Ανθεκτικός ο λαϊκισμός σε Ελλάδα και Ευρώπη ενόψει ευρωεκλογών -Ποια ελληνικά κόμματα αφορά, σύμφωνα με μελέτη

07:17 17/4/2024 - Πηγή: iEfimerida

Παρά το γεγονός ότι το 2023 η υποστήριξη σε λαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματα στην Ελλάδα (44,3%) καταγράφεται μειωμένη κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2015 (55%), η χώρα μας συνεχίζει να καταλαμβάνει την 4η θέση μεταξύ 31 ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με τον Δείκτη Απολυταρχικού Λαϊκισμού.

Τον Δείκτη δημοσιεύει το Σουηδικό ερευνητικό Ινστιτούτο Timbro με την υποστήριξη του Πανευρωπαϊκού Δικτύου EPICENTER και του ATLAS Network

και παρουσιάζει στην Ελλάδα το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα κύρια ευρήματα του Δείκτη:

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση μεταξύ 31 ευρωπαϊκών χωρών στον Δείκτη Απολυταρχικού Λαϊκισμού, με την εκλογική υποστήριξη στα λαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματα να ανέρχεται το 2023 στο 44,3%.   Σε σχέση με το 2015 (55%), η υποστήριξη σε λαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματα στην Ελλάδα έχει μειωθεί κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες, ωστόσο παραμένει τριπλάσια και υψηλότερη κατά 25,9 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2009 (18,4%), αμέσως πριν την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης.  Στο σύνολο των 27 κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 1 στους 3 πολίτες υποστηρίζει σήμερα λαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματα.  

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα: 

Η εκλογικήυποστήριξη σε αριστερά λαϊκιστικά καιαπολυταρχικά κόμματα στην Ελλάδα το2023 ανέρχεται στο 31,5%, το υψηλότεροποσοστό ανάμεσα σε 31 Ευρωπαϊκές χώρες. Η εκλογικήυποστήριξη σε δεξιά λαϊκιστικά καιαπολυταρχικά κόμματα στην Ελλάδα το2023 βρίσκεται στο 12,8%, το 17ουψηλότερο ποσοστό στις 31 Ευρωπαϊκέςχώρες. 

Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη: 

Στο σύνολο των27 κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα δεξιάλαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματαβρίσκονται σε μικρή άνοδο σε σχέση μετο 2019 (+1,5 ποσοστιαίες μονάδες).  Στο σύνολο των27 κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τααριστερά λαϊκιστικά και απολυταρχικάκόμματα βρίσκονται σε μικρή πτώση σεσχέση με το 2019 (-1,8 ποσοστιαίες μονάδες).  Στις χώρες τουΕυρωπαϊκού Βορρά, η εκλογική υποστήριξηστα λαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματαβρίσκεται στο 35%, αυξημένη κατά 4,6ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το2019.  Στις χώρες τηςΔυτικής και της Κεντρικής Ευρώπης, ηεκλογική υποστήριξη στα λαϊκιστικάκαι απολυταρχικά κόμματα βρίσκεταιστο 30,8%, αυξημένη κατά 1 ποσοστιαίαμονάδα σε σχέση με το 2019.  Στις χώρες τουΕυρωπαϊκού Νότου, η εκλογική υποστήριξηστα λαϊκιστικά και απολυταρχικά κόμματαβρίσκεται στο 29,8%, αυξημένη κατά 1,6ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το2019.  

Ο Δείκτης Απολυταρχικού Λαϊκισμού μετρά τη συνολική εκλογική υποστήριξη σε λαϊκιστικά ή/και απολυταρχικά κόμματα σε 31 Ευρωπαϊκές χώρες από το 1945 έως το 2023. 

Στο πλαίσιο του Δείκτη, ένα κόμμα ταξινομείται ως λαϊκιστικό όταν η πολιτική του αφήγηση έχει ως βασικό χαρακτηριστικό τη σύγκρουση μεταξύ ενός περιθωριοποιημένου «λαού», τον οποίο και αξιώνει το κόμμα αυτό ότι εκπροσωπεί, και των διεφθαρμένων πολιτικών «ελίτ». Αυτή η σύγκρουση εντοπίζεται κυρίως σε δύο διαστάσεις:  

Στην οικονομίαεκδηλώνεται με την αντίθεση προς τιςπολιτικές του ελεύθερου εμπορίου, τηςεπιχειρηματικότητας και της εν γένειλειτουργίας του καπιταλιστικούσυστήματος, προκρίνοντας την αναδιανομήκαι την κρατική παρέμβαση υπέρ του«λαού».  Στον πολιτισμόεκδηλώνεται ως αντίθεση στηνπαγκοσμιοποίηση, την πολυπολιτισμικότητα,και σε βασικά ατομικά και ανθρώπιναδικαιώματα των μειονοτήτων.  

Σε ό,τι αφορά τηνΕλλάδα ο Δείκτης ταξινομεί ως λαϊκιστικάκόμματα που κατέγραψαν εκλογικό ποσοστότουλάχιστον 1% σε εκλογικές αναμετρήσειςστην Αριστερά τον ΣΥΡΙΖΑ,την ΠλεύσηΕλευθερίας,το ΜέΡΑ25,και τη ΛΑΕ,και στη Δεξιά την ΕλληνικήΛύση,τους ΑΝΕΛκαι τον ΛΑΟΣ. 

Αντιστοίχως, ένα κόμμα ταξινομείται στο πλαίσιο του Δείκτη ως απολυταρχικό, όταν ασπάζεται ιδεολογίες εχθρικές προς τη φιλελεύθερη δημοκρατία, όπως ο Μαρξισμός-Λενινισμός, ο φασισμός, ο ναζισμός ή όταν έχει εμπράκτως εγκαταλείψει τις αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας όπως συμβαίνει με το Fidesz στην Ουγγαρία.  

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα ο Δείκτης ταξινομεί ως απολυταρχικά κόμματα που κατέγραψαν εκλογικό ποσοστό τουλάχιστον 1% στην Αριστερά το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, και στη Δεξιά τη Νίκη, τους Σπαρτιάτες και τη Χρυσή Αυγή.

Ο Γενικός Διευθυντής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Νίκος Ρώμπαπας έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η σημαντικότερη πρόκληση σήμερα σε Ελλάδα και Ευρώπη είναι να ακυρώσουμε στην πράξη τις φωνές του λαϊκισμού και της απολυταρχίας που υπονομεύουν και απειλούν τη φιλελεύθερη δημοκρατία. Για να το πετύχουμε αυτό στην Ελλάδα χρειάζεται ενίσχυση της λογοδοσίας και της συμμετοχής, ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών στην καθημερινότητα του πολίτη, διαρκής αναβάθμιση του θεσμικού οπλοστασίου της φιλελεύθερης δημοκρατίας και ουσιαστική πολιτειακή παιδεία ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Αυτές πρέπει να είναι οι κρίσιμες προτεραιότητες της κυβέρνησης απέναντι σ’ αυτή τη μεγάλη πρόκληση».

Διαβάστε την έρευνα για την ανθεκτικότητα του λαϊκισμού σε Ελλάδα και Ευρώπη ενόψει των Ευρωεκλογών εδώ.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr