Προκόπης Παυλόπουλος Το νομικό καθεστώς της αμυντικής θωράκισης των Ελληνικών νησιών

20:30 20/9/2024 - Πηγή: iEfimerida

Για το νομικό καθεστώς της θωράκισης των ελληνικών νησιών, αρθρογράφισε ο Προκόπης Παυλόπουλος

Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ακαδημαϊκός και Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ σε άρθρο στο στον νομικό ιστότοπο Constitutionalism αναφέρεται στο νομικό καθεστώς της αμυντικής θωράκισης των Ελληνικών Νησιών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο κατά τις διατάξεις του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού

Δικαίου.

«Συνεπής» στην πάγια τακτική της να προσθέτει διαρκώς προδήλως ανύπαρκτα και νομικώς ανυπόστατα ζητήματα δήθεν προς «διαπραγμάτευση» με την Ελλάδα -και, συνακόλουθα, ν’ αμφισβητεί την αδιαπραγμάτευτη Εθνική μας Θέση ότι μεταξύ μας υφίσταται μια, και μόνη, διαφορά, εκείνη της οριοθέτησης της Νησιωτικής Υφαλοκρηπίδας και της αντίστοιχης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης- η Τουρκία εγείρει κατά καιρούς και το ζήτημα ως προς το αν η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να θωρακίζει αμυντικώς όλα, ανεξαιρέτως, τα Νησιά της στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Και μάλιστα ανεξαρτήτως του ποια είναι η έκτασή τους καθώς και του αν κατοικούνται ή όχι.

Α.Είναιδε άκρως χαρακτηριστικό της προκλητικότητάςτης, το ότι η Τουρκία εγείρει το ζήτημααυτό είτε διαστρεβλώνοντας πλήρως τονόημα συγκεκριμένων διατάξεων τηςΣυνθήκης της Λωζάνης, του 1923 και τηςμετέπειτα τροποποιητικής της Συνθήκηςτου Μοντρέ, του 1936. Είτε -ακόμη χειρότερα-επικαλούμενη Διεθνείς Συνθήκες στιςοποίες δεν είναι καν συμβαλλόμενο μέρος,όπως π.χ. την Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, του 1947, για τα Δωδεκάνησα. Συνθήκη ηοποία κατά το Διεθνές Δίκαιο αποτελείγια την Τουρκία, ως προς το πεδίο εφαρμογήςτης, «resinteraliosacta». Στις αδιανόητες, θεσμικώς και πολιτικώς,και ιταμές αυτές προκλήσεις της Τουρκίαςη Ελλάδα παγίως απαντά, πάντα με βάσητο Διεθνές Δίκαιο -και ενεργώνταςεπιπλέον και για λογαριασμό της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης, αφού κατά το πρωτογενές ΕυρωπαϊκόΔίκαιο το έδαφος και τα σύνορα τηςΕλλάδας είναι έδαφος και σύνορα και τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης- ότι έχει όχι μόνοθεμελιωμένο δικαίωμα αλλά και εξίσουθεμελιωμένη υποχρέωση αμυντικήςθωράκισης όλων, ανεξαιρέτως και δίχωςοιαδήποτε διάκριση, των Νησιών της στοΑιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.Επιπλέον, το δικαίωμα αυτό της Ελλάδαςβρίσκει σταθερό έρεισμα και στιςδιατάξεις του πρωτογενούς ΕυρωπαϊκούΔικαίου, δοθέντος ότι συγκεκριμένοικανόνες της Συνθήκης για την ΕυρωπαϊκήΈνωση (ΣΕΕ) και της Συνθήκης για τηνΛειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)το εγγυώνται, ιδίως όταν εφαρμόζονταισε συνδυασμό με αντίστοιχες διατάξειςτου εθιμικού και του γραπτού ΔιεθνούςΔικαίου -εν προκειμένω κατά κύριο λόγοτου Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ- που ήδηαποτελούν μέρος του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου.

Β.Κατά την υποστήριξη των ως άνω θέσεώνμας για την αμυντική θωράκιση των Νησιώνμας στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο οφείλουμε να έχουμε πάντακατά νου και ότι η Τουρκία, όπως αποδεικνύει και η μακροχρόνια διεθνώςκαταδικαστέα αναθεωρητική στάση της,είναι παντελώς αναξιόπιστη. Πρωτίστωςυπό την έννοια ότι δεν διστάζει ν’αθετεί τις κάθε είδους δεσμεύσεις, τιςοποίες αναλαμβάνει εκάστοτε κατά τοΔιεθνές Δίκαιο, έναντι πάντων. Γεγονόςτο οποίο την έχει καταστήσει, κατά γενικήομολογία και παραδοχή, «διεθνήταραξία»ως καθ’ έξη και καθ’ υποτροπή «παραβάτη»της Διεθνούς Νομιμότητας. Αυτό ισχύειπολύ περισσότερο έναντι της Ελλάδας,όπως τεκμηριώνεται και από την εντελώςπρόσφατη συμπεριφορά της Τουρκίας μετάτην «ΔιακήρυξητωνΑθηνώνπερίΣχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας»,η οποία υπογράφηκε στην Αθήνα την 7ηΔεκεμβρίου 2023. Μολονότι το κείμενο αυτόδεν έχει ουσιαστική νομική ισχύ -κάτιτο οποίο αυτονοήτως το καθιστά, απόπλευράς Διεθνούς Δικαίου, μια μορφή τοπολύ «leximperfecta»-αλλ’ αποτελεί μια «διακήρυξηαρχών»προκειμένου να εξομαλυνθούν οι σχέσειςφιλίας και καλής γειτονίας μεταξύΕλλάδας και Τουρκίας, εν πάση περιπτώσειμπορεί να χρησιμεύσει ως "κείμενοπροθέσεων». Ήτοι κείμενο δια του οποίου επιβεβαιώνεταιστην πράξη τουλάχιστον η ειλικρίνειατου κάθε υπογράφοντος μέρους. Κατάτούτο, η εκ μέρους της Τουρκίας ανερμάτιστηκαι κυνική αμφισβήτηση του «πυρήνα»των στοιχειωδών αρχών, οι οποίες απορρέουναπό την ως άνω «Διακήρυξη»,και μάλιστα αμέσως μετά την υπογραφήτης και κατ’ επανάληψη έως σήμερα,πρέπει ν’ αποτελεί για την Ελλάδα«δείκτηπορείας»για το ότι ουδεμία εμπιστοσύνη μπορείνα «εμπνέει»η τουρκική πλευρά ιδίως σε ό,τι αφοράτα Εθνικά μας Θέματα. Και προεχόντωςσε ό,τι αφορά τα θέματα εκείνα, τα οποίασχετίζονται με την αμυντική θωράκισητων Νησιών μας στο Αιγαίο και στηνΑνατολική Μεσόγειο. Ειδικώς δε ως προςαυτά η ασφαλής και πλήρως τεκμηριωμένηεπιχειρηματολογία της Ελλάδας, με βάσητο Διεθνές Δίκαιο και το ΕυρωπαϊκόΔίκαιο, εδράζεται κυρίως επί των εξής:

Ι.Το νομικό καθεστώς της Συνθήκης τηςΛωζάνης, του 1923 και της μετέπειτα Συνθήκηςτου Μοντρέ, του 1936, καθώς και της ΣυνθήκηςΕιρήνης των Παρισίων, του 1947

Πριναπ’ όλα επισημαίνεται ότι το αναφαίρετοδικαίωμα της Ελλάδας να θωρακίζειαμυντικώς ορισμένα Νησιά της στο Αιγαίοεδράζεται, με την δέουσα και ευκρινέστατηνομική ασφάλεια, στην Συνθήκη τηςΛωζάνης, του 1923, στο μέτρο που αυτήτροποποιήθηκε μεταγενεστέρως, το 1936,με την Συνθήκη του Μοντρέ. Ενώ ως προς άλλα Ελληνικά Νησιά στο Αιγαίο και στηνΑνατολική Μεσόγειο -συγκεκριμένα δε ως προς τα Δωδεκάνησα-η Τουρκία κατ’ ουδένα τρόπο νομιμοποιείταινα επικαλείται την Συνθήκη Ειρήνης τωνΠαρισίων, του 1947.

Α.Η Συνθήκη της Λωζάνης, του 1923, και ητροποποίησή της από την Συνθήκη τουΜοντρέ, του 1936

ΗΣυνθήκη της Λωζάνης, του 1923, μεταξύ άλλωνστο πλαίσιο των διατάξεων του άρθρου 1δίδει τον ορισμό των «Στενών». Και στο πλαίσιο των διατάξεων του άρθρου4 καθορίζει τις νομικές διαστάσεις τηςαποστρατιωτικοποίησης των Νησιών τηςπεριοχής, ορίζοντας και ότι:«Ουδετεροποιούνταιαι κάτωθι οριζόμεναι ζώναι και νήσοι…3. Εν τωΑιγαίω,αι νήσοι Σαμοθράκη, Λήμνος, Ίμβρος,Τένεδος και αι Λαγούσοι Νήσοι (Μαυρυαί)».

1.Τα νομικά δεδομένα της Συνθήκης τουΜοντρέ, του 1936

Τοκαθεστώς αυτό της Συνθήκης της Λωζάνηςτροποποιήθηκε με την Συνθήκη του Μοντρέ,του 1936. Η οποία από την μία πλευράεπαναλαμβάνει στο προοίμιό της, σχετικώςαορίστως, τον ορισμό των «Στενών»και, από την άλλη πλευρά, δεν απαριθμείπλέον ρητώς τα ως άνω πέντε Νησιά. Ερμηνεύοντας την κατά τ’ ανωτέρωδιατύπωση της Συνθήκης του Μοντρέ, του1936, ως άρση του καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησηςη Τουρκία έσπευσε, αμέσως μετά την έναρξηισχύος της, να στρατιωτικοποιήσει τατρία Νησιά που υπάγονται στην κυριαρχίατης, δηλαδή την Ίμβρο, την Τένεδο καιτις Λαγούσες. Με δεδομένο ότι κατά τηνΣυνθήκη της Λωζάνης, του 1923 -και κατάρητή μάλιστα δήλωση του τότε MustafaIsmetPashaκαι, μετά το 1934, IsmetInönü, στο πλαίσιο της σχετικής Συνδιάσκεψηςτης Λωζάνης- αναφορικά με τηναποστρατιωτικοποίησή τους και τα πέντεπρομνημονευόμενα νησιά θεωρήθηκαν ως«ενιαίογεωγραφικό σύνολο»για τους σκοπούς του νομικού προσδιορισμούτης «Ζώνηςτων Στενών»,δεν είναι νοητή η διαφορετική μεταχείρισήτους στο πεδίο εφαρμογής της Συνθήκηςτου Μοντρέ, του 1936.

2.Ηανάγκη ενιαίας θεσμικής αντιμετώπισηςτου καθεστώτος όλων των Νησιών πουυπάγονται στην «Ζώνητων Στενών»

Άρα-και ιδίως σύμφωνα με την κατά την αρχήτης αναλογικής ισότητας ερμηνεία τωνκάθε είδους διατάξεων του ΔιεθνούςΔικαίου- δεν είναι νοητό και επιτρεπτόνα γίνεται δεκτή, μετά την Συνθήκη τουΜοντρέ, του 1936, μόνον η επαναστρατιωτικοποίησητων τριών νησιών της Τουρκίας Ίμβρου,Τενέδου και Λαγουσών, όχι όμως και εκείνητων Ελληνικών Νησιών της Σαμοθράκηςκαι της Λήμνου. Πράγμα που σημαίνει ότιως εντασσόμενα όλα, ανεξαιρέτως, ταπρομνημονευόμενα Νησιά στην «νομικήενότητα των Στενών»,μετά την Συνθήκη του Μοντρέ, του 1936,επαναστρατιωτικοποιήθηκαν, και δη στοσύνολό τους. Επομένως, οιονεί «αυτοθρόως»επαναστρατιωτικοποιήθηκαν τόσον ηΛήμνος όσο και η Σαμοθράκη.

Β.Η Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, του 1947

Προκαταρκτικώςδιευκρινίζεται ότι το καθεστώς τηςτελικής παραχώρησης των Δωδεκανήσωνστην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξειςτης Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων(Απρίλιος του 1947) μεταξύ των Συμμάχων,νικητών του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, καιτης Ιταλίας. Ιδιαίτερη σημασία, εντόςαυτού του θεσμικού πλαισίου, έχουν οιδιατάξεις του άρθρου 14 της ως άνωΣυνθήκης, σύμφωνα με τις οποίες: «1.Η Ιταλία εκχωρεί εις την Ελλάδα εν πλήρεικυριαρχία τας νήσους της Δωδεκανήσουτας κατωτέρω απαριθμουμένας, ήτοι:Αστυπάλαιαν, Ρόδον, Χάλκην, Κάρπαθον,Κάσον, Τήλον, Νίσυρον, Κάλυμνον, Λέρον,Πάτμον, Λιψόν, Σύμην, Κω και Καστελλόριζονως και τας παρακειμένας νησίδας. 2. Αιανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσικαι θα παραμείνωσιν αποστρατιω-τικοποιημέναι».Από τις διατάξεις αυτές, ερμηνευόμενεςμε βάση το σύνολο τόσο του Διεθνούς Δικαίου όσο και του Ευρωπαϊκού Δικαίου,καθ’ ό μέτρο αποτελούν πλέον και μέροςτου Ευρωπαϊκού Κεκτημένου -άρα και μεβάση τις γενικές αρχές που διέπουν τηνερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου και τουΕυρωπαϊκού Δικαίου- συνάγονται και τ’ακόλουθα ως προς το σημερινό νομικόκαθεστώς των Δωδεκανήσων σε ό,τι αφοράτην έκταση της αμυντικής τους θωράκισης.

1.Οι διατάξεις του άρθρου 14 παρ. 1 τηςΣυνθήκης Ειρήνης των Παρισίων, του 1947

Ηδιατύπωση των διατάξεων της παραγράφου1 του άρθρου 14 της Συνθήκης Ειρήνης τωνΠαρισίων, του 1947, είναι τόσο σαφής, ώστεδεν αφήνει περιθώριο αμφιβολίας ως προςτην ουσία και την έκταση της latosensuΚυριαρχίας της Ελλάδας επί των Δωδεκανήσων. Ειδικότερα:

α)ΗΚυριαρχία αυτή είναι «πλήρης»,πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ουδέναπεριορισμό επιδέχεται κατά την άσκησήτης. Το δε ειδικότερο περιεχόμενο της«πλήρους»Κυριαρχίας προσδιο-ρίζεται, ως προς ταΔωδεκάνησα, κατ’ εξοχήν με βάση τουςκανόνες του ισχύοντος ΕλληνικούΣυντάγματος περί Κυριαρχίας, καθώς καιμε βάση τις περί Κυριαρχίας τωνΚρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσηςδιατάξεις, ιδίως του άρθρου 4 παρ. 2 τηςΣΕΕ. Οιαδήποτε, λοιπόν, αμφισβήτηση τηςερμηνείας των διατάξεων της παραγράφου1 του άρθρου 14 της Συνθήκης Ειρήνης τωνΠαρισίων, του 1947, συνιστά, αυτοθρόως,παραβίαση και του Διεθνούς Δικαίου αλλάκαι του Ευρωπαϊκού Δικαίου.

β)ΗΚυριαρχία της Ελλάδας, με την ως άνωέννοια, εκτείνεται όχι μόνο σε όλα ταΝησιά που αναφέρονται ρητώς στιςδιατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων,του 1947, αλλά, κατά την κατηγορηματικήδιατύπωση της κατά τ’ ανωτέρω παραγράφου,επιπροσθέτως και επί των «παρακειμένωννησίδων»,στο σύνολό τους. Επειδή δε οι διατάξειςαυτές ουδεμία διάκριση δέχονται ενπροκειμένω, η διατύπωσή τους καταλαμβάνεικαι τις κάθε είδους «παρακείμενεςνησίδες»,ανεξαρτήτως μεγέθους τους ή άλλουχαρακτηριστικού τους (π.χ. αν είναικατοικημένες ή μη). Υπό το πρίσμα δεαυτό είναι προφανές πως και στην περιοχήτων Δωδεκανήσων δεν είναι νοητές, απόπλευράς Διεθνούς Δικαίου αλλά καιΕυρωπαϊκού Δικαίου, «γκρίζεςζώνες»αναφορικά με την έκταση και το περιεχόμενοτης Ελληνικής Κυριαρχίας.

2.Ηinconcretoεφαρμογή της αρχής του Διεθνούς Δικαίου«resinteraliosacta»έναντιτης Τουρκίας

Ωςπρος την αποστρατιωτικοποίηση τωνΔωδεκανήσων, την οποία προέβλεπαν οιδιατάξεις του άρθρου 14 παρ. 2 της ΣυνθήκηςΕιρήνης των Παρισίων, του 1947, με βάσητους κανόνες του Διεθνούς Δικαίουισχύουν τα εξής:

α)Ταπερί αποστρατιωτικοποίησης τωνΔωδεκανήσων, κατά τις διατάξεις τουάρθρου 14 παρ. 2 της Συνθήκης Ειρήνης τωνΠαρισίων, του 1947, πρέπει να ερμηνεύονταικαι υπό το φως της εκ μέρους της Ελλάδαςάσκησης, έναντι της Τουρκίας, τουδικαιώματος στρατιωτικοποίησης καινησιών Κράτους-Μέλους του ΟΗΕ πουαπειλούνται από άλλο Κράτος-Μέλος, όπωςαναλύεται εκτενέστερα στον οικείο τόπο.

β)Πέρανόμως της επιχειρηματολογίας αυτής ηΤουρκία δεν έχει, εν πάση περιπτώσει,δικαίωμα να επικαλείται την ΣυνθήκηΕιρήνης των Παρισίων, του 1947. Και τούτοδιότι:

β1)Οιδιατάξεις των άρθρων 34, 35 και 36 τηςΣυνθήκης της Βιέννης περί του Δικαίουτων Διεθνών Συνθηκών (1969) ορίζουν, μεταξύάλλων, και ότι:

• ΚάθεΣυνθήκη ισχύει –επέκεινα δε δημιουργείδικαιώματα και υποχρεώσεις- μόνον μεταξύτων συμβαλλόμενων μερών. Έναντι, λοιπόν,τρίτων Κρατών η Συνθήκη, ως κανονιστικόπλαίσιο, συνιστά «resinteraliosacta».

• Εξαυτού του λόγου μια Συνθήκη ισχύειέναντι τρίτου Κράτους μόνον υπό τηνδιπλή προϋπόθεση, ότι από την μια πλευράαυτή είναι η πρόθεση των συμβαλλόμενωνμερών. Και, από την άλλη πλευρά, το τρίτοΚράτος έχει αποδεχθεί την υποχρέωσηρητώς και εγγράφως.

• Κατάλογική νομική ακολουθία, μια Συνθήκηδημιουργεί δικαίωμα για τρίτο Κράτοςμόνον υπό την, επίσης διπλή, προϋπόθεσηότι από την μια πλευρά τα συμβαλλόμεναμέρη επιδιώκουν δια της Συνθήκης καιεκχώρηση δικαιώματος στο τρίτο Κράτος. Και, από την άλλη πλευρά, το τελευταίοσυγκατατίθεται προς τούτο, ρητώς καιεγγράφως.

β2)ΗΤουρκία δεν είναι, υφ’ οιανδήποτενομικώς παραδεκτή ερμηνεία, συμβαλλόμενομέρος στην Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων,του 1947. Άρα η Συνθήκη αυτή, ως προς τηνοποία η Τουρκία είναι τρίτο Κράτος, δενδημιουργεί δικαιώματα ή υποχρεώσειςυπέρ ή εις βάρος της αντιστοίχως. Επιπλέον:

• Ουδεμίαδιάταξη της Συνθήκης Ειρήνης τωνΠαρισίων, του 1947 -όπως άλλωστε αποδεικνύειη έως τώρα εφαρμογή της- τεκμηριώνει,έστω και καθ’ υποφοράν, ότι τα συμβαλλόμεναμέρη επιδίωξαν δι’ αυτής να εκχωρήσουνοιοδήποτε δικαίωμα στην Τουρκία, πολλώδε μάλλον δικαίωμα σχετικό με το στρατιωτικό καθεστώς των Δωδεκανήσων.Πραγματικά, όπως ανενδοιάστως προκύπτειαπό τις περιστάσεις, υπό τις οποίες είχεσυναφθεί η Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων,του 1947, η αποστρατιω-τικοποίηση τωνΔωδεκανήσων αποφασίσθηκε ύστερα απόπρόταση της τότε Σοβιετικής Ένωσης,προκειμένου αυτή να δεχθεί την παραχώρησήτους στην Ελλάδα. Και τούτο λόγω τωνεπιφυλάξεων της σοβιετικής πλευράςαναφορικά με την χρησιμοποίηση τωνΔωδεκανήσων για στρατιωτικούς λόγουςαπό Χώρα του «δυτικούμπλοκ»,όπως η Ελλάδα. Ουδεμία, δηλαδή, σχέσηείχε η πρόβλεψη της αποστρατιωτικοποίησηςτων Δωδεκανήσων με την Τουρκία και τηνασφάλειά της.

• Τ’ανωτέρω ενισχύονται και από το ότιουδέποτε ζητήθηκε συγκατάθεση τηςΤουρκίας για εκχώρηση τέτοιου δικαιώματοςκαι ουδέποτε, κατά συνέπεια, υπήρξε εκμέρους της τέτοια συγκατάθεση. Τηνακρίβεια του επιχειρήματος τούτουτεκμηριώνει, και δη αμαχήτως, η ίδια ησυμπεριφορά της Τουρκίας. Για παράδειγμα,η Τουρκία είχε απευθυνθεί –βλ. τοτουρκικό Aide-Mémoireτης 3ηςΑπριλίου 1975- στα συμβαλλόμενα μέρη τηςΣυνθήκης Ειρήνης των Παρισίων, του 1947,καταγγέλλοντας δήθεν παραβιάσεις τηςεκ μέρους της Ελλάδας στην ευρύτερηπεριοχή των Δωδεκανήσων. Η καταγγελίατης αυτή κατέληγε με το εξής: «Εναπόκειταιστις κυβερνήσεις των συμβαλλομένωνχωρών… να απαιτήσουν από την ΕλληνικήΚυβέρνηση να συμμορφωθεί στο πνεύμακαι στο γράμμα»της ως άνω Συνθήκης Ειρήνης. Και μόνοαπό την διατύπωση αυτή προκύπτει,καταφανώς, πως ούτε η ίδια η Τουρκίαισχυρίσθηκε ότι αντλεί δικαίωμαπροερχόμενο εκ της Συνθήκης Ειρήνηςτων Παρισίων, του 1947, ως προς το στρατιωτικό καθεστώς των Δωδεκανήσων. Η δε«εκκωφαντική»σιωπή των συμβαλλόμενων μερών σε αυτήτην «καταγγελία»της Τουρκίας «βεβαιώνειτου λόγου το ασφαλές».

ΙΙ.Ηεπί όλων, ανεξαιρέτως, των ΕλληνικώνΝησιών στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο εφαρμογή της κατά το ΔιεθνέςΔίκαιο αρχής «ό,τιαπειλείται δεν αποστρατιωτικοποιείται»

Ανεξάρτητααπό τις κατά τα προεκτεθέντα ειδικέςρυθμίσεις Διεθνών Συνθηκών -εδώ τηςΣυνθήκης της Λωζάνης, του 1923 και τηςτροποποιητικής της Συνθήκης του Μοντρέ,του 1936 και της Συνθήκης Ειρήνης τωνΠαρισίων, του 1947- θεμελιώδους σημασίαςρυθμίσεις του Διεθνούς Δικαίου εν γένεικατοχυρώνουν, με κανονιστική ενάργειακαι δίχως περιθώρια αμφισβήτησης, τοδικαίωμα της Ελλάδας να θωρακίζειαμυντικώς όλα, ανεξαιρέτως, τα Νησιάτης στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο. Και δη ανεξάρτητα από οιεσδήποτεειδικότερες, έστω και κατ’ επίφασηαντίθετες, προβλέψεις επιμέρους ΔιεθνώνΣυνθηκών. Πρόκειται για όλες εκείνεςτις ρυθμίσεις του Διεθνούς Δικαίου οιοποίες στην βάση του «προτάγματος»της προστασίας της εδαφικής Κυριαρχίαςενός Κράτους καταλήγουν και στην θεσμικήκατοχύρωση της αρχής «ό,τιαπειλείται δεν αποστρατιωτικοποιείται,ασχέτως ειδικότερων adhocσυμβατικών ρυθμίσεων». Αρχής η οποία οδηγεί, οιονεί econtrario,στην ισοδύναμη κανονιστικώς αρχή «ό,τιαπειλείται μπορεί, εν πάση περιπτώσει,να θωρακισθεί αμυντικώς έναντι τουενδεχομένου πραγματοποίησης της απειλήςαυτής». Όπως συνάγεται από τα εκτιθέμενα στηνσυνέχεια, αυτές οι συμπληρωματικέςμεταξύ τους αρχές τεκμηριώνονται απόνομικής σκοπιάς ασφαλώς με βάση τονσυνδυασμό αφενός της αρχής του ΔιεθνούςΕθιμικού Δικαίου, κατά την οποίαυφίσταται αναφαίρετο δικαίωμα τωνΚρατών να προστατεύουν, με κάθε νόμιμοαμυντικό μέσο, την εδαφική Κυριαρχίατους. Και, αφετέρου, της εφαρμογής στηνπράξη των διατάξεων των άρθρων 1 παρ. 1, 2 παρ. 4 και 51 του Καταστατικού Χάρτητου ΟΗΕ.

Α.Η επίκληση αποκλειστικώς και μόνο τωνδιατάξεων του άρθρου 51 του ΚαταστατικούΧάρτη του ΟΗΕ για την αμυντική θωράκισηαπειλούμενου τμήματος του εδάφους ενόςΚράτους, επί του οποίου εκτείνεται ηΚυριαρχία του

Ευθύςεξ αρχής πρέπει να τονισθεί ότιυποστηρίζεται, και μάλιστα με πολλάεπιχειρήματα, η άποψη ότι το δικαίωματης Ελλάδας να θωρακίζει αμυντικώς όλα, ανεξαιρέτως, τα Νησιά της στο Αιγαίοκαι στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί ναστηριχθεί επαρκώς αποκλειστικώς στιςδιατάξεις του άρθρου 51 του ΚαταστατικούΧάρτη του ΟΗΕ, υπό το ερμηνευτικό «φως»της αρχής της «νόμιμηςάμυνας»έναντι «επικείμενηςαπειλής»και, afortiori,«απειλήςχρήσης βίας».

1.Το νομικό θεμέλιο των διατάξεων τουάρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ

Κατάτην προμνημονευόμενη άποψη πρόκειταιγια δικαίωμα, το οποίο έχει γεννηθείυπέρ της Ελλάδας προ πολλών δεκαετιών,δεδομένης της διαχρονικής τουρκικήςεπιθετικότητας και προκλητικότητας. Ιδίως όμως έχει θεμελιωθεί, με αμάχητατεκμήρια όπως θ’ αναλυθεί εκτενέστεραστην συνέχεια, ύστερα από την τουρκικήεισβολή και κατοχή στην Κύπρο, το 1974,κατεξοχήν δε μετά την «σύναψη»,τον Νοέμβριο του 2019, του λεγόμενου«τουρκολιβυκούμνημονίου»,μεταξύ της Τουρκίας και του φερόμενουτότε ως «πρωθυπουργού» της Λιβύης.

α)Και τούτο, διότι αυτή και μόνη η τουρκικήεισβολή και κατοχή στην Κύπρο -και γιαόσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται-συνιστά, οπωσδήποτε, απροκάλυπτη«επικείμενηαπειλή»κατά της Ελλάδας ή και σαφή «απειλήχρήσης βίας»εναντίον της.

α1)Ενώ η διαρκώς διευρυνόμενη τουρκικήπροκλητικότητα και επιθετικότητα στοΑιγαίο, κυρίως σε ό,τι αφορά την αμφισβήτησητων κυριαρχικών και άλλων δικαιωμάτωντης Ελλάδας ως προς την Υφαλοκρηπίδακαι τις Θαλάσσιες Ζώνες- με αποκορύφωματην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη-διαιωνίζει και επιτείνει την προαναφερόμενη«επικείμενηαπειλή»εκ μέρους της.

α2)Ιδίωςδε, και όπως προεκτέθηκε, μετά την«σύναψη»του νομικώς ανυπόστατου «τουρκολιβυκούμνημονίου»τον Νοέμβριο του 2019, η συμπεριφορά τηςΤουρκίας έχει υπερβεί κάθε όριοπροκλητικότητας και ωμής παραβίασηςτου Διεθνούς Δικαίου, κυρίως δε τουΔικαίου της Θάλασσας του ΟΗΕ κατά τηνΣυνθήκη του MontegoBay,του 1982. Συνθήκη, η οποία δεσμεύει, ωςπρος όλες τις διατάξεις της, και τηνΤουρκία, μολονότι δεν έχει προσχωρήσεισε αυτή. Και τούτο διότι η ως άνω Συνθήκη,λόγω του μεγάλου αριθμού των Κρατών-Μελώντου ΟΗΕ που έχουν προσχωρήσει σε αυτήν-ως και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προσχωρήσει,ως αυτοτελές νομικό πρόσωπο, ήδη από το1998- παράγει, σύμφωνα με την νομολογίατου Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης,γενικώς δεσμευτικούς εθιμικούς κανόνεςή, κατά την ορθότερη άποψη, εξίσουδεσμευτικούς «γενικώςπαραδεδεγμένους κανόνες του ΔιεθνούςΔικαίου».

β)Όπωςήδη επισημάνθηκε, κατά την προμνημονευόμενηάποψη, το δικαίωμα αυτό της Ελλάδαςθεμελιώνεται στις διατάξεις του άρθρου51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, οιοποίες καθιερώνουν –και μάλιστα ως juscogens-το δικαίωμα της «νόμιμηςάμυνας»Κράτους-Μέλους του ΟΗΕ και σε περίπτωση«επικείμενηςαπειλής»,πολλώ δε μάλλον σε περίπτωση «απειλήςχρήσης βίας».

β1)Παράτην διατύπωση των διατάξεων αυτών που,primafaciae,φαίνεται να θέτουν ως προϋπόθεσηπροσφυγής στην διαδικασία της κατά τ’ανωτέρω «νόμιμηςάμυνας»την εκδηλωμένη ένοπλη επίθεση, η μεγάληπλειοψηφία των διεθνολόγων αλλά και ηίδια η διεθνής πρακτική δέχονται ότιγια την άσκηση του δικαιώματος τούτουαρκεί και η «επικείμενηαπειλή». Πολλώ δε μάλλον η «απειλήχρήσης βίας»,η οποία και συνιστά ευθεία παραβίασητων διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 4 τουΚαταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.

β2)Έτσι π.χ. οι ΗΠΑ, μετά τις τρομοκρατικέςεπιθέσεις της 11ηςΣεπτεμβρίου 2001, προσέφυγαν στην άσκησητου δικαιώματος «νόμιμηςάμυνας»–και μάλιστα χωρίς χρονικό περιορισμό,αφού η απειλή εμφανίσθηκε ως επικείμενηεπ’ αόριστο- υπό την μορφή νόμιμηςπροληπτικής δράσης λόγω επικείμενηςαπειλής και, κατ’ ακολουθία, επικείμενηςεπίθεσης. Την άποψη αυτή υιοθέτησεπλήρως ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας τουΟΗΕ, δηλώνοντας –στις 21 Μαρτίου 2005-μεταξύ άλλων και ότι: «Επικείμενεςαπειλές καλύπτονται πλήρως από το άρθρο51, το οποίο διασφαλίζει το φυσικό δικαίωματων κυρίαρχων κρατών να αμυνθούν εναντίονένοπλης επίθεσης».

2.Το δικαίωμα της «νόμιμης άμυνας»

Ενόψειτων προεκτεθέντων, afortioriη Ελλάδα νομιμοποιείται, όταν και εφόσοντο κρίνει σκόπιμο για την άμυνά της, νακάνει χρήση και ως προς όλα τα Νησιάτης στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο του κατά τις διατάξεις τουάρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕδικαιώματος «νόμιμηςάμυνας»έναντι της Τουρκίας, δίχως μάλισταχρονικό περιορισμό.

α)Και τούτο διότι, ιδίως μετά το 1974 κατάτ’ ανωτέρω, η «απειλήχρήσης βίας»εκ μέρους της Τουρκίας –άρα και ησυνακόλουθη «επικείμενηαπειλή»-είναι αφενός κάτι παραπάνω από προφανής,και δη με επανειλημμένες και διαφόρωνμορφών προκλήσεις. Και, αφετέρου,διαρκής, όπως καταδεικνύει ακόμη και ησημερινή τουρκική συμπεριφορά στοΑιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο,ιδίως μετά την κατά τα προεκτεθέντα«σύναψη»του νομικώς ανυπόστατου «τουρκολιβυκούμνημονίου».Συμπεριφορά, η οποία λόγω της αυθαίρετηςπροσπάθειας της Τουρκίας να εφαρμόσειστην πράξη το νομικώς ανυπόστατο«τουρκολιβυκόμνημόνιο» φέρει όλα τα χαρακτηριστικά και της«απειλήςχρήσης βίας»,υπό την ανωτέρω εκτεθείσα έννοια.

β)Πρόσθετηαπόδειξη αυτών συνιστά και το γεγονόςτου, εντελώς αντίθετου με κάθε έννοιατου Διεθνούς Δικαίου, «casusbelli»της Τουρκίας, ως προς την επέκταση τηςΑιγιαλίτιδας Ζώνης της Ελλάδας. Το ωςάνω «casusbelli»,πέραν του ότι αποφασίσθηκε -στις 8.6.1995,αμέσως μετά την θέση σε ισχύ της Σύμβασηςτου MontegoBay,του 1982, για το Δίκαιο της Θάλασσας- απότην τουρκική Εθνοσυνέλευση κατά τρόποαντίθετο ακόμη και με αυτό τούτο τοσύνταγμα της Τουρκίας, συνιστά έκτοτεδιαρκή «απειλήχρήσης βίας»εναντίον της Ελλάδας.

γ)Τέλος,την προμνημονευόμενη «επικείμενηαπειλή»ή και «απειλήχρήσης βίας»,εκ μέρους της Τουρκίας και εναντίον τηςΕλλάδας, ολοκληρώνει ο σχηματισμός τηςλεγόμενης τουρκικής «Στρατιάςτου Αιγαίου»,τον Ιούλιο του 1975, και μάλιστα μεπολυάριθμες αμφίβιες δυνάμεις. Πρόκειταιγια μετεξέλιξη και μετονομασία της 4ηςΣτρατιάς (4. Ordu)της Τουρκίας, η οποία εδρεύει στην Σμύρνηκαι, στην πραγματικότητα, έχει οργανωθείπροκειμένου να εκπαιδεύει τον τουρκικόστρατό για ενδεχόμενη επίθεση εναντίοντων Ελληνικών Νησιών στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο.

Β.Η ολοκληρωμένη θεμελίωση του δικαιώματοςτης Ελλάδας να θωρακίζει αμυντικώς όλα,ανεξαιρέτως, τα Νησιά της στο Αιγαίοκαι στην Ανατολική Μεσόγειο στην βάσητου συνδυασμού αρχών του ΔιεθνούςΕθιμικού Δικαίου με τις διατάξεις τωνάρθρων 1 παρ. 1, 2 παρ. 4 και 51 του ΚαταστατικούΧάρτη του ΟΗΕ

Ορθότερη,ως νομικώς πληρέστερη, εμφανίζεται όμωςη άποψη εκείνη, η οποία στηρίζει τηνθεμελίωση του δικαιώματος της Ελλάδαςνα θωρακίζει αμυντικώς όλα, ανεξαιρέτως,τα Νησιά της στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο στην βάση του συνδυασμού αρχώντου Διεθνούς Εθιμικού Δικαίου με τιςδιατάξεις των άρθρων 1 παρ. 1, 2 παρ. 4 και51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.

1.Το εν προκειμένω κανονιστικό πλαίσιοπου οριοθετείται από τον συνδυασμόαρχών του Διεθνούς Εθιμικού Δικαίου μετις διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 1, 2 παρ.4 και 51 του Κανονιστικού Χάρτη του ΟΗΕ

Τοως άνω κανονιστικό πλαίσιο, επί τουοποίου εδράζεται με ολοκληρωμένο τρόποτο δικαίωμα της Ελλάδας να θωρακίζειαμυντικώς όλα, ανεξαιρέτως, τα Νησιάτης στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο, βασίζεται θεσμικώς στιςακόλουθες δύο κανονιστικές συνιστώσες:

α)Ηπρώτη κανονιστική συνιστώσα «συγκροτείται»θεσμικώς, σύμφωνα και με τα προεκτεθέντα,από την θεμελιώδη αρχή του ΔιεθνούςΕθιμικού Δικαίου, σύμφωνα με την οποίαοι περί αποστρατιωτικοποίησης Κανόνεςτου Διεθνούς Δικαίου δεν είναι επιτρεπτόν’ αναιρούν το αναφαίρετο δικαίωμακάθε Κράτους να υπερασπίζεται, ιδίωςθωρακίζοντας αμυντικώς τ’ απειλούμεναεδάφη του, την latosensuΚυριαρχία του.

α1)Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωσηη ως άνω αμυντική θωράκιση δεν θεωρείταιτόσο ως «προληπτικήάμυνα»,ούτε και ως «αποτρεπτικήνόμιμη άμυνα»,αλλά προεχόντως ως «αυτοτελέςδικαίωμα»που παρέχει στο «απειλούμενο»Κράτος την κατά το Διεθνές Δίκαιο νομικήδυνατότητα -με παράλληλη εφαρμογή τηςστην πράξη ανά πάσα στιγμή- να προβαίνεισε όλες τις επιτρεπόμενες προπαρασκευαστικέςενέργειες για την αποτελεσματικήαποτροπή μιας ενδεχόμενης πραγμάτωσηςτης εναντίον του απειλής από ένα άλλοΚράτος.

α2)Περαιτέρω, η προμνημονευόμενη απειλήεναντίον της εδαφικής Κυριαρχίας ενόςΚράτους από άλλο είναι αναγκαία αλλάκαι ικανή προϋπόθεση για να γίνει δεκτό,πάντοτε κατά το Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο,ότι και αν υπάρχουν ειδικότερες διατάξειςτου Διεθνούς Δικαίου που προβλέπουνκαθεστώς ενός είδους "αποστρατιωτικοποίησης",η λόγω της inconcretoαπειλής νέα κατάσταση έχει επιφέρειτέτοια μεταβολή των συνθηκών καιπεριστάσεων, ώστε οι περί«αποστρατιωτικοποίησης»διατάξεις έχουν αποδυναμωθεί, defactoκαι dejure,κανονιστικώς στην πράξη. Και τούτοδιότι προέχει η εφαρμογή του κατά τοΔιεθνές Δίκαιο κανόνα της υπεράσπισηςτης εδαφικής Κυριαρχίας κάθε Κράτους,ως στοιχειώδους προϋπόθεσης της ειρηνικήςσυνύπαρξης των Κρατών-Μελών της ΔιεθνούςΚοινότητας.

β)Η δεύτερη κανονιστική συνιστώσα«συγκροτείται»θεσμικώς -και πάλι σύμφωνα με ταπροεκτεθέντα- από τον συνδυασμό τωνδιατάξεων του άρθρου 51 του ΚανονιστικούΧάρτη του ΟΗΕ, ερμηνευόμενων και υπό το«φως»των διατάξεων των άρθρων 1 παρ. 1 και 2παρ. 4 του ίδιου Χάρτη. Και τούτο διότι, όπως φαίνονται από την γραμματική καικυρίως από την τελεολογική και συστηματικήερμηνεία τους, πρέπει να εκλαμβάνονται,κατά την ερμηνεία και εφαρμογή τους, ωςενιαίο κανονιστικό σύνολο. Κατ’ακρίβεια:

β1)Πρώτον, οι ρυθμίσεις του άρθρου 1 παρ. 1του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ περί τωνσκοπών του ΟΗΕ προβλέπουν τα εξής: «1.Ναδιατηρούν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια,και για να επιτευχθεί αυτό: να παίρνουναποτελεσματικά συλλογικά μέτρα για ναπρολαβαίνουν και να απομακρύνουν κάθεαπειλή της ειρήνης και για να καταστέλλουνκάθε επιθετική ενέργεια ή άλλης μορφήςπαραβίαση της ειρήνης και να επιτυχαίνουν,με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με τιςαρχέςτηςδικαιοσύνης και του διεθνούς δικαίου,διευθέτηση ή διακανονισμό διεθνώνδιαφορών ή καταστάσεων που θα μπορούσαννα οδηγήσουν σε διατάραξη της ειρήνης.»

β2)Δεύτερον,οι ρυθμίσεις του άρθρου 2 παρ. 4 τουΚανονιστικού Χάρτη του ΟΗΕ περί τουτρόπου επίτευξης των σκοπών του ΟΗΕπροβλέπουν τα εξής: «4.Όλα τα Μέλη στις διεθνείς τους σχέσειςθα απέχουν από την απειλή ή τη χρήσηβίας, που εκδηλώνεται εναντίον τηςεδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικήςανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους είτεμε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ασυμβίβαστηπρος τους Σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών.»

β3)Και, τρίτον, οι ρυθμίσεις του άρθρου 51του Κανονιστικού Χάρτη του ΟΗΕ προβλέπουντα εξής: «51.Καμιά διάταξη αυτού του Χάρτη δε θαεμποδίζει το φυσικό δικαίωμα της ατομικήςή συλλογικής νόμιμης άμυνας, σε περίπτωσηπου ένα Μέλος των Ηνωμένων Εθνών δέχεταιένοπλη επίθεση, ως τη στιγμή που τοΣυμβούλιο Ασφαλείας θα πάρει τα αναγκαίαμέτρα για να διατηρήσει τη διεθνή ειρήνηκαι ασφάλεια. Τα μέτρα που θα παίρνουντα Μέλη των Ηνωμένων Εθνών κατά τηνάσκηση αυτού του δικαιώματος της νόμιμηςάμυνας θα ανακοινώνονται αμέσως στοΣυμβούλιο Ασφαλείας, και σε καμίαπερίπτωση δε θα θίγουν την εξουσία καιτην υποχρέωση που έχει το ΣυμβούλιοΑσφαλείας, σύμφωνα μ’ αυτόν το Χάρτη,να αναλαμβάνει οποτεδήποτε τη δράσηπου κρίνει αναγκαία για τη διατήρηση ήγια την αποκατάσταση της διεθνούςειρήνης και ασφάλειας.»

2.Τα από πλευράς της Τουρκίας προκλητικά«δείγματαγραφής»που τεκμηριώνουν πλήρως την συνδρομήτων προϋποθέσεων «επικείμενηςαπειλής»ή και «απειλήςχρήσης βίας»εις βάρος της εδαφικής ακεραιότηταςτων Νησιών της Ελλάδας στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο

Συνοψίζονταςτα όσα ήδη εκτέθηκαν πρέπει να γίνει,περαιτέρω, δεκτό -στην βάση του συνδυασμούτων προμνημονευόμενων δύο κανονιστικώνσυνιστωσών αφενός του Διεθνούς ΕθιμικούΔικαίου και, αφετέρου, των διατάξεωντων άρθρων 1 παρ. 1, 2 παρ. 4 και 51 τουΚαταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ- ότι η Ελλάδαέχει το αναφαίρετο δικαίωμα να θωρακίζειαμυντικώς όλα, ανεξαιρέτως, τα Νησιάτης στο Αιγαίο και στην ΑνατολικήΜεσόγειο -και δη ανεξάρτητα από επιμέρουςδιατάξεις ειδικών Διεθνών Συνθηκών- επειδή η Τουρκία τα απειλεί καταδήλως,ακόμη και με προσφυγή στην χρήση βίας. Τα ειδικότερα, και πιο προφανή,παραδείγματα μιας τέτοιας «επικείμενηςαπειλής»ή και «απειλήςχρήσης βίας»από την πλευρά της Τουρκίας εναντίοντων Ελληνικών Νησιών στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο είναι, όπωςτονίσθηκε εν μέρει και προηγουμένωςγια συγκεκριμένα από αυτά, τα εξής:

α)Πρώτοπαράδειγμα είναι, όπως ήδη επισημάνθηκε,εκείνο της συνεχιζόμενης επί 50 ολόκληραχρόνια κατοχής του ενός τρίτου και πλέοντου εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας,μετά την βάρβαρη εισβολή της Τουρκίαςτον Ιούλιο του 1974. Και ναι μεν η ΚυπριακήΔημοκρατία είναι ανεξάρτητο Κράτος-Μέλοςτης Διεθνούς Κοινότητας και, μετά την1ηΜαΐου του 2004, και πλήρες Κράτος-Μέλοςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης και του «στενούπυρήνα»της, της Ευρωζώνης, γι’ αυτό δε και τοΚυπριακό Ζήτημα θεωρείται -και ορθώς- Διεθνές και Ευρωπαϊκό Ζήτημα. Πληνόμως η μακραίωνη ιδιαίτερη σχέση τηςΚύπρου με την Ελλάδα, η οποία την είχεκαταστήσει «έκπαλαι»αναπόσπαστο μέρος του «κορμού»του latosensuΕλληνισμού, καθώς και οι συνθήκες υπότις οποίες συντελέσθηκε το βάρβαροέγκλημα της τουρκικής εισβολής, το 1974, καταδεικνύουν δίχως αμφιβολία ότι κατ’ουσία μέσω της κατοχής στην Κύπρο ηΤουρκία «υποβλέπει»,ευθέως και διαρκώς, και την Ελλάδα. Οπότεη κατάσταση της μακροχρόνιας τουρκικήςκατοχής στην Κύπρο έχει και χαρακτηριστικάμιας εις βάρος της Ελλάδας «επικείμενηςαπειλής» ή και της «απειλήςχρήσης βίας».

β)Δεύτεροπαράδειγμα, το οποίο επιβεβαιώνει καιτο προηγούμενο, είναι, όπως επίσης ήδηεπισημάνθηκε, εκείνο της οργάνωσης τηςλεγόμενης τουρκικής «Στρατιάςτου Αιγαίου».Η «Στρατιάτου Αιγαίου»σχηματίσθηκε τον Ιούλιο του 1975 –ήτοιένα χρόνο μετά την τουρκική εισβολήστην Κύπρο και, αναμφιβόλως, σε συνέχειααυτής- διαθέτοντας, μεταξύ άλλων, καιπολυάριθμες αμφίβιες δυνάμεις. Ακριβέστεραδε η ως άνω «Στρατιάτου Αιγαίου»συνιστά, καταφανώς, μετεξέλιξη –μεσυνακόλουθη μετονομασία- της 4ηςΣτρατιάς (4. Ordu)της Τουρκίας η οποία έχει την έδρα τηςστην Σμύρνη. Και στην πραγματικότηταέχει οργανωθεί προκειμένου να εκπαιδεύεισημαντικό μέρος του τουρκικού στρατούώστε να είναι έτοιμο, ανά πάσα στιγμή,για ενδεχόμενη ξαφνική επίθεση εναντίοντων Ελληνικών Νησιών στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο. Η κατά τ’ανωτέρω σκοπιμότητα της Τουρκίαςκαθίσταται ολοένα και περισσότεροεμφανής όταν αναπτύσσει την «σουλτανικώνφαντασιώσεων»«ρητορική»της περί «ΓαλάζιαςΠατρίδας»,με την ιταμή απειλή «θαέρθουμε νύχτα».Για όλους αυτούς τους λόγους η δημιουργίακαι συντήρηση της «Στρατιάςτου Αιγαίου» απότην Τουρκία λειτουργεί στην πράξη ως«επιτομή»της «απειλήςχρήσης βίας»εναντίον της Ελλάδας, και συγκεκριμέναεναντίον των Νησιών της στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο.

γ)Τρίτοπαράδειγμα, προς την ίδια κατεύθυνση,είναι εκείνο του κατά τα προεκτεθέντα«casusbelli», το οποίο «κραδαίνει» ηΤουρκία εις βάρος της Ελλάδας από το1995. Πρόκειται για την καταφώρως προβαλλόμενη από την Τουρκία ευθείααπειλή πολέμου, σε περίπτωση κατά τηνοποία η Ελλάδα ασκήσει το αναφαίρετοδικαίωμά της να επεκτείνει, υπό τουςόρους και τις προϋποθέσεις του Δικαίουτης Θάλασσας του ΟΗΕ (Σύμβαση του MontegoBay,του 1982) την Αιγιαλίτιδα Ζώνη της έως τα12 ν.μ. Το προαναφερόμενο «casusbelli»αποφασίσθηκε, με προφανώς μάλισταπαράνομο τρόπο, από την παντελώς αναρμόδιαεν προκειμένω σύμφωνα με το Σύνταγματης Τουρκίας τουρκική Εθνοσυνέλευση,στις 8.6.1995, αμέσως μετά την έναρξη τηςισχύος της Σύμβασης του MontegoBay,του 1982. Στην οποία η Τουρκία δεν έχειέως τώρα προσχωρήσει, πλην όμως τηνεπικαλείται, αυθαιρέτως και κατά βούληση,όπως προκύπτει και από την σύναψη τουλεγόμενου «τουρκολυβικούμνημονίου»,για το οποίο γίνεται λόγος και στηνσυνέχεια. Ουδείς μπορεί, υπό τα προεκτεθένταδεδομένα, να θέτει υπό αμφισβήτηση τοότι αυτό το «casusbelli»της Τουρκίας συνιστά διαρκή και άκρωςεπικίνδυνη «απειλήχρήσης βίας»εναντίον της Ελλάδας, κατά παράβασηκάθε έννοιας του Διεθνούς Δικαίου.

δ)Τέλος,το τέταρτο παράδειγμα είναι εκείνο τουκατά τ’ ανωτέρω «τουρκολυβικούμνημονίου»,το οποίο έχει «συναφθεί»από τον Νοέμβριο του 2019, επίσης κατάπρόδηλη παράβαση, και δη τουλάχιστονδιπλή, του Διεθνούς Δικαίου. Και τούτοδιότι από την μια πλευρά η σύναψή τουέγινε μέσω συμφωνίας της Τουρκίας μεμια προσωρινή και πλήρως αμφισβητούμενη–ακόμη και μέσα στην Λιβύη- κυβέρνηση.Και, από την άλλη πλευρά, οι «προβλέψεις»του έρχονται σε κατάδηλη αντίθεση μεκαίριες και κρίσιμες διατάξεις τηςΣύμβασης του MontegoBay, του 1982. Διότι, μεταξύ άλλων, κατά τηνοριοθέτηση ΑΟΖ αγνοούν ως και τους«γεωγραφικούςόγκους»της Ρόδου και της Κρήτης. Άρα, το λεγόμενο«τουρκολυβικόμνημόνιο»δεν είναι απλώς παράνομο και άκυρο αλλάπαντελώς ανυπόστατο νομικώς, γεγονόςτο οποίο συνεπάγεται και ότι δεν παράγειέννομα αποτελέσματα. Τούτο δε έγινεδεκτό ρητώς και στα συμπεράσματα τηςΣυνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις10 Δεκεμβρίου 2019, αφού οι «προβλέψεις»του «μνημονίου»αυτού πλήττουν την Ελλάδα, ήτοιΚράτος-Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρακαι την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπότις συνθήκες αυτές, και με δεδομένο τοότι έκτοτε η Τουρκία παραβιάζει, συνεχώςκαι ασυστόλως, το καθεστώς των ΘαλάσσιωνΖωνών της Ελλάδας –άρα και της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης- στην Ανατολική Μεσόγειο, αυτότούτο το λεγόμενο «τουρκολυβικόμνημόνιο» αποτελεί αδιαλείπτως όχι μόνον «επικείμενη απειλή»αλλά και «απειλήχρήσης βίας» ειςβάρος της Ελλάδας. Όλα τ’ ανωτέρω δεσυνηγορούν υπέρ του ότι η Ελλάδα, έπρεπεαπό το 2019 να έχει επεκτείνει τηνΑιγιαλίτιδα Ζώνη της στα 12 ν.μ. σε όλητην έκταση των Νησιών της ιδίως στηνΝοτιοανατολική Μεσόγειο, αμφισβητώνταςκαι ακυρώνοντας στην πράξη το νομικώςανυπόστατο «τουρκολυβικόμνημόνιο».

ΙΙΙ.Το Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο και οιδιατάξεις των άρθρων 1 παρ. 1, 2 παρ. 4 και51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ ωςμέρος του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου και οιεντεύθεν έννομες συνέπειες για τηναμυντική θωράκιση όλων, ανεξαιρέτως,των Ελληνικών Νησιών στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο

Οιπρομνημονευόμενες διατάξεις των άρθρων1 παρ. 1, 2 παρ. 4 και 51 του ΚαταστατικούΧάρτη του ΟΗΕ, πέραν της κατά τ’ ανωτέρωαυτοτελούς κανονιστικής τους ισχύοςαπό πλευράς Διεθνούς Δικαίου, παράγουνέννομα αποτελέσματα και ως μέρος τουΕυρωπαϊκού Κεκτημένου. Και τούτο διότιοι διατάξεις του άρθρου 42 παρ. 7 εδ. α΄της ΣΕΕ παραπέμπουν ευθέως στις διατάξειςτου άρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη τουΟΗΕ, κατά την οργάνωση και θέση σ’εφαρμογή της ρήτρας «ΑμοιβαίαςΆμυνας»μεταξύ των Κρατών-Μελών της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης. Όπως είναι προφανές, η «όσμωση»αυτή Διεθνούς Δικαίου και ΕυρωπαϊκούΔικαίου, στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεωντου άρθρου 51 –άρα και των άρθρων 1 παρ.1 και 2 παρ. 4- του Καταστατικού Χάρτη τουΟΗΕ, έχει σημαντικές έννομες συνέπειεςως προς την Ελλάδα. Και τούτο τόσο σεό,τι αφορά την ενεργοποίηση της ρήτρας«ΑμοιβαίαςΆμυνας»απέναντι στην «επικείμενηαπειλή»ή και στην «απειλήχρήσης βίας»εκ μέρους της Τουρκίας. Όσο και σε ό,τιαφορά την ίδια την αμυντική θωράκισητων Ελληνικών Νησιών στο Αιγαίο καιστην Ανατολική Μεσόγειο τα οποία,αυτονοήτως, αποτελούν μέρος και τηςΕυρωπαϊκής «Επικράτειας». Συγκεκριμένα:

Α.Οιρήτρες «ΑμοιβαίαςΆμυνας»και «Αλληλεγγύης»

Τηνπρομνημονευόμενη ρήτρα «ΑμοιβαίαςΆμυνας»(«MutualDefence»Clause),στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικαίου,διαμορφώνουν ρυθμιστικώς, στηνολοκληρωμένη μορφή της που συμπεριλαμβάνει-φυσικά συμπληρωματικώς, και με εντελώςδευτερεύουσα σημασία στην προκείμενηπερίπτωση- και την ρήτρα «Αλληλεγγύης»(«Solidarity»Clause),συγκεκριμένες διατάξεις:

1.Οιδιατάξεις των άρθρων 42 παρ. 7 της ΣΕΕ και222 παρ. 1 της ΣΛΕΕ

Πρόκειταιγια τις διατάξεις:

α)Τουάρθρου 42 παρ. 7 εδ. α΄ της ΣΕΕ, κατά τιςοποίες: «Σεπερίπτωση κατά την οποία κράτος-μέλοςδεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός του,τα άλλα κράτη-μέλη οφείλουν να τουπαράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλατα μέσα που έχουν στην διάθεσή τους,σύμφωνα με το άρθρο 51 του ΚαταστατικούΧάρτη των Ηνωμένων Εθνώ