Πρόεδρος Δημοκρατίας, συμβολισμοί και συμβιβασμοί

07:52 20/1/2025 - Πηγή: iEfimerida

Στηνπροεδρευομένη δημοκρατία εξ ορισμού ορόλος του προέδρου είναι συμβολικός.Τόσο ως προς τα καθήκοντα όσο και ωςπρος το πρόσωπο που υπηρετεί τον θεσμό.Αντιστοίχως, πολιτικός συμβολισμόςδιαπερνά και τις προτάσεις των κομμάτων.

Ηπρόταση του πρωθυπουργού στο πρόσωποτου απελθόντος προέδρου της Βουλής καιβουλευτή Ιωαννίνων της ΝΔ κ. Τασούλακατέδειξε εμφατικά την απεμπόληση δύοβασικών και άτυπων «παραδόσεων», είτετων

δικών του στατηγικών από την ανάληψητης ηγεσίας της ΝΔ, είτε συνολικά τωντελευταίων δεκαετιών της μεταπολίτευσης.Των επιλογών ευρύτερης συναίνεσης καιτων πολιτικών ανοιγμάτων στο «κέντρο».Δεν ανανεώθηκε η θητεία μιας μετριοπαθούςπροέδρου με εξωστρεφή και προοδευτικάκοινωνικά χαρακτηριστικά, ούτε επιλέχθηκεμια προσωπικότητα προερχόμενη από άλλονπολιτικό χώρο και ιδιαίτερα, από τηνπροσφιλή στον κ. Μητσοτάκη δεξαμενήπροσωπικοτήτων της κεντροαριστεράς,όπως συνηθιζόταν ως σήμερα.

Ηδε επιχειρηματολογία που εφευρέθηκεπερί των συναινετικών ψήφων που είχελάβει ο κ. Τασούλας στην Βουλή αναιρείταιαυτομάτως με μια απλή σύγκριση με τιςαντίστοιχες ψήφους προκατόχων του, όπωςτης κυρίας Κωνσταντοπούλου. Τους καθιστάμια τέτοια ψηφοφορία συναινετικά πρόσωπαευρύτερης αποδοχής; Με αυτά τα δεδομέναη πρόταση του πρωθυπουργού μοιάζειπερισσότερο να υπηρετεί έναν πρόσκαιροεσωκομματικό συμβιβασμό και ένανευρύτερο σχεδιασμό της μελλοντικήςεκλογικής του τακτικής, λαμβάνονταςυπόψη την διεθνή συγκυρία και πιθανόνκάποια δημοσκοπικά δεδομένα.

 Απότην στάση του ΠΑΣΟΚ φανερώνονται επίσηςσαφείς πολιτικοί συμβολισμοί τουςοποίους εκπέμπει η πρόταση υποψηφιότηταςτου κ. Γιαννίτση όπως και μηνύματαστρατηγικής. Η επιλογή της αυστηρήςσιωπής μέχρι την ανακοίνωση τουπρωθυπουργού ανέδειξε ειλικρινείςπροθέσεις συναίνεσης, αφού δεν υπήρχεκαμία περίπτωση να εκλεγεί οποιοσδήποτεχωρίς την κυβερνητική στήριξη. Ταυτόχροναπρόβαλε σεβασμό στην απερχόμενη πρόεδρο,τόσο ως θεσμού όσο και ως πιθανήσυναινετική υποψήφια μέχρι την τελευταίαστιγμή.  

Ότανδιαπιστώθηκε η εγκατάλειψη της συναίνεσηςαπό τον κ. Μητσοτάκη και η διαδικασίαεκλογής προέδρου απέκτησε πλέον μόνοσυμβολικό χαρακτήρα συνεδρίασε ηκοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ καισυμφώνησαν να προτείνουν μια προσωπικότηταμε σαφές πολιτικό και μεταρρυθμιστικόστίγμα, όσες φορές ανέλαβε πολιτικάκαθήκοντα και μια μακρά, ποιοτική καιαναγνωρισμένη ευρέως ακαδημαϊκή καιτεχνοκρατική διαδρομή, πέραν της όποιαςπολιτικής δράσης. Επίσης πρόκειται γιαμια προσωπικότητα η οποία υπερβαίνειαμφίπλευρα τον πολιτικό χώρο από τονοποίο προτείνεται.

ΟΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του, είχε απεμπολήσειτην συναίνεση πριν τον κ. Μητσοτάκη καιπροτίμησε να συμβιβαστεί σε μια λογικήαπαρίθμησης των «ηττημένων» ψήφων,προτείνοντας δική του υποψηφιότητα,καταδικασμένη εξ αρχής σε απόλυταμειοψηφική επίδοση.  Σαφείς βεβαίωςοι πολιτικοί συμβολισμοί της υποψηφιότηταςτης κυρίας Κατσέλη η οποία υπερβαίνειτην επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ και προς τηνόμορη αριστερά και προς το ΠΑΣΟΚ. Μιαυποψηφιότητα επίσης με σπουδαίο πολιτικόκαι ακαδημαϊκό αποτύπωμα, στο οποίοόμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υπήρξε πάντοτεσυμπαραστάτης αφού είχε καταψηφίσειτον περιβόητο νόμο προστασίας της Α’κατοικίας με τον οποίο έχει συνδεθείιστορικά η πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ.   

Ηαντιπαραβολή των υποψηφιοτήτων ΠΑΣΟΚκαι ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα αποκτά κι έναν ακόμαιδιαίτερο συμβολισμό. Αναβιώνει μιαδιαχρονική πολιτική αναμέτρηση δύο«σχολών» πολιτικής και οικονομικήςσκέψης εντός της κεντροαριστεράς καικατ’ επέκταση του ΠΑΣΟΚ ως του κατεξοχήνφορέα με τον οποίο ταυτίζεται ο χώροςιστορικά και ιδεολογικά. Η λογική μιαςπιο επεκτατικής και δαπανηρής άσκησηςοικονομικής πολιτικής, όπως εκφράστηκεκατά τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης τουΠΑΣΟΚ με υπουργό Οικονομικών τοναείμνηστο Γεράσιμο Αρσένη και η αντίστοιχησχολή ηπιότερων δαπανών και πιο συνετήςδημοσιονομικής πορείας όπως εκφράστηκεαπό τον τότε διάδοχό του, επίσης αείμνηστοΚώστα Σημίτη.  

Υπόαυτό το πρίσμα, η επιλογή του ΠΑΣΟΚ καιτου κ. Ανδρουλάκη να πορευθούν με τονκ. Γιαννίτση συμβολίζει εκτός των άλλωνκαι την κατεύθυνση που έχει χαράξει τοΚίνημα αταλάντευτα τα τελευταία χρόνιακαι ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη εσωτερικήεκλογική διαδικασία και το εμπλουτισμένοεκλογικό αποτέλεσμα του ‘Α γύρου. Σαφήςκαι τολμηρή μεταρρυθμιστική κατεύθυνσησε πλαίσιο ορθολογισμού και ευρωπαϊκώνκανόνων, με τους όρους της αναγκαίαςπολιτικής διεύρυνσης προς το κέντροκαι την αριστερά να τους εμπνέει το πιομετριοπαθές και αποτελεσματικό κοινωνικάπαρελθόν του, η αυτοκριτική και η διδαχήαπό τα λάθη του.

Από την μία πλευρά καλύπτεται με επιμονή και συνέπεια κάθε σπιθαμή του κεντρώου πολιτικού χώρου, όπου εγκαταλείπεται από την δεξιά στροφή του κ. Μητσοτάκη και από την άλλη εκπέμπεται σαφές στίγμα τόσο προς όμορες πολιτικές δυνάμεις όσο και προς την ελληνική κοινωνία πως η πολιτική θυσία του ΠΑΣΟΚ για την οικονομική και ευρωπαϊκή διάσωση της χώρας από την μεγάλη κρίση και τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή έχει γίνει ταυτοτικό βίωμα και ισχυρό πολιτικό και προγραμματικό αποτύπωμα. 

*Ο Γιώργος Παπούλιας είναι Πολιτικός Αναλυτής – Διευθυντής του Ινστιτούτου για τη Σοσιαλδημοκρατία του ΠΑΣΟΚ (επικεφαλής Νίκος Χριστοδουλάκης)

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr