Πρόληψη καρκίνου του πνεύμονα: Γιατί είναι σημαντικός ο προσυμπτωματικός έλεγχος

15:42 12/11/2024 - Πηγή: iEfimerida

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι πολύ συχνό νεόπλασμα και εξακολουθεί να αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο σε όλο το κόσμο.

Προσβάλει ενήλικες, κυρίως καπνιστές, όπως επίσης άτομα με επαγγελματική ή άλλη έκθεση ή και οικογενειακό ιστορικό καρκίνου. Κάποιες φορές μπορεί να αφορά και νεαρά άτομα.

Είναι σημαντικό να γίνει έγκαιρη διάγνωση, στα αρχικά στάδια της νόσου καθώς οι θεραπευτικές δυνατότητες είναι πολλές και αποτελεσματικές και η πρόγνωση είναι καλύτερη. Στα αρχικά στάδια δεν υπάρχουν συνήθως συμπτώματα. Μερικά από τα κυριότερα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα

είναι βήχας, πόνος στο θώρακα, αιμόφυρτα πτύελα και δύσπνοια. Αυτά όμως είναι μη ειδικά συμπτώματα και στις περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται αργά στην πορεία της νόσου, όπου οι θεραπευτικές δυνατότητες είναι περιορισμένες

Είναι,λοιπόν, κεφαλαιώδες να υπάρξει πρόληψηγια τον καρκίνο του πνεύμονα. Η πρόληψημπορεί να είναι είτε πρωτογενής,που σημαίνει αποφυγή καπνίσματος καιέκθεσης σε καπνό και σεεπαγγελματικά ή περιβαλλοντικάκαρκινογόνα, ώστε να μειωθούν ταγενεσιουργά αίτια του καρκίνου και ναμη δημιουργηθεί καθόλου, ή δευτερογενής. Η δευτερογενής πρόληψη αφορά στηνπρώιμη διάγνωση με προσυμπτωματικόέλεγχο (screening)σε ασυμπτωματικό πληθυσμό. Ο προσυμπτωματικόςέλεγχος δίνει τη δυνατότητα να διαγνωστείο καρκίνος του πνεύμονα σε αρχικά στάδιαοπότε μπορεί να αντιμετωπισθεί ριζικάκαι οι πιθανότητες επιβίωσης να ξεπερνούντο 80%.

Τατελευταία χρόνια, η καλύτερη κατανόησητης βιολογίας του καρκίνου καιοι νεότερες θεραπείες έχουν βελτιώσειτην επιβίωση, ακόμα και σε προχωρημέναστάδια. Όμως και πάλι, η πρόγνωση είναιπολύ καλύτερη όταν η νόσος είναι σεαρχικά στάδια και έτσι ο ακρογωνιαίοςλίθος για τη βελτίωση της επιβίωσηςείναι η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνουτου πνεύμονα.

Τισημαίνει προσυμπτωματικός έλεγχοςκαρκίνου πνεύμονα;

Όταν μιλάμε για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου πνεύμονα εννοούμε τον έλεγχο πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων. Είναι μια διαδικασία αντίστοιχη με τον προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του μαστού, όπου γίνονται προληπτικά μαστογραφίες σε τακτά χρονικά διαστήματα, ή με το Pap-test που επίσης διενεργείται τακτικά για την πρόληψη του καρκίνου της μήτρας. Για τον καρκίνο του πνεύμονα, μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν αποδείξει την αξία της αξονικής τομογραφίας θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (Low dose CT) για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα σε πρώιμα στάδια.

Ποιαάτομα πρέπει να υποβληθούν σεπροσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνουπνεύμονα;

Ενεργοίκαπνιστές οι οποίοι έχουν καπνιστικόιστορικό 20 πακέτα έτη, δηλαδή άτομα ταοποία καπνίζουν ένα πακέτο την ημέραγια περισσότερα από 20 έτη ή άτομα ταοποία καπνίζουν 2 πακέτα την ημέρα για10 έτη (ή μισό πακέτο για 40 χρόνια κλπ.)είναι υποψήφιοι για προσυμπτωματικόέλεγχο. Επίσης, σε προσυμπτωματικόέλεγχο είναι καλό να υποβληθούν καιπρώην καπνιστές, οι οποίοι έχουν διακόψειτο κάπνισμα λιγότερα από 15 χρόνια καιέχουν ιστορικό καπνίσματος πάνω από 20πακέτα έτη.

Ταπρογράμματα screeningπεριλαμβάνουν συζήτηση και ενημέρωσητου ατόμου που εντάσσεται στο πρόγραμμαελέγχου, πνευμονολογική εκτίμηση καικλινική εξέταση, αξονική τομογραφίαθώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας καιεκτίμηση αποτελεσμάτων τόσο απόακτινολόγους και πνευμονολόγους όσοκαι από διεπιστημονική ομάδα (δηλαδήιατρούς και ειδικούς επαγγελματίεςυγείας διαφόρων ειδικοτήτων). Αυτό,γιατί τυχόν ευρήματα περιλαμβάνουνσκιάσεις στον πνεύμονα που πρέπει νααξιολογηθούν αλλά και ευρήματα από τηκαρδιά και τα μεγάλα αγγεία, από τηνανώτερη μοίρα της κοιλιάς και κάθεόργανο που είναι στο πεδίο της απεικόνισης.Τα προγράμματα που έχουν καλύτερααποτελέσματα συνδυάζονται με προγράμματαδιακοπής καπνίσματος, ψυχολογικήςυποστήριξης με την ύπαρξη τηςδιεπιστημονικής ομάδας. Αν δεν υπάρχουνπαθολογικά ευρήματα στον πρώτο έλεγχο,τότε η σύσταση είναι επανάληψη τηςαξονικής μετά από 1,5-2 χρόνια. Αν υπάρχουν,τότε η αντιμετώπιση του ασθενούςδιαγνωστικά και θεραπευτικά, εξατομικεύεταιμε βάση τις διεθνείς οδηγίες και τιςσυστάσεις της ομάδας των ειδικών.

Στηχώρα μας, με χρηματοδότηση από την ΕΕκαι το υπουργείο υγείας, τρέχει έναερευνητικό πρόγραμμα προσυμπτωματικούελέγχου για καρκίνο του πνεύμονα καιαφορά γυναίκες και πληθυσμό που δύσκολαχρησιμοποιεί δομές υγείας.

ΣτοΝοσοκομείο Υγεία, έχει εισαχθεί ένα νέοπρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχουγια καρκίνο του πνεύμονα. Στο πρόγραμμααυτό, υπάρχει αρχική ενημέρωση καιαξιολόγηση από πνευμονολόγο, γίνεταιη LC-CTκαι αξιολογείται από ομάδα ακτινολόγων,πνευμονολόγων και θωρακοχειρουργώναλλά και κάθε άλλη ειδικότητα, εφ’ όσονχρειαστεί.

Τοπρόγραμμα μπορεί να συνδυαστεί μεπρόγραμμα διακοπής καπνίσματος γιαόσους το επιθυμούν - και αυτό συστήνεταιαπό τις διεθνείς οδηγίες με βάσητεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα.

Στόχοςείναι ο έγκαιρος έλεγχος και η παρακολούθησηαπό εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικόώστε να υπάρξει έγκαιρη αντιμετώπισηοποιουδήποτε προβλήματος τυχόνπαρουσιασθεί και αντίστοιχη στήριξη.

Γράφει η
Μίνα Γκάγκα
Πνευμονολόγος
Διευθύντρια Α’ Πνευμονολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr