Ο κίνδυνος του διχασμού

13:25 30/12/2014 - Πηγή: iEfimerida

Στέφανος Δάνδολος

Ακόμα και σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου η πόλωση θεωρείται το σήμα κατατεθέν της πολιτικής, πρέπει να στύψεις το μυαλό σου για να θυμηθείς πότε ξανάζησες τέτοια ατμόσφαιρα.

Γιατί δεν είναι τα χιλιοειπωμένα μότο που επανερχόμενα στις ετικέτες των υποψηφίων μαστίζουν πάλι την παράσταση που έχουμε δει πολλάκις, μα το κλίμα ενός ακραίου διχασμού που παίρνει μαζί του το 2014 και φέρνει μια χρονιά γεμάτη αβέβαιες εκπλήξεις. Παρασυρμένη από την χιονοστιβάδα των ελιγμών και των εκτροπών, η χώρα θυμίζει καράβι

που πλέει στην φουσκοθαλασσιά χωρίς ορατή πορεία, και οι πάντες στο σκάφος μοιάζουν διχασμένοι ανάμεσα στην οργή που προκάλεσαν οι χειρισμοί πλοήγησης και στον φόβο για το τι μπορεί να έπεται βαθιά μες στο μαύρο σύννεφο που εγκυμονεί ο ορίζοντας. Και επειδή ούτε η οργή που γεννάει την εκδίκηση ούτε ο φόβος είναι καλοί σύμβουλοι, τα διλήμματα καλλιεργούν το είδος του διχασμού που κινδυνεύει (αν δεν το έχει κάνει ήδη) να εκτραπεί σε βαθιά διχόνοια. Όχι, οι Έλληνες δεν θα πάνε ενωμένοι σε αυτές τις εκλογές, όπως δεν πήγαν μήτε στις προηγούμενες μήτε στις προ-προηγούμενες. Δεν θα πάνε όμως καν ιδεολογικά αντίθετοι. Θα πάνε πολέμιοι. Η οργή μεταμορφώνει τους μεν σε φανατικούς εκδικητές, ο φόβος μεταμορφώνει τους δε σε θερμόαιμους υπέρμαχους των θυσιών που έφεραν την καλομαθημένη αυτή χώρα στην τσιμπίδα των δανειστών.

Το θέμα μου επί της παρούσης δεν είναι εάν το δίλημμα οργή-φόβος στέκει απόλυτα. Είναι η κορύφωση ετούτου του διχασμού, όπως θα σημαδέψει τις επόμενες βδομάδες ή τους επόμενους μήνες. Δεν μου λένε τίποτα οι υψωμένες γροθιές των υποψηφίων που, εντελώς αναχρονιστικά, μοιάζουν να υπαγορεύουν σύμβολα νίκης από το ξεπερασμένο παρελθόν. Δεν μου λένε τίποτα ούτε οι ατζέντες περί προοδευτικών αλλαγών ή περί συνέχισης των ίδιων στρατηγικών. Εκείνο που στοιχειοθετεί τον δικό μου φόβο και την δική μου οργή, είναι το πώς τούτος ο λαός, παρά τις αντιξοότητες που έχει περάσει, συναίνεσε με τα ακραία ένστικτα. Στάσου στη μέση ενός κεντρικού δρόμου και ζητωκραύγασε για τον Σαμαρά, και θα λουστείς από ύβρεις. Στάσου στη μέση ενός κεντρικού δρόμου και ζητωκραύγασε για τον Τσίπρα, και θα λουστείς από ύβρεις. Δεν υπάρχει καμία μέση αντίδραση. Το τι γράφεται στα social media, στους κεντρικούς δρόμους της «δημόσιας επικοινωνίας», είναι ολόκληρα κατεβατά από εκατέρωθεν χαρακτηρισμούς, που δείχνουν ότι η όλη αντιπαράθεση δεν είναι πολιτική, δεν είναι ιδεολογική, δεν είναι ταξική, ή οτιδήποτε άλλο που να θυμίζει εκλογική μάχη. Η αντιπαράθεση έχει μεταφερθεί ανάμεσα σε ιδιοσυγκρασίες. Είναι οι μεν που χαρακτηρίζουν τους δε «ανάξιους πρεσβευτές ενός success story που έμεινε στα χαρτιά», είναι οι δε που χαρακτηρίζουν τους δε «ανάξιους πρεσβευτές ενός success story που ανήκει στη φαντασία, δεν έχει σχέδιο, μορφή, περιεχόμενο». Στη βάση τούτης της διένεξης, η οποία μέρα με τη μέρα γίνεται όλο και πιο ακραία χάρη στο υβριστικό μένος και την διάθεση ρήξης, υπάρχει ο κίνδυνος να ξαναζήσουμε φαινόμενα που η σύγχρονη ιστορία μας έχει εξοστρακίσει στο ασυνείδητό της. Υπάρχει ο κίνδυνος βαθύτατης κοινωνικής εκτροπής η οποία θα μας γυρίσει δεκαετίες πίσω και θα μας φέρει αντιμέτωπους όχι μόνο με την πολιτική αποσταθεροποίηση αλλά και με την αστάθεια στον πυρήνα της ίδιας της καθημερινότητάς μας. Δεν εξαρτάται από τους ηγέτες των κομμάτων αυτό. Έτσι κι αλλιώς το φαινόμενο υποκινείται από τους ακραίους εξ’ αυτών. Εξαρτάται μόνο από την ωριμότητα του Έλληνα πολίτη. Σε μια πολύ διαφορετική εποχή ο Τσώρτσιλ είχε πει, «Κάνε την επιλογή σου στις κάλπες, αλλά κράτα χαμηλούς τόνους».

Δεν ελπίζω ότι το φλογερό ταμπεραμέντο του Έλληνα θα αποκτήσει κάτι από την άτονη βρετανική ιδιοσυγκρασία. Ελπίζω μόνο αυτές οι εκλογές να μην αποβούν εξαιρετικά τραυματικές για το ήδη πληγωμένο μας σαρκίο. Ίσως και να ελπίζω σε ένα θαύμα.

Κατηγορία: Πολιτική