Κατάθλιψη: Επιστήμονες εντόπισαν εκατοντάδες γενετικούς παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της

10:55 15/1/2025 - Πηγή: iEfimerida

Μπορεί η ανάπτυξη της κατάθλιψης να ευνοείται από διάφορους παράγοντες, όπως τα προβλήματα σωματικής υγείας, τα δυσάρεστα βιώματα και το άγχος, αλλά η διαταραχή έχει και γενετική συνιστώσα.

Μια παγκόσμια μελέτη που χρησιμοποίησε ευρύτερο δείγμα πληθυσμού εντόπισε 300 άγνωστους μέχρι τώρα γενετικούς παράγοντες κινδύνου εμφάνισης κατάθλιψης, που έχει παρενέργειες και στην καρδιαγγειακή υγεία.

Όπως αναφέρει ο ΠαγκόσμιοςΟργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το 3,8% του πληθυσμούτου πλανήτη μας πάσχει οιπαδήποτε στιγμήαπό κατάθλιψη, που επηρεάζει

περίπου280 εκατ. ανθρώπους.

Τι αποκαλύπτει η νέα μελέτηγια την κατάθλιψη

Διεθνής ομάδα ερευνητών μεεπικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργουκαι το King's College του Λονδίνουμελέτησε ανώνυμα γενετικά δεδομένα άνωτων πέντε εκατ. ανθρώπων από 29 χώρες, το25% των οποίων δεν είχαν ευρωπαϊκήκαταγωγή.

Προηγούμενη έρευνα για τη γενετική συνιστώσα της κατάθλιψης - η οποία συνδέεται και με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού - εστιάστηκε κυρίως σε λευκούς, πλουσιότερους πληθυσμούς, αλλά με τη συμπερίληψη ενός πιο ποικιλόμορφου δείγματος οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν νέους παράγοντες κινδύνου.

Στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκεστην επιθεώρηση Cell, οιεπιστήμονες εντόπισαν 700 παραλλαγέςπου σχετίζονται με την κατάθλιψη στονγενετικό κώδικα ατόμων, σχεδόν οι μισέςαπό τις οποίες δεν είχαν συνδεθεί ποτέστο παρελθόν με την διαταραχή. Αυτές οιμικρές αλλαγές στο DNA συνδέθηκανμε νευρώνες σε πολλές περιοχές τουεγκεφάλου, ανάμεσά τους και εκείνες πουελέγχουν τα συναισθήματα. Μολονότι απόμόνος του κάθε παράγοντας κινδύνου γιατην κατάθλιψη είναι πολύ μικρός, τοσωρευτικό τους αποτέλεσμα σε άτομα μεπολλές παραλλαγές του DNA,μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνοανάπτυξης της διαταραχής, διαπίστωσεη μελέτη σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδαThe Guardian.

Tα υπό εξέταση φάρμακα για την κατάθλιψη

Οι συντάκτες της μελέτηςπιστεύουν ότι τα ευρήματά τους θαεπιτρέψουν την ακριβέστερη πρόβλεψητου κινδύνου ανάπτυξης κατάθλιψηςανεξάρτητα της εθνικότητας και θαβοηθήσουν τους επιστήμονες στην ανάπτυξηποικιλόμορφων θεραπευτικών επιλογώνμειώνοντας τις ανισότητες στην Υγεία.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών 308 γονίδια συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης. Οι επιστήμονες εξέτασαν εν συνεχεία πάνω από 1.600 φάρμακα, για να διαπιστώσουν αν έχουν κάποια επίδραση στα «ένοχα» γονίδια. Όπως διαπίστωσε η μελέτη, πέραν των αντικαταθλιπτικών, φάρμακα όπως η πρεγκαμπαλίνη (που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της επιληψίας, του νευροπαθητικού πόνου, της ινομυαλγίας, του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών και της γενικευμένης διαταραχής άγχους) και η μοδαφινίληλ (δραστική ουσία για τη θεραπεία της υπνηλίας λόγω ναρκοληψίας, της διαταραχής του ύπνου κατά τη διάρκεια της εργασίας σε βάρδιες ή της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας) επηρεάζουν τα γονίδια αυτά και ως εκ τούτου θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης.

Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες

Οι συντάκτες της μελέτηςείπαν ότι θα χρειαστούν περαιτέρωέρευνες και κλινικές δοκιμές για ναδιερευνηθεί το ενδεχόμενη χρήσης τωνφαρμάκων αυτών σε ασθενείς με κατάθλιψη.

«Υπάρχουν τεράστια κενά στην κατανόησή μας για την κλινική κατάθλιψη, που περιορίζουν τις ευκαιρίες για τη βελτίωση του αποτελέσματος για όσους επηρεάζονται. Είναι ζωτικής σημασίας μεγαλύτερες και πιο αντιπροσωπευτικές παγκόσμιες μελέτης για την ανάπτυξη νέων, καλύτερων θεραπειών και την πρόληψη της εμφάνισης της ασθένειας σε όσους διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο», δήλωσε ο καθηγητής Άντριου Μάκιντος του Κέντρου Κλινικών Επιστημών του Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, εκ των επικεφαλής συντακτών της μελέτης.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr