Από τα πανεπιστήμια στην πραγματική οικονομία

11:10 3/12/2014 - Πηγή: iEfimerida

Βαγγέλης Ζαχαράκης

Τα Πανεπιστήμια και οι Καθηγητές, αυτό που ονομάζουμε Ακαδημαϊκή Κοινότητα,έχουν μια πλούσια ερευνητική δραστηριότητα η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραγωγή προϊόντων με οικονομικό ενδιαφέρον.

Δυστυχώς τα αποτελέσματα αυτά παραμένουν στα συρτάρια των ιδρυμάτων καθώς οι ερευνητές ή/και τοδιδακτικό προσωπικό δεν γνωρίζουν πώς να τα αξιοποιήσουν για να δημιουργήσουν έσοδα για το Ίδρυμα, τα μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότηταςαλλά και συνολικά να συνεισφέρουν στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Ενώ, δηλαδή, έχουν δοθεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την ενίσχυση

ερευνητικών ομάδων τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει αντίστοιχο αναπτυξιακό αποτέλεσμα, εκτός του ότι ένα ικανό επιστημονικό δυναμικό παρέμεινε στη χώρα.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων σχεδιάσαμε πρόγραμμα με τίτλο, «Ανάδειξη Καινοτόμων Ιδεών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ΑΕΙ» και με στόχο την αποτελεσματικότερη σύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος και συγκεκριμένα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά.

Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα που επιχειρεί να καλλιεργήσει το επιχειρηματικό πνεύμα στους φοιτητές και να στρέψει το ενδιαφέρον της Ακαδημαϊκής Κοινότητας στις δυνατότητες που υπάρχουν για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας όσον αφορά στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.

Να σημειώσω εδώ ότι όλα γίνονται δυνατά σήμερα χάρη στο νέο θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των ΑΕΙ και τις δυνατότητες που παρέχει, δυνατότητες που διευρύνονται περαιτέρω με το νόμο για την έρευνα που έχει καταθέσει στη Βουλή το Υπουργείο Παιδείας – Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και ψηφίζεται αυτές τις ημέρες.

Η πρόσκληση απευθύνεται σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Μέλη του διδακτικού προσωπικού των ΑΕΙ μαζί με φοιτητές (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς) στήνουν ομάδα έργου η οποία ασχολείται με την ανάπτυξη προϊόντος που στηρίζεται σε αποτελέσματα έρευνας που έχει γίνει στο παρελθόν.

Στην ομάδα συμμετέχει και ιδιωτική εταιρία η οποία δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στην αγορά που απευθύνεται το υπό ανάπτυξη προϊόν.

Η εταιρία δεν παίρνει χρήματα από το έργο, ούτε στην ομάδα έργου συμμετέχουν υπάλληλοί της, όμως μεταφέρει τη γνώση της για το τι χαρακτηριστικά έχει το προϊόν ώστε να καταστεί εμπορεύσιμο. Έτσι, η εταιρία μετέχει μόνο εφόσον πιστεύει ότι η ιδέα μπορεί να καταλήξει σε προϊόν με εμπορική αξία,, όχι για να αποκτήσει πρόσβαση σε κοινοτικά κονδύλια.

Η ομάδα εκπονεί μελέτη σκοπιμότητας για να διαπιστώσει κατά πόσο το προϊόν με τα προβλεπόμενα χαρακτηριστικά λειτουργίας και κόστους έχει προοπτικές στην αγορά.

Στη συνέχεια, καταρτίζεται το business plan σε συνεργασία με την εταιρία η οποία έχει γνώση της αγοράς και αναγκών των πιθανών πελατών. Σε αυτή τη φάση συμμετέχει ομάδα φοιτητών η οποία έτσι μαθαίνει τον πραγματικό σχεδιασμό προϊόντος, πώς γίνεται η ανάλυση της αγοράς, ποια είναι τα πιθανά κανάλια διανομής του προϊόντος, πώς διερευνώνται δυνητικοί πελάτες και πώς βρίσκονται τα απαραίτητα κεφάλαια. Πρόκειται, λοιπόν, για πρακτική άσκηση σε θέματα επιχειρηματικότητας σε πραγματικές συνθήκες αγοράς και όχι στο “in vitro” περιβάλλον της ακαδημαϊκής τάξης.

Οι φοιτητές επιμορφώνονται παράλληλα σε θέματα επιχειρηματικότητας, ενώ και τα λοιπά μέλη της Ακαδημαϊκής κοινότητας μπορούν να αξιοποιήσουν πόρους του προγράμματος για να πάρουν νομικές, οικονομικές ή λογιστικές συμβουλές.

Το καινοτόμο σημείο της πρόσκλησης είναι ότι σε αυτό το στάδιο ζητείται από τους συμμετέχοντες δηλαδή από τον καθηγητή που έχει την ευθύνη της πρότασης και την εταιρία ή τις εταιρίες που ενδιαφέρονται για το προϊόν, σχέδιο εταιρικής συμφωνίας αξιοποίησης του προϊόντος. Συνεπώς, σε περίπτωση που τελικά προχωρήσει με ιδιωτικούς πόρους επένδυση για την οικονομική αξιοποίηση του υπό ανάπτυξη προϊόντος, στη συμφωνία συμμετέχει το ΑΕΙ χρησιμοποιώντας τη δυνατότητα που του δίνει το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την αξιοποίηση της περιουσίας του, υλικής ή διανοητικής.

Σημειώνεται ότι μέσω του προγράμματος δεν χρηματοδοτείται η πατέντα, καθώς θεωρούμε ότι σε περίπτωση που το προϊόν ή η μέθοδος πράγματι έχει αξία, η χρηματοδότηση κατοχύρωσης της πατέντας θα γίνει με ιδιωτικά κεφάλαια.

Τέλος, στα ΑΕΙ δίνεται επιπρόσθετο κίνητρο για συνεργασίες και ενέργειες δικτύωσης με άλλα ΑΕΙ, και ιδίως ΑΕΙ του εξωτερικού, ώστε να ενισχυθεί η εξωστρέφεια των Ιδρυμάτων και να διερευνήσει η Ακαδημαϊκή Κοινότητα τον τρόπο με τον οποίο επιτυχημένα μοντέλα εξωστρέφειας των ΑΕΙ θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα.

Αυτή είναι η πρόσκληση που έχει απευθύνει η Ειδική Γραμματεία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων στην Ακαδημαϊκή Κοινότητα.

Στη σημερινή οικονομική συγκυρία είναι εξαιρετικά σημαντικό να ενθαρρύνουμε την επιχειρηματική σκέψη στους φοιτητές και να τους φέρουμε σε επαφή με την πραγματική αγορά ώστε να αντιληφθούν τη διαδικασία σχεδιασμού ενός προϊόντος, πώς γίνονται τα επιχειρηματικά σχέδια και πώς δημιουργείται ένα δίκτυο εμπορικών συνεργατών.

Είναι πλέον καιρός να γίνει πραγματικότητα αυτό που όλοι τόσα χρόνια λέμε και ευχόμαστε. Να αποκτήσει η τριβοβάθμια εκπαίδευση ουσιαστική σχέση με τους παραγωγικούς φορείς, με σεβασμό στην Ακαδημαϊκή της αποστολή, ώστε να καταστούν τα ΑΕΙ μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας μας.

*Ο Βαγγέλης Ζαχαράκης είναι Ειδικός Γραμματέας Ευρωπαϊκών Πόρων

Κατηγορία: Πολιτική