Δεν ήταν συναίνεση, αλλά μπορεί να γίνει

15:07 2/12/2014 - Πηγή: iEfimerida

Στέφανος Δάνδολος

Είναι τόσο δύσκολο λοιπόν να καθίσεις στο ίδιο τραπέζι με τον αντίπαλο; Όχι δα. Μήτε δύσκολο είναι μήτε τρομερό.

Οι πολιτικοί σε τούτη τη χώρα έχουν συνηθίσει τον κόσμο σε εξαιρετικές αναλύσεις εννοιών –όπως στην προκειμένη είναι η «Συναίνεση». Στην πράξη είναι που χωλαίνουν. Έτσι η μία ώρα και τα σαράντα πέντε λεπτά που αφιέρωσαν στον διάλογο ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Αλέξης Τσίπρας

έτυχαν υποδοχής προσδοκιών και ανακούφισης, για να μην πω θριαμβολογιών. Ναι, σε μια χώρα που έχει στερηθεί τον διάλογο μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, ένα τέτοιο βήμα αποτυπώθηκε ως πρωτοπορία, την στιγμή που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο σε στιγμές κρίσης. Είπαμε όμως. Η πολιτική στην Ελλάδα είναι μονόπρακτα με μονολόγους. Αρκεί ένα ψίχουλο κοινής δράσης για να ρίξει έναν σπόρο ελπίδας στο κακοφορμισμένο χώμα.
Τι αποδείχτηκε λοιπόν; Ότι μπορούν. Οι πολιτικοί αρχηγοί μπορούν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να αφήσουν κατά μέρος τις εμμονές που τους ταλανίζουν και τους οδηγούν σε πολιτικά αδιέξοδα. Κερδισμένοι είναι όλοι. Κερδισμένος είναι πολιτισμός μας, κερδισμένη είναι η νοοτροπίας μας, κερδισμένα είναι ακόμη και τα κίνητρα του καθενός. «Σε εποχές δημοκρατίας δεν κέρδισε ποτέ ο μονόλογος», είχε γράψει ο Νόαμ Τσόσκι, για να συμπληρώσει: «Όχι μακροπρόθεσμα τουλάχιστον». Φαίνεται λοιπόν ότι το μήνυμα της κοινωνίας έχει ίσως αρχίσει σιγά-σιγά και χωνεύεται. Ταύροι σε υαλοπωλείο είναι ξεπερασμένα όντα, όταν το υαλοπωλείο είναι η χώρα σου που δοκιμάζεται. Θέλεις ομαδική δουλειά, συνεργασία, κοινές γραμμές, πλεύση μακριά από νεκρές ζώνες.
Σε πολιτικό επίπεδο, πόντους κέρδισαν και οι δύο. Ο Βενιζέλος πιστώθηκε την πρωτοβουλία. Το αντικείμενο βεβαίως ήταν σχετικά ανώδυνο –τα εθνικά ζητήματα. Ακόμη κι έτσι όμως το βήμα δεν μπορεί να βαπτισθεί αλλιώς, παραμένει βήμα προς μια κατεύθυνση καλοδεχούμενη. Σε μια χρονική στιγμή εξάλλου που ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έχει να αντιμετωπίσει τριβές στο εσωκομματικό του πεδίο και ζυμώσεις για το μέλλον της Κεντροαριστεράς, μόνο θετική είναι η εικόνα της συνομιλίας με τον χώρο της παραδοσιακής Αριστεράς. Όποια κι αν είναι τα πραγματικά κίνητρά του, ας τα αφήσουμε κατά μέρος. Σε τελευταία ανάλυση, καμία πολιτική κίνηση δεν γίνεται χωρίς προσωπικά κίνητρα. Το ζητούμενο είναι η ουσία. Όποια κι αν είναι τα κίνητρα, να σε οδηγούν σε μήνυμα ενότητας και όχι διάσπασης. Ας κρατήσουμε λοιπόν το ζητούμενο.
Την ίδια στιγμή είναι προφανές πως και ο Αλέξης Τσίπρας φανέρωσε μιαν άλλη εικόνα, αποτινάσσοντας για δύο ώρες τον μανδύα του δογματικού πολιτικού που μοιάζει εγκλωβισμένος στη μονολιθικότητα της διαμαρτυρίας. Είναι ωραίο να καταγγέλλεις διαρκώς. Είναι εκ του ασφαλούς το να διαμαρτύρεσαι και να αφορίζεις. Η Ελλάδα έχει καταντήσει μια χώρα επαγγελματιών κριτών, οι οποίοι επισημαίνουν συνεχώς τα λάθη που κάνουν όσοι πράττουν, ενώ οι ίδιοι οι κριτές δεν έχουν πράξει ποτέ, και αποφεύγουν συστηματικά και να το κάνουν. Για περίπου δύο ώρες ο Τσίπρας αποδέχτηκε έναν ρόλο συνευθύνης, υπερβαίνοντας τις αντιπαραθέσεις στις οποίες μας έχει συνηθίσει. Και τα δικά του προσωπικά κίνητρα σαφώς και έχουν πολιτική χροιά, που δεν είναι άλλη από την προσέγγιση όσων κινούνται στη κεντρώα ζώνη του πολιτικού άξονα. Ας τα αφήσουμε όμως κατά μέρος κι αυτά. Όποια κι αν είναι τα κίνητρά του, σημασία έχει το αποτέλεσμα. Ίδιο τραπέζι, ίδιο δωμάτιο, μακριά από τα ξεκατινιάσματα της Βουλής. Διάλογος, συζήτηση, ουσία. Ο homo sapiens υπήρξε χιλιάδες χρόνια πριν. Οι άνθρωποι έχουν ανακαλύψει την τεχνική της συνεννόησης στην προσπάθειά τους να προκόψουν. Το ανακαλύψαμε χθες κι εμείς στην πολιτική σκηνή της χώρας μας.
Το ερώτημα είναι: μήπως παραείμαστε στερημένοι από διάλογο, που πανηγυρίζουμε λες και ανακαλύψαμε μια χαμένη ήπειρο επειδή δύο άνθρωποι τα είπαν; Μπορεί. Τι να κάνεις όμως; Πορεύεσαι με αυτά που έχεις. Μέχρι τώρα δεν είχαμε τέτοιες πρωτοβουλίες, ή ακόμη κι αν είχαμε, έμεναν στα χαρτιά. Η χθεσινή συνάντηση φανέρωσε την εικόνα μιας κυβέρνησης που είναι διατεθειμένη να ακούσει και την εικόνα μιας αξιωματικής αντιπολίτευσης που δεν αντιδρά σε όλα πριν ακούσει. Το βήμα ενέχει μια γενναιότητα και από τις δύο πλευρές. Από το σημείο αυτό μέχρι την περιβόητη «συναίνεση» όμως, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. Τα λεγόμενα «εθνικά θέματα» είναι από τη φύση τους ένα πεδίο στο οποίο δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει ελαφρά τη καρδία. Πράγμα που καθιστά την χθεσινή συνάντηση ελαφρώς ανώδυνη. Όχι, το κορυφαίο εθνικό ζήτημα είναι η μεταμνημονιακή εποχή, η οικονομική τύχη της χώρας, η έξοδος από την κρίση και η πολιτική αβεβαιότητα που προεικονίζουν οι επόμενοι μήνες. Εάν το χθεσινό βήμα αποτελεί ένα είδος προετοιμασίας για μια ενδεχόμενη σύγκλιση σε ό,τι αφορά τούτα τα ζητήματα, τότε (και μόνο τότε) η παραπάνω πρωτοβουλία θα μπορέσει να βαφτισθεί ως η αρχή ενός νέου δρόμου, πραγματικά πρωτοποριακού για τα ελληνικά δεδομένα. Ενός δρόμου που ίσως και να οδηγεί σε μιαν άλλη εποχή ως προς την ιδιοσυγκρασία των ηγετών μας. Ενός δρόμου ελπίδας.

Κατηγορία: Πολιτική