«Ελληνικό Τρίμηνο» πρωτοβουλιών Τεχνητής Νοημοσύνης στον ΟΟΣΑ

20:35 11/12/2024 - Πηγή: iEfimerida

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αποτελεί την μεγαλύτερη καινοτομία στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Μέχρι σήμερα, ακόμη και οι πλέον πρωτοπόρες και ενίοτε καταστροφικές εφευρέσεις, χρειάζονταν ανθρώπινη παρέμβαση προκειμένου να χρησιμοποιηθούν. Η λήψη αποφάσεων παρέμενε προνόμιο του ανθρώπινου νου και της ελεύθερης βούλησής του. Εκείνο που διαφοροποιεί την ΤΝ είναι ότι μπορεί μόνη της να αποφασίζει. Η ΤΝ θέτει το κρίσιμο (και μάλλον δυστοπικό) ερώτημα: πρόκειται στο μέλλον να αντικατασταθούν οι ανθρώπινες αποφάσεις από τις αποφάσεις των αλγορίθμων; Αυτό, και οι ασύλληπτα δημιουργικές αλλά και

καταστροφικές συνέπειες μιας ανεξέλεγκτης ανάπτυξης της ΤΝ, είναι ένας ακόμα λόγος για τον οποίο η Διακυβέρνηση της ΤΝ έχει καταστεί κορυφαία διεθνής προτεραιότητα.

Η ραγδαίαανάπτυξη των τεχνολογιών ΤΝ καθιστάτον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίαςκαι Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)παγκόσμιο κέντρο αναφοράς για τηδιακυβέρνηση της ΤΝ. Ο ΟΟΣΑ δεν έχει τοεύρος των 193 μελών του ΟΗΕ ή της Ουνέσκο.Οι 38 χώρες μέλη του ΟΟΣΑ περιλαμβάνουνωστόσο τις πιο αναπτυγμένες οικονομίεςκαι φιλελεύθερες δημοκρατίες τουπλανήτη, οι εταιρείες των οποίωνπρωτοπορούν στην ανάπτυξη της ΤΝ. Οδιάλογος που αναπτύσσεται στο εσωτερικότου ΟΟΣΑ είναι επομένως καθοριστικόςγια τη διαμόρφωση της διεθνούςδιακυβέρνησης της ΤΝ. Η πιο ολοκληρωμένηως τώρα νομοθετική πρωτοβουλία για τηνΤΝ, η Ευρωπαϊκή Πράξη για την ΤΝ (EUAIAct),αντλεί από τον ορισμό του ΟΟΣΑ καιστηρίζεται στις Αρχέςτου ΟΟΣΑ για την ΤΝ. Αυτέςσυνιστούν το πρώτο διεθνές πρότυπο γιατην υπεύθυνη ανάπτυξη και χρήση της ΤΝ(υιοθετήθηκαν το 2019 και αναθεωρήθηκαντο 2024). Μέσω της βάσης δεδομένων του OECDAI Policy Observatory, και τωνεξειδικευμένων ομάδων εργασίας όπουεκπροσωπείται η διεθνής επιστημονικήκοινότητα, ο ΟΟΣΑ παρακολουθεί περισσότερεςαπό 1000 πρωτοβουλίες ρύθμισης της ΤΝ,προερχόμενες από 69 χώρες συν την ΕυρωπαϊκήΈνωση. Οι αρχές του ΟΟΣΑ προάγουντον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της ΤΝ,την συμπεριληπτική και βιώσιμη ανάπτυξη,και την απαίτηση διαφάνειας, ασφάλειαςκαι λογοδοσίας σε όλο το εύρος ανάπτυξηςτης ΤΝ.

Η διεθνήςφιλοδοξία του ΟΟΣΑ δεν περιορίζεταιστη θέσπιση πλαισίου αρχών και κανόνωνγια τα μέλη του. Η ΤΝ είναι τεχνολογίαπαγκόσμιας εμβέλειας, απεριόριστωνδυνατοτήτων και δυνητικών επιπτώσεων.Χωρίς όρια και περιορισμούς, μπορεί νααποτελέσει εργαλείο αυταρχικών καιτυραννικών κυβερνήσεων για την καταπίεσητων πολιτών τους και όπλο μαζικήςκαταστροφής. Μπορεί επίσης να επιτείνειτο παγκόσμιο ψηφιακό χάσμα και τιςανισότητες, να διευρύνει τις ανισότητεςμεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενωνοικονομιών (το «χάσμα Βορρά-Νότου»),παροξύνοντας τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό.Για τις δυτικές δημοκρατίες (που αποτελούντον κορμό του ΟΟΣΑ) είναι μείζον στοίχηματο να μην χαθεί η μάχη της επιρροής προςτον λεγόμενο «Παγκόσμιο Νότο». Και ναενισχυθεί με επενδύσεις, υποδομές καιδυνατότητες ο αναπτυσσόμενος κόσμος,ώστε να μπορέσει να συμμετάσχει στιςμεγάλες ευκαιρίες προόδου που δημιουργούνοι τεχνολογίες της ΤΝ, για τη βελτίωσητων σχέσεων κράτους-πολιτών, τηναντιμετώπιση ασθενειών, την εξατομικευμένηεκπαίδευση, την κλιματική προσαρμογή.

Προς αυτήτην κατεύθυνση ο ΟΟΣΑ συνέπραξε με τοGlobal Partnershipon AI (GPAI),μια σύμπραξη μέλη της οποίας, εκτός τωνχωρών ΟΟΣΑ και ΕΕ, είναι επιπλέον ηΑργεντινή, Βραζιλία, Ινδία, Σερβία,Σενεγάλη και Σιγκαπούρη. Η σύμπραξηαυτή σηματοδοτεί τη φιλοδοξία του ΟΟΣΑνα συνδιαμορφώσει, επί ίσοις όροις, τουςκανόνες και πρακτικές διεθνούςδιακυβέρνησης της ΤΝ.

Στο περιβάλλοναυτό, η Ελλάδα έχει τοποθετηθεί μεφιλόδοξες πρωτοβουλίες υψηλής επιρροής.Τον Οκτώβριο, η χώρα μας είχε, για δεύτερησυνεχή χρονιά, την Προεδρία της ΣυνόδουΠαγκόσμιας Στρατηγικής του ΟΟΣΑ, στηνοποία συμμετείχαν σε υψηλό επίπεδο 50χώρες (όλα τα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ, ταμέλη του GPAI και οι υποψήφιεςπρος ένταξη στον ΟΟΣΑ χώρες). Θέμα τηςδιήμερης Συνόδου, που αποτελεί ετήσιοκεντρικό γεγονός βαρύτητας στον ΟΟΣΑ,ήταν «ΤοΜέλλον της Παγκόσμιας Διακυβέρνησηςτης Τεχνητής Νοημοσύνης»,θεματική βάσει της οποίας η Ελλάδαπροσκάλεσε ως Συμπρόεδρο τον Καναδά,ισχυρό παίκτη στον παγκόσμιο χάρτη τηςΤΝ. Σε επιμέρους συνεδρίες, ολομέλειεςκαι ομάδες εργασίας, η Σύνοδος επεξεργάστηκε4 διαφορετικά σενάρια στη βάση κειμένουαναφοράς που προετοίμασε η ΜονάδαΜακροπρόθεσμου Σχεδιασμού (ForesightUnit) του ΟΟΣΑ σε συνεργασίαμε το Προεδρείο.

Η Σύνοδος,στην οποία προέδρευσε ο υπουργός ΠαιδείαςΚυριάκος Πιερρακάκης, κατέληξε σεσημαντικά συμπεράσματα, που αποτελούνπλέον κεκτημένο του ΟΟΣΑ: την ανάγκηευρείας συμμετοχής στις δομές διακυβέρνησηςτης ΤΝ, τη διεπιστημονικότητα τωνπροσεγγίσεων, τον διάλογο και με μηομονοούσες χώρες, την πύκνωση τηςσυνεργασίας με παγκόσμιους πολυμερείςοργανισμούς, την προτεραιότητα επένδυσηςστην εκπαίδευση και τις δεξιότητες, τηνανάγκη πρόσβασης νεοφυών επιχειρήσεωνκαι ΜΜΕ και προστασίας του ανταγωνισμούέναντι των παγκόσμιων κολοσσώντεχνολογίας, την υποστήριξη λιγότεροδιαδεδομένων γλωσσών (όπως η ελληνική)στην ανάπτυξη Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων,την διαχείριση των περιβαλλοντικώνεπιπτώσεων της ενεργοβόρου ΤΝ, τηνσημασία της διαλειτουργικότητας, τηνπροώθηση συνεργειών δημόσιου-ιδιωτικούτομέα, την υπεύθυνη διαχείριση δεδομένων,τη δημιουργία δομών ανεξάρτητηςαξιολόγησης της ΤΝ με όρους ηθικής καιασφάλειας, την προαγωγή της εμπιστοσύνηςστις δυνατότητες της ΤΝ. Στην επιχειρηματικήημερίδα της προηγούμενης μέρας, καιστις εργασίες του διημέρου της Συνόδου,διακεκριμένη ήταν η παρουσίααντιπροσωπευτικών ελληνικών επιχειρήσεωνπου αναπτύσσουν ή χρησιμοποιούν ΤΝ(Τιτάν, ΔΕΗ, Metlen, DyaniaHealth, Intelligencia).

Επομένως ηυπό Ελληνική Προεδρία Σύνοδος ΠαγκόσμιαςΣτρατηγικής ΟΟΣΑ του 2024 διαμόρφωσε μιαατζέντα διακυβέρνησης της ΤΝ που ξεπερνάτα σύνορα των 38 χωρών μελών του ΟΟΣΑ καιτης ΕΕ. Άλλωστε, υπό την ιδιότητα τουπροέδρου της Συνόδου ΠαγκόσμιαςΣτρατηγικής, ο Έλληνας πρέσβης στονΟΟΣΑ μετέχει επιπλέον στο προεδρείοτης ομάδας για την προώθηση των σχέσεωνΟΟΣΑ με διεθνείς οργανισμούς και κυρίωςτον ΟΗΕ.

Τον Νοέμβριοη σκυτάλη πέρασε στην υπό τον ΠρωθυπουργόΣυμβουλευτική Επιτροπή Υψηλού Επιπέδουγια την ΤΝ, που παρουσίασε την Έκθεσήτης «Σχέδιογια τη Μετάβαση της Ελλάδας στην Εποχήτης Τεχνητής Νοημοσύνης». Έναβαρύνον κείμενο, που συνιστά την εθνικήστρατηγική μετάβασης της χώρας μας στηνέα εποχή, περιλαμβάνοντας 6 εμβληματικάέργα. Το ένα από αυτά μάλιστα έχει ήδηαρχίσει να υλοποιείται, καθώς η εξαιρετικήελληνική πρόταση για τη δημιουργία EUAIFactoryστη χώρα μας είναι μεταξύ αυτών πουεπιλέχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπήγια τα πρώτα επτά AIFactories στην ΕΕ!

Ολοκληρώνονταςένα «Ελληνικό Τρίμηνο ΤεχνητήςΝοημοσύνης», ο ΟΟΣΑ παρέσχε το πρώτοδιεθνές βήμα για την παρουσίαση τηςεθνικής μας στρατηγικής για την ΤΝ, τηνδιεθνήπρωτοβουλία της Ελλάδας για την προστασίατων ανηλίκων στο διαδίκτυο,καθώς και την ισχυρή δέσμευση της Ελλάδαςγια την προώθηση της ασφαλούς και ηθικήςανάπτυξης της ΤΝ. Αυτά παρουσίασε στις9 Δεκεμβρίου στον ΟΟΣΑ ο υπουργός ΨηφιακήςΔιακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου,ως κύριος ομιλητής (keynotespeaker) του AthensRoundtableonAI,που οργανώθηκε στον ΟΟΣΑ υπό την αιγίδατης Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Η διακυβέρνηση της ΤΝ δεν είναι στατικοί ρυθμιστικοί κανόνες και θεσμικά πλαίσια. Είναι μια δυναμική διαδικασία συνεχούς δικτύωσης και συμμετοχής χιλιάδων ανθρώπων (επιστημόνων, επιχειρήσεων, διαμορφωτών δημόσιας πολιτικής, διεθνών οργανισμών, ΜΚΟ, κλπ) σε παγκόσμιο επίπεδο, για να εξασφαλίζουν τη διαρκή ισορροπία μεταξύ καινοτομίας και αποτελεσματικής διαχείρισης των κινδύνων από τις εφαρμογές της ΤΝ. Σε αυτό το διεθνές σύστημα διακυβέρνησης της ΤΝ, η Ελλάδα έχει ήδη τοποθετηθεί σε θέση κύρους και επιρροής.

*Ο Γιώργος Παγουλάτος είναι Πρέσβης της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ, Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr