Μέση Ανατολή: Φόβοι για γενικευμένο πόλεμο -Η δολοφονία Χανίγια «δεν θα μείνει ατιμώρητη», απειλεί η Χαμάς

10:18 31/7/2024 - Πηγή: iEfimerida

Στο χείλος μιας γενικευμένης σύρραξης βλέπουν τη Μέση Ανατολή αναλυτές μετά τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη και ενώ οι διαπραγματεύσεις του Ισραήλ με την παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση για εκεχειρία και απελευθέρωση ομήρων ήταν σε μια κρίσιμη καμπή.

Της εξόντωσης του Χανίγια είχε προηγηθεί ισραηλινό πλήγμα στη Βηρυτό αργά την Τρίτη με στόχο έναν ανώτερο διοικητή της Χεζμπολάχ, σε απάντηση για την επίθεση με ρουκέτα που σκότωσε 12 παιδιά και νέους στα ελεγχόμενα από το

Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν το Σαββατοκύριακο.

Η δολοφονία του Χανίγια έγινε γύρω στις 02:00 τα χαράματα τοπική ώρα, ενώ βρισκόταν σε κατοικία για βετεράνους του πολέμου, σύμφωνα με ιρανικά κρατικά ΜΜΕ, που δεν έχουν δώσει ακόμη λεπτομέρειες για τις ακριβείς συνθήκες. Σύμφωνα με το αραβικό μέσο Al Hadath, ένας κατευθυνόμενος πύραυλος έπληξε την κατοικία στην οποία βρισκόταν ο Χανίγια, κάτι που επιβεβαίωσε και το ιρανικό πρακτορείο Fars, που σχετίζεται με τους Φρουρούς της Επανάστασης, κάνοντας λόγο για «βλήμα από αέρος».

ΗΧαμάς ορκίζεται εκδίκηση

Από τη στιγμή που γνωστοποιήθηκε η είδηση του θανάτου του Χανίγια κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην ιρανική πρωτεύουσα για την ορκωμοσία του προέδρου του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, η Χαμάς έκανε λόγο για «ύπουλη σιωνιστική επιδρομή στο ακίνητο όπου διέμενε ο Χανίγια στην Τεχεράνη» και αξιωματούχοι της απείλησαν ότι η «άνανδρη πράξη δεν θα μείνει ατιμώρητη».

Στην ανακοίνωσή της η Χαμάς αναφέρει: «Στο όνομα του Αλλάχ, του Πολυεύσπλαχνου, του Πανοικτίρμονα (Και μη νομίζετε ότι αυτοί που σκοτώνονται στον δρόμο του Αλλάχ είναι νεκροί. Αντίθετα, είναι ζωντανοί με τον Κύριό τους.) Το Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης Χαμάς θρηνεί με τον μεγάλο παλαιστινιακό λαό μας, το αραβικό και ισλαμικό έθνος και όλους τους ελεύθερους ανθρώπους του κόσμου, τον αδελφό, ηγέτη, μάρτυρα, Μουτζαχίντ Ισμαήλ Χανίγια. Ο επικεφαλής του κινήματος σκοτώθηκε σε προδοτική σιωνιστική επιδρομή στην κατοικία του στην Τεχεράνη, μετά τη συμμετοχή του στην τελετή ορκωμοσίας του νέου Ιρανού προέδρου. Στον Αλλάχ ανήκουμε και σε Αυτόν θα επιστρέψουμε. Και είναι τζιχάντ (ιερός πόλεμος), νίκη ή μαρτύριο».

Πώς θα αντιδράσει το Ιράν;

Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα, σύμφωναμε διεθνή ΜΜΕ και αναλυτές, είναι πώςθα αντιδράσει το Ιράν στη δολοφονία τουΧανίγια στο έδαφός του.

Πριν από λίγους μήνες, όταν το Ισραήλεπιτέθηκε στο ιρανικό προξενείο στηΣυρία, το Ιράν απάντησε στις 14 Απριλίουεξαπολύοντας μπαράζ άνω των 300 πυραύλωνκαι drones κατάτου Ισραήλ. ΗΠΑ και Ισραήλ γνώριζαν ότιεπίκειται η επίθεση, που όμως ήταν μιαλίαν επικίνδυνη εξέλιξη έστω κι ανκαταρρίφθηκαν οι περισσότεροι πύραυλοικαι τα drones.

Τώρα, όμως, δεδομένου ότι ο Χανίγια ήταν φιλοξενούμενος του Ιράν και σκοτώθηκε στην Τεχεράνη, μένει να δούμε τι θα κάνει το Ιράν. Οι επιπτώσεις θα είναι μεγάλες για ολόκληρη την περιοχή και θα μπορούσε να ακολουθήσει ακόμη και ιρανική επίθεση στο Ισραήλ, ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου, σημειώνει το Al Jazeera.

Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νασέρ Καναανί, είπε ότι «δεν θα πάει χαμένο το αίμα» του Χανίγια και ότι ο θάνατός του «θα ενισχύσει τον βαθύ, αδιάρρηκτο δεσμό μεταξύ της Τεχεράνης, της Παλαιστίνης και της αντίστασης».

Για τον καθηγητή Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν, Ναντέρ Χασεμί, η δολοφονία του Χανίγια φέρνει τη Μέση Ανατολή πιο κοντά παρά ποτέ σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.

«Πρόκειται για μια τεράστια εξέλιξη», είπε στο BBC. «Πιστεύω ότι έχει επιπτώσεις και στις εξελίξεις στον Λίβανο, επειδή λίγες ώρες νωρίτερα το Ισραήλ προσπάθησε να δολοφονήσει (σ.σ.: το Ισραήλ λέει ότι τα κατάφερε) ένα ανώτερο στέλεχος της Χεζμπολάχ στη νότια Βηρυτό και η υπόθεση ήταν ότι το Ιράν και η Χεζμπολάχ δεν ενδιαφέρονταν για κλιμάκωση. Αλλά η δολοφονία του Χανίγια ανέτρεψε αυτούς τους υπολογισμούς. Τώρα το Ιράν έχει κάθε κίνητρο να προσπαθήσει και να κλιμακώσει αυτήν τη σύγκρουση», είπε ο καθηγητής.

«Η κλιμάκωση φαντάζει αναπόφευκτη», λέει Ιρανός αναλυτής

Από την πλευρά του, ο Αμπάς Ασλανί, συνεργάτης του Κέντρου Μεσανατολικών Στρατηγικών Μελετών στην Τεχεράνη, σημείωσε ότι η δολοφονία του Χανίγια θα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την περιοχή και πέραν αυτής.

«Τα συμφραζόμενα είναι επίσης σημαντικά, καθώς ο Χανίγια δολοφονήθηκε λίγο μετά την τελετή ορκωμοσίας του Ιρανού προέδρου και τη συνάντησή του με ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους. Αυτή τη στιγμή η κλιμάκωση φαντάζει αναπόφευκτη», είπε ο Ασλανί στο Al Jazeera, προσθέτοντας ότι η δολοφονία έγινε την ώρα που ο νέος πρόεδρος του Ιράν μιλούσε για διάλογο με τη Δύση. «Ο Νετανιάχου δεν το θέλει αυτό να συμβεί», πρόσθεσε.

«Ίσως πούμε αντίο προς το παρόν στην εκεχειρία, γιατί αυτό μπορεί να κλιμακωθεί σε περιφερειακό πόλεμο. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προσπαθεί να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να παρατείνει την πολιτική του ζωή. Θέλει να συνεχιστεί ο πόλεμος στη Γάζα και αυτό νομίζω ότι αποσκοπούσε στο να επηρεάσει τις εξελίξεις στην Τεχεράνη και στην περιοχή, αλλά και στην Ουάσιγκτον. Θέλει να επηρεάσει την πολιτική εκστρατεία στις ΗΠΑ, ίσως υπονομεύοντας τους Δημοκρατικούς και δίνοντας περισσότερες ευκαιρίες στον Ντόναλντ Τραμπ».

Περιορισμένες οι επιλογές του Ιράν

Το Ιράν έχειαντιδράσει συγκρατημένα σε ανάλογεςπεριπτώσεις στο παρελθόν, ειδικά όταντα θύματα ήταν μη Ιρανοί. Η δολοφονίατου κορυφαίου πυρηνικού επιστήμονα τουΙράν, Μοχσέν Φακριζαντέχ το 2022 προκάλεσεοργή μεν στην αρχή, αλλά συγκρατημένη.

Όπως σχολιάζειτο CNN οι επιλογέςτου καθεστώτος της Τεχεράνης είναιπεριορισμένες.

«Είναισαφές ότι η Τεχεράνη είναι απρόθυμη ναεξαπολύσει τον πιο άγριο πληρεξούσιότης, την Χεζμπολάχ σε πλήρους κλίμακαςπόλεμο με το Ισραήλ από τον Λίβανο. Πέρααπό την τεράστια ανθρωπιστική φρίκηπου θα προκαλούσε μια τέτοια σύρραξηγια τους Λιβανέζους και τους Ισραηλινούς,η Χεζμπολάχ είναι ένα ισχυρό χαρτί πουη Τεχεράνη θα μπορέσει πιθανώς να παίξειμόνον μία φορά. Κι ως εκ τούτου θα πρέπεινα ζυγίσει προσεκτικά πότε θα το κάνει.

Στηνανάλυσή του το αμερικανικό δίκτυοσημειώνει ότι το Ιράν έχει ήδη επιχειρήσειτον περασμένο Απρίλιο μια ολοκληρωτικήεπίθεση κατά του Ισραήλ, αλλά οιπερισσότεροι πύραυλοι και dronesτου δεν τρύπησαν τηνισραηλινή αεράμυνα. «Η αντίδραση τώραθα καθορίσει το ρόλο του Ιράν ωςπεριφερειακής δύναμης, αλλά ο κίνδυνοςείναι αυτή να περιοριστεί. Μια κρυφή,ασύμμετρη επίθεση σε εβδομάδες από τώραίσως να μην αποκαταστήσει τη ζημιά πουέχει δεχθεί το κύρος του. Από την άλληξεπεράστηκαν κόκκινες γραμμές κι έγινεάλλο ένα βήμα κλιμάκωσης», λέει.

Τοερώτημα το επόμενο 24ωρο καθώς το Ιράνδιαμορφώνει το αφήγημά του για αυτό τοταπεινωτικό πλήγμα, είναι ποια σκαλιάαπομένουν στην κλίμακα της κλιμάκωσης,και τι βρίσκεται στην κορυφή της»,καταλήγει το CNN.

Δυναμιτίζονται οι ειρηνευτικές συνομιλίες Ισραήλ-Χαμάς

Για τον αναλυτή πολιτικής και εξωτερικής πολιτικής του CNN, Μπαράκ Ραβίντ, ο θάνατος του Χανίγια είναι η «πρώτη πιο σημαντική ισραηλινή επιχείρηση από τις επιθέσεις στο νότιο Ισραήλ της 7ης Οκτωβρίου».

Μολονότιαπό στρατιωτική άποψη δεν είναισημαντικός, ο Χανίγια ήταν επικεφαλήςτων διεθνών σχέσεων της Χαμάς και βασικόςσυνομιλητής με τους διαπραγματευτέςτης Αιγύπτου και του Κατάρ για τη συμφωνίαεκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας και τηναπελευθέρωση των ομήρων. «Η δολοφονίατου θα έχει σημαντική επίπτωση σε αυτέςτις διαπραγματεύσεις», λέει ο Ραβίντ.

Η ισραηλινή κυβέρνηση θεωρεί τον Χανίγια ως έναν εκ των υπευθύνων για τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου της Χαμάς, σύμφωνα με τον Ραβίντ και οι ισραηλινές Αρχές έχουν ορκιστεί να κυνηγήσουν τους υπεύθυνους για τις επιθέσεις προ δεκαμήνου που οδήγησαν στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.

«Η δολοφονία του, κατά κάποιο τρόπο, δεν ήταν θέμα τού αν θα γίνει, αλλά πότε», πρόσθεσε ο αναλυτής.

ΥπουργόςΆμυνας ΗΠΑ: «Δεν είναι αναπόφευκτος οπόλεμος στη Μέση Ανατολή»

Ερωτηθείς από δημοσιογράφους για το ενδεχόμενο γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή μετά τη δολοφονία Χανίγια και τους ισχυρισμούς των Ισραηλινών ότι σκότωσαν διοικητή της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ προσπάθησε να ρίξει τους τόνους.

«Δεν νομίζω ότι ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος. Επιμένω σε αυτό. Πιστεύω ότι πάντα υπάρχει χώρος και ευκαιρίες για την διπλωματία», είπε ο Όστιν.

Και πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ «θα εργαστούν σκληρά για να διασφαλίσουν ότι θα γίνουν ενέργειες που θα βοηθήσουν να πέσει το θερμόμετρο της έντασης».

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr