Καρκίνος του προστάτη: Τι πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι άνδρες για τη νόσο

16:01 12/9/2024 - Πηγή: iEfimerida

Ο Σεπτέμβριος έχει οριστεί διεθνώς ως «Μήνας Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Προστάτη», σε μία προσπάθεια να αυξηθεί η πληροφόρηση γι' αυτόν και να υποστηριχθούν οι πάσχοντες.

Οκαρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνήκακοήθης νόσος των ανδρών και, μολονότισε πολλές περιπτώσεις είναι βραδέωςεξελισσόμενος, η καθυστέρηση στη διάγνωσήτου μπορεί να αποβεί μοιραία.

ΤοΠαγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου (GCO)εκτιμά ότι στην Ελλάδα αναφέρονται κάθεχρόνο περισσότερα από 7.000 νέα

περιστατικά.Αντιστοιχούν στο 19,2% όλων των νέωνδιαγνώσεων καρκίνου στους άνδρες.

Καιστα δύο φύλα είναι ο τέταρτος συχνότεροςκαρκίνος, μετά από τις κακοήθειςνεοπλασίες του μαστού, του πνεύμονα καιτου παχέος εντέρου.

Κάθεχρόνο καταγράφονται επίσης στη χώραμας περισσότεροι από 1.900 θάνατοι από τηνόσο, γεγονός που καθιστά τον καρκίνοτου προστάτη πέμπτη συχνότερη αιτίαθανάτου από καρκίνο και στα δύο φύλα.

Ταστοιχεία αυτά σημαίνουν ότι κατά μέσοόρο 19 άνδρες μαθαίνουν καθημερινά ότιέχουν καρκίνο του προστάτη στη χώρα μαςκαι 5 πεθαίνουν από αυτόν.

Όσο πιο σύντομα γίνει η πρόγνωση του καρκίνο του προστάτη, τόσο μεγαλύτερο το ποσοστό ίασης

«Οκαρκίνος του προστάτη έχει υψηλό ποσοστόιάσεως όταν γίνει αντιληπτός σε αρχικάστάδια. Όταν είναι τοπικός, η πρόγνωσήτου είναι εξαιρετική με το 95% των ασθενώννα επιβιώνουν επί τουλάχιστον 15 χρόνια.Δυστυχώς όμως τα περιστατικά μεπροχωρημένη νόσο αυξάνονται γιατίπολλοί άνδρες δεν ελέγχονται προληπτικά».Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες κινδύνουγια την ανάπτυξή του; Οι ισχυρότεροιείναι η ηλικία και το οικογενειακόιστορικό της νόσου. Υπολογίζεται ότιτο τουλάχιστον 70% των ανδρών ηλικίας 70ετών φέρουν καρκινικά κύτταρα στονπροστάτη τους, ακόμα κι αν δεν έχουνδιαγνωστεί  με τη νόσο.

Ημέση ηλικία της διάγνωσης του καρκίνουτου προστάτη είναι τα 67 έτη, ενώ οιδιαγνώσεις στις ηλικίες κάτω των 50 ετώνείναι σπάνιες. Στην πραγματικότητα απότη νόσο πάσχει 1 στους 456 άνδρες κάτω των50 ετών, 1 στους 54 στις ηλικίες 50-59 ετώνκαι 1 στους 11 στις ηλικίες 70 ετών καιπάνω.

Ορόλος του οικογενειακού ιστορικούεπίσης είναι πολύ σημαντικός. Η ΑμερικανικήΕταιρεία Καρκίνου (ACS)εκτιμά ότι οι άνδρες που έχουν πατέραή αδελφό με καρκίνο του προστάτη έχουνδιπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουνκαι οι ίδιοι τη νόσο. Ο κίνδυνος είναιπενταπλάσιος έως και δεκαπλάσιος γιαόσους έχουν δύο ή περισσότερους συγγενείςμε τη νόσο, κυρίως όταν οι συγγενείςτους ήταν σχετικά νέοι όταν διαγνώστηκεο καρκίνος του προστάτη τους.

«Παράγοντεςμε λιγότερο σαφή ρόλο στον κίνδυνοαναπτύξεως καρκίνου του προστάτη είναιη διατροφή (ιδίως η υπερκατανάλωσηγαλακτοκομικών προϊόντων), η παχυσαρκία(φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνοαναπτύξεως επιθετικού καρκίνου τουπροστάτη), το κάπνισμα και η έκθεση σεορισμένα χημικά», συμπληρώνει ο κ.Πούλιας.

Τοπρόβλημα είναι ότι ο καρκίνος τουπροστάτη στα αρχικά του στάδια συνήθωςδεν προκαλεί συμπτώματα. Σε μερικέςπεριπτώσεις μπορεί να υπάρξει κάποιαδυσκολία στην ούρηση (π.χ. αργή ή αδύναμηεκροή ούρων ή συχνουρία ειδικά τη νύχτα)ή αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα. Τα συμπτώματααυτά, όμως, εκδηλώνονται πολύ πιο συχνάσε άνδρες με προχωρημένο καρκίνοπροστάτη.

Στουςάνδρες με μεταστάσεις μπορεί να υπάρξουνκαι πρόσθετα συμπτώματα, ανάλογα καιμε τη θέση των μεταστάσεων. Τέτοιασυμπτώματα είναι π.χ. απώλεια βάρους,πόνοι στα οστά, έντονο αίσθημα κόπωσης,απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστεωςή του εντέρου, μουδιάσματα ή αδυναμίαστα πόδια κ.λπ.

Επειδή,λοιπόν, ο καρκίνος του προστάτη στααρχικά στάδιά του δεν προκαλεί συμπτώματα,ο μόνος τρόπος για να διαγνωστεί νωρίςείναι να γίνεται προληπτικά μέτρησητου ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA)στο αίμα. Το αντιγόνο αυτό είναι μίαπρωτεΐνη που αυξάνεται όταν διογκωθείγια οποιονδήποτε λόγο ο προστάτης (όχιμόνο στον καρκίνο). Ανάλογα με τα επίπεδάτου, τίθεται και η υπόνοια για προστατικόκαρκίνο. Η ACSσυνιστά η μέτρηση του PSAνα αρχίζει:

Στηνηλικία των 50 ετών στους άνδρες με μέτριοκίνδυνο για καρκίνο του προστάτηΣεηλικία 45 ετών στους άνδρες με υψηλόκίνδυνο, επειδή έχουν έναν πρώτου βαθμούσυγγενή (πατέρα ή αδελφό) που διαγνώστηκεμε τη νόσο σε πρώιμη ηλικία (κάτω από65 ετών)Σεηλικία 40 ετών στους άνδρες πολύ υψηλούκινδύνου, επειδή έχουν δύο ή περισσότερουςσυγγενείς πρώτου βαθμού που διαγνώστηκανσε πρώιμη ηλικία

Ανάλογαμε τα αποτελέσματα της μέτρησης τουPSA,η ACSσυνιστά να επαναλαμβάνεται ο έλεγχοςστους άνδρες που δεν έχουν καρκίνο τουπροστάτη:

Κάθε2 χρόνια, όταν το PSAέχει αποτέλεσμα κάτω από 2,5 ng/mLΚάθε1 χρόνο, όταν το PSAέχει αποτέλεσμα από 2,5 ng/mLκαι πάνω

Στοπλαίσιο του προληπτικού ελέγχου μπορείεπίσης να γίνεται δακτυλική εξέτασηπροστάτη. Εάν οι εξετάσεις αυτές έχουνύποπτα ή ασαφή ευρήματα, το επόμενο βήμαείναι μία πολυπαραμετρική μαγνητικήτομογραφία προστάτη. Η εξέταση παρέχειλεπτομερή εικόνα του προστατικού αδένακαι μπορεί να διευκολύνει σημαντικάτην έγκαιρη, μη επεμβατική διάγνωση τουκαρκίνου.

Οπροληπτικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψεικαρκίνο  που άλλοτε χρειάζεται θεραπεία και άλλοτε απλή παρακολούθηση.Μπορεί επίσης να έχει και μειονεκτήματα,αφού ενδέχεται να οδηγήσει σε ψευδώςθετικά ή ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα.Ωστόσο συνολικά μπορεί να αποδειχθείσωτήριος, όταν γίνεται προσεκτικά ηεπαλήθευση του καρκίνου και η επιλογήτων ασθενών που θα κάνουν θεραπεία ή θααρκεστούν σε ενεργό παρακολούθηση.Μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στοπεριοδικό NewEnglandJournalof Medicineέδειξε ότι η ενεργητική παρακολούθησηστους κατάλληλα επιλεγμένους ασθενείςέχει την ίδια 15ετή επιβίωση με τηνακτινοθεραπεία και την εγχείρηση.

Οιθεραπευτικές επιλογές αντιμετώπισης του καρκίνου προστάτη, είναι πολλές καιαυξάνονται διαρκώς. Ο ακρογωνιαίοςλίθος είναι η χειρουργική αφαίρεση, πουδιενεργείται με ολοένα λιγότεροεπεμβατικές μεθόδους (λαπαροσκοπικήρομποτική).

Αναλόγωςμε το στάδιο της νόσου, την επιθετικότητακαι  τη γενικότερη υγεία του ασθενούςμπορεί να χορηγηθούν και φαρμακευτικέςθεραπείες, ορμονικές θεραπείες(χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία ήστοχευμένες θεραπείες κ.λπ.), ακτινοθεραπεία,κρυοθεραπεία κ.λπ.

Υπάρχουνεπίσης πρόσθετες θεραπευτικές επιλογέςγια τους ασθενείς που υποτροπιάζουνμετά την αρχική θεραπεία και οι οποίοιυπολογίζονται σε περίπου 30%.

«Χάρηστην πρόοδο στις μεθόδους έγκαιρηςδιάγνωσης και αντιμετώπισης, οι άνδρεςέχουν μεν μία στις 8 πιθανότητες νααναπτύξουν καρκίνο του προστάτη, αλλάμία στις 44 να πεθάνουν από αυτόν - καιοι πιθανότητες αυτά γίνονται ακόμα πιοισχνές όταν η νόσος διαγνωστεί σε αρχικάστάδια και αντιμετωπιστεί εγκαίρως καισωστά».

Γράφει ο
Ηρακλής Πούλιας
Ουρολόγος
Διευθυντής Β’ Ουρολογικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr