινωνικός και πολιτικός ρόλος του καλλιτέχνη και η σημασία ένταξης καλλιτεχνικών φωνών στον δημόσιο λόγο.
Μαζί με τα έργα του Θόδωρου, παρουσιάζονται και έργα 5 συγχρόνων καλλιτεχνών (Νίκος Αρβανίτης, Πάκυ Βλασσοπούλου, Ίρις και Λήδα Λυκουριώτη, Κώστας Μπασάνος και Γιάννης Παπαδόπουλος), οι οποίοι έχουν συνδιαλλαγεί κριτικά με αντίστοιχους διαχρονικούς προβληματισμούς.
Διάρκεια έως τις 8 Φεβρουαρίου 2026.

* Το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου, στις 21.00, στο Θέατρο “Παλλάς” (Βουκουρεστίου 5, Αθήνα), η Άλκηστις Πρωτοψάλτη παρουσιάζει ξανά την επιτυχημένη παράσταση «Τα τραγούδια των άλλων που αγάπησα». Πρόκειται για ένα μουσικό αφιέρωμα σε τραγούδια που έχουν αγαπηθεί από το ευρύ κοινό από φωνές μεγάλων καλλιτεχνών. Κάθε κομμάτι έχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά της ερμηνεύτριας, η οποία συμπλέει με το κοινό της σε ένα πολυδιάστατο, συναισθηματικό μουσικό ταξίδι. Την πλαισιώνει ορχήστρα 14 εξαιρετικών μουσικών υπό την διεύθυνση του μαέστρου και ενορχηστρωτή Άρη Αντωνιάδη.

* Μία ακόμα έκθεση, τόπος συνάντησης της τέχνης του κοσμήματος και της φωτογραφίας, θα εγκαινιαστεί στις 26 Φεβρουαρίου στην Kourd Gallery (Κασσιανής 2, Αθήνα). Η «Αίγλη των ζώων» , σε επιμέλεια της Ελένης Βαροπούλου, προτείνει μία καλλιτεχνική συνομιλία ανάμεσα σε δύο διεθνώς καταξιωμένους δημιουργούς, την Έλενα Σύρακα, καλλιτέχνιδα του κοσμήματος, και τον φωτογράφο Νικόλα Λώτσο, στων οποίων το έργο τα ζώα συνιστούν βασική θεματική.
«Η έκθεση είναι στραμμένη στην άγρια φύση” σημειώνει η επιμελήτρια. “Στα ζώα προσδίδουν λάμψη τόσο ο φακός και το βλέμμα του Νικόλα Λώτσου όσο και τα κομψοτεχνήματα της Έλενας Σύρακα, που ενσωματώνει σε απαστράπτοντα χρυσό ζωόμορφες φιγούρες, ενώ τις φωτίζει με αστραφτερά διαμάντια και τις ενισχύει με πύρινα ρουμπίνια. Το βλέμμα του σημερινού θεατή απέναντι στα ζώα αλλάζει, όπως αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο μιλούμε για αυτά. Με αυτήν τη διαπίστωση ως σημείο εκκίνησης και με οδηγό την ιδέα ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποτελεί το μόνο μέτρο για το ζωικό βασίλειο, η έκθεση προσκαλεί τους επισκέπτες να διερωτηθούν και για το βλέμμα των ίδιων των ζώων προς τον άνθρωπο».
Τα χειροποίητα κοσμήματα της Ε. Σύρακα προέρχονται από τις συλλογές “Nour” και “Labyrinth”, για τις οποίες η καλλιτέχνης μελέτησε εκθέματα διαφόρων μουσείων. Οι φωτογραφίες του Ν. Λώτσου εστιάζουν στις διάφορες πραγματικότητες από τη πανίδα της Αφρικής.
Διάρκεια έως τις 26 Απριλίου.

* Οι εκκωφαντικές φωνές και ζωές της τετραμελούς οικογένειας του Δημήτρη, που γνωρίσαμε πριν από 20 χρόνια στο πανί, στη θρυλική ταινία “Σπιρτόκουτο” του Γιάννη Οικονομίδη, ακούστηκαν ξανά τον Νοέμβριο του 2022 στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, μέσα από το εκπληκτικό ομώνυμο μιούζικαλ. Τώρα, σε μουσική των Γιάννη Νιάρρου και Αλέξανδρου Λιβιτσάνου και λιμπρέτο των Γιάννη Οικονομίδη και Δώρη Αυγερινόπουλου, το “Σπιρτόκουτο: The Musical” θα αντηχήσει μέσα σε κάθε διαμέρισμα, αφού κυκλοφορεί σε βινύλιο από τη Veego Records, σε αριθμημένα αντίτυπα και σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες.
Εννέα μουσικοί, 11 ερμηνευτές και πλήθος άλλων συντελεστών μετατρέπουν το οικογενειακό μακελειό που ζήσαμε στη σκηνή σε μια μοναδική ακουστική εμπειρία. Ο δίσκος κυκλοφορεί σε περιορισμένα αριθμημένα αντίτυπα, «κομμένος» στα χρώματα του “Σπιρτόκουτου”- μαύρο και κόκκινο. Η έκδοση περιλαμβάνει ξεχωριστές θήκες με τον εμβληματικό ανεμιστήρα, συνοδεύεται από φωτογραφίες της παράστασης και αποτελεί μια ανεκτίμητη προσθήκη για τη μουσική συλλογή και δισκοθήκη κάθε συλλέκτη. Είναι διαθέσιμη στο Onassis Shop, σε επιλεγμένα δισκοπωλεία και σε όλες τις μουσικές ψηφιακές πλατφόρμες.

* Το “Λαύριο αναλυόμενο” (εκδόσεις Τόπος) προέκυψε έπειτα από ψυχοκοινωνική έρευνα που πραγματοποίησε πρόσφατα ο διδάκτωρ του τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου, Γιώργος Μπιθυμήτρης, στο νοτιοανατολικό άκρο της Αττικής, εκεί όπου συναντώνται παρόν, παρελθόν και μέλλον. Το πρωτότυπο αυτό βιβλίο δεν παρατηρεί το Λαύριο από πλεονεκτική νεωτερική θέση. Παρατηρεί την ίδια τη νεωτερικότητα, μέσα από το Λαύριο. “Και βλέπει εμένα, αλλά κι εσένα νεωτερικέ συνταξιδιώτη”, σημειώνει ο συγγραφέας, “να προσπαθούμε να σχετισθούμε με κάτι. Να ελπίσουμε, να ταυτιστούμε με κάτι. Κοινωνιολογικά μιλώντας, σημασία δεν έχει να αναλύσουμε το αντικείμενο, αλλά τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε μαζί του και με τον εαυτό μας”. Μερικά από τα ερωτήματα που τίθενται: πώς γίνεται κοινωνικά δυνατή η αλλοίωση της σχέσης μας με τον κόσμο; Τι σημαίνει η διαλεκτική αλλοτρίωσης και συντονισμού; Γιατί είναι κοινωνικά πιο ωφέλιμο να ασχοληθούμε με τον βασιλιά Αλκίνοο, παρά με τον Οδυσσέα, με τον Τζεπέτο, παρά με τον Πινόκιο;