Σοφία Ζαχαράκη: Έχουμε κάνει άλματα στην προστασία των παιδιών και την αποϊδρυματοποίηση

08:49 15/12/2024 - Πηγή: iEfimerida

Στις προσπάθειες που γίνονται για την αποϊδρυματοποίηση των παιδιών και των ατόμων με αναπηρία αναφέρθηκε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη.

Πυρήνας τηςπολιτικής του υπουργείου ΚοινωνικήςΣυνοχής και Οικογένειας αποτελεί ηυιοθέτηση ενός δομημένου πλέγματοςμέτρων με σκοπό την αποϊδρυματοποίησητων παιδιών και των ατόμων με αναπηρία,τα οποία ήδη ζουν σε ιδρύματα και,παράλληλα, η λήψη μέτρων για την αποφυγήένταξης νέων παιδιών σε ιδρύματα. Έναπολύπλοκο έργο, με ιδιαίτερες δυσκολίεςγια ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα, που πολλέςφορές μένει αθέατο,

όπως οι θετικέςεξελίξεις και οι πρωτοβουλίες πουλαμβάνονται, καθώς πέρα από τις υιοθεσίεςπρέπει να αντιμετωπιστούν και ταπροβλήματα με τα μεγαλύτερα παιδιά ήνέους που παραμένουν σε ιδρύματα.

Η Σοφία Ζαχαράκη, η οποία, ως υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ηγείται αυτής της απαιτητικής προσπάθειας, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τον πρωτόγνωρο στην Ελλάδα θεσμό της επαγγελματικής αναδοχής παιδιών με υψηλό ποσοστό ψυχικής ή σωματικής αναπηρίας, το Πρόγραμμα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης για παιδιά άνω των 14 ετών, τις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης για Άτομα με Αναπηρία, αλλά και για στάση της στη ζοφερή υπόθεση κακοποίησης παιδιών, με πρωταγωνιστή τον αστυνομικό της Βουλής.

Σύμφωνα μετα στοιχεία του υπουργείου, σήμερα στηνΕλλάδα διαβιούν σε δημόσια και ιδιωτικάιδρύματα 1.206 παιδιά. Συγκεκριμένα, 77παιδιά είναι ηλικίας έως 2 ετών, τα 81παιδιά είναι ηλικίας 3 έως 6 ετών, 403παιδιά είναι ηλικίας 7 έως 12 ετών, 338παιδιά είναι ηλικίας 13 έως 15 ετών και307 παιδιά είναι ηλικίας 16 έως 18 ετών.Όπως υποστηρίζει η Σοφία Ζαχαράκη,«βούλησή μας είναι αυτά τα παιδιά νασυνδεθούν με μια θετή ή ανάδοχη οικογένειακαι να ζήσουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον,το οποίο θα τους δώσει την απαραίτητηφροντίδα και αγάπη που κάθε παιδί έχειανάγκη».

Σοφία Ζαχαράκη:Τα κίνητρα για τους υποψήφιους ανάδοχουςγονείς

Για τα κίνητραπου δίνονται από το κράτος θα πει η καΖαχαράκη: «Νομίζω, είναι σημαντικό ναγνωρίζουν οι πολίτες οι οποίοι επιθυμούννα γίνουν ανάδοχοι γονείς πως από τονΟκτώβρη του 2024 αυξήθηκε το επίδομααναδοχής για παιδιά τυπικής ανάπτυξηςαπό 325 ευρώ σε 525 ευρώ το μήνα ενώ για ταπαιδιά με αναπηρία το επίδομα διπλασιάστηκεαπό τα 375 ευρώ στα 750 ευρώ το μήνα. Με τηναύξηση του μηνιαίου επιδόματος επιθυμούμενα στηρίξουμε έμπρακτα τους ανθρώπουςπου προέβησαν σε μια πράξη ανιδιοτελούςαγάπης και έδωσαν σε ένα παιδί πουδιαβιούσε σε ίδρυμα την ευκαιρία ναγίνει μέλος μιας οικογένειας».

Παράλληλα,για πρώτη φορά στην Ελλάδα υλοποιείταιο θεσμός της επαγγελματικής αναδοχής,η οποία αφορά την αναδοχή παιδιών μευψηλό ποσοστό ψυχικής ή σωματικήςαναπηρίας. Στα ιδρύματα ζει ένας μεγάλοςαριθμός παιδιών με αναπηρία, συγκεκριμένασήμερα αριθμούν 181 παιδιά.

«Έχουμεπαρατηρήσει πως οι πιθανότητες νασυνδεθεί ένα παιδί με αναπηρία με μιαοικογένεια είναι πολύ μικρές. Οιπερισσότεροι γονείς επιθυμούν νασυνδεθούν με παιδιά τυπικής ανάπτυξηςκαι ηλικίας έως και 4 ετών. Για να δώσουμε,λοιπόν, στα παιδιά με αναπηρία τηδυνατότητα να ζήσουν έκτος ιδρυμάτωνξεκινήσαμε την υλοποίηση του θεσμούτης επαγγελματικής αναδοχής», αναφέρειη υπουργός και μας πληροφορεί για τηνπορεία της υλοποίησης του σχεδίου: «ΤονΙούλιο του 2024 το υπουργείο ΚοινωνικήςΣυνοχής και Οικογένειας προέβη σε σύναψηπρογραμματικής σύμβασης, με το τμήμαΚοινωνικής Εργασίας του ΠανεπιστήμιοΔυτικής Αττικής, με σκοπό την υλοποίησηειδικών προγραμμάτων εκπαίδευσης τωνυποψηφίων επαγγελματιών αναδόχων, ώστενα μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκεςαυξημένης φροντίδας που έχει ένα παιδίμε υψηλά ποσοστά αναπηρίας. Στις 30Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε οι εκπαίδευσητων πρώτων 11 υποψηφίων επαγγελματιώναναδόχων στην Αττική. Τους επόμενουςμήνες η επιστημονική ομάδα τουΠανεπιστημίου Δυτικής Αττικής θα μεταβείκαι στις 13 περιφέρειες της χώρας ώστενα προβεί στην εκπαίδευση των κατάτόπους φορέων εποπτείας της αναδοχήςκαι να ξεκινήσει έτσι η υλοποίηση τουθεσμού σε όλη την επικράτεια. Η αποζημίωσηπου θα δίνεται στους επαγγελματίεςαναδόχους γονείς ανέρχεται σε 1.850 ευρώτο μήνα μεικτά».

ΠρόγραμμαΗμιαυτόνομης Διαβίωσης για παιδιά άνωτων 14 ετών

«Παράλληλα»,όπως επισημαίνει η κα Ζαχαράκη, «κύριομέλημα μας είναι να προστατέψουμε ταπαιδιά που δυστυχώς, δεν μπόρεσαν νασυνδεθούν με μια θετή ή ανάδοχη οικογένειακαι μετά το 14ο έτος της ηλικίας τουσυνεχίζουν να ζουν σε ιδρύματα. Έχουμεδιαπιστώσει πως τα παιδιά άνω των 14 ετώνείναι σχεδόν απίθανο να συνδεθούν μεμια οικογένεια. Έτσι, μετά την ενηλικίωσητους πολλές φορές βρίσκονται παντελώςμετέωρα. Για να παρέχουμε ένα δίκτυπροστασίας στη μετεφηβική ηλικίαυλοποιούμε τον θεσμό της ΗμιαυτόνομηςΔιαβίωσης όπου παιδιά άνω των 14 ετώνπου ζουν σε ιδρύματα να ενταχθούν σεδιαμερίσματα και να παραμείνουν εκείέως και το 26ο έτος της ηλικίας τους».

Όπως έχειγίνει γνωστό, τον περασμένο Αύγουστοδημοσιεύθηκε η ΚΥΑ του Προγράμματοςκαι η σχετική αίτηση χρηματοδότησηςώστε πιστοποιημένοι φορείς παιδικήςπροστασίας να ιδρύσουν ΜονάδεςΗμιαυτόνομης Διαβίωσης. Το συγκεκριμένοπρόγραμμα εξασφαλίζει την ασφαλή καιάνετη διαμονή στους ωφελούμενους, τηνκαθημερινή τους φροντίδα, την ψυχοκοινωνική́τους υποστήριξη και διασύνδεση μεσυμπληρωματικές παροχές και υπηρεσίες,όπως εξωσχολικές δραστηριότητες γιατα ανήλικα παιδιά, ενώ στους ενήλικουςνέους παρέχονται υπηρεσίες επαγγελματικήςκαθοδήγησης και εργασιακής συμβουλευτικής.

Ο στόχος τουπρογράμματος ημιαυτόνομης διαβίωσηςείναι να παρέχει όλα τα απαραίτηταεφόδια ώστε να επιτευχθεί η σταδιακήκαι ομαλή αυτονόμηση των παιδιών καινέων που στο παρελθόν έχουν ζήσει σειδρύματα μέσω της πλήρους σχολικής,ακαδημαϊκής και επαγγελματικής τουςένταξης. Μάλιστα, όπως θα μας πει ηυπουργός, «σε κάθε διαμέρισμα εργάζεταιμια ομάδα επιστημόνων η οποία απαρτίζεταιμεταξύ άλλων από κοινωνικούς λειτουργούς,ψυχολόγους και εκπαιδευτικούς με σκοπόνα παρέχεται σε κάθε παιδί το κατάλληλοπλαίσιο εξατομικευμένης φροντίδαςκαι υποστήριξης», ενώ σημειώνει: «Τοπρόγραμμα καλύπτει όλα τα έξοδα διαμονήςτων ωφελούμενων στα διαμερίσματα, ταλειτουργικά κόστη των διαμερισμάτων,κόστη για την εκπαίδευση, επιμόρφωσηκαι την επαγγελματική κατάρτιση τωνωφελούμενων. Παράλληλα, σε όλους τουςωφελούμενους παρέχεται μηνιαίο οικονομικόβοήθημα ύψους 375 ευρώ για να καλύψουντα προσωπικά τους έξοδα».

Όπως εκτιμάτο υπουργείο, μέχρι το τέλος του 2025 θαενταχθούν στο Πρόγραμμα ΗμιαυτόνομηςΔιαβίωσης τουλάχιστον 200 παιδιά καινέοι. Ο συνολικός προϋπολογισμός τουΠρογράμματος ανέρχεται σε 12.655.080,66 ευρώσυμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. και θαχρηματοδοτηθεί από τους πόρους τουΤαμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

ΣτέγεςΥποστηριζόμενης Διαβίωσης για Άτομαμε Αναπηρία

Σχετικά μετα ενήλικα παιδιά με αναπηρία η καΖαχαράκη σημειώνει: «Φυσικά, πάγιαπολιτική μας είναι και η υποστήριξη καιη σταθερή χρηματοδότηση των ΣτεγώνΥποστηριζόμενης Διαβίωσης για Άτομαμε Αναπηρία. Στις Στέγες ΥποστηριζόμενηςΔιαβίωσης (ΣΥΔ) διαμένουν άτομα με κάθεείδους κινητική, νοητική ή αισθητηριακήαναπηρία, ή πολλαπλές αναπηρίες, εκγενετής ή επίκτητες, ηλικίας 18 ετών καιάνω, τα οποία δεν μπορούν να διαβιώσουναυτόνομα χωρίς κατάλληλη υποστήριξη».

Επισημαίνειδε ότι «η υποστηριζόμενη Διαβίωσηενισχύει το θεμελιώδες δικαίωμα γιαανεξάρτητη διαβίωση των ατόμων μεαναπηρία, παρέχοντας αφενός φροντίδακαι υποστήριξη, με σεβασμό στα δικαιώματα,τις ανάγκες και τις επιθυμίες του κάθεατόμου και αφετέρου συνδράμει στηνανάπτυξη στο μέγιστο βαθμό των δεξιοτήτωνκαι ικανοτήτων του, με στόχο τη κοινωνικήτου ένταξη συμπεριλαμβανόμενης τηςδυνατότητας πρόσβασης στην εκπαίδευσηκαι την εργασία. Παράλληλα, η ΥποστηριζόμενηΔιαβίωση συνδράμει στην αποϊδρυματοποίησητων ατόμων με αναπηρία που φιλοξενούνταισε μονάδες κλειστής φροντίδας και έτσι,συμβάλει καθοριστικά στην απόκτησημιας καλύτερης ποιότητας ζωής μεεξατομικευμένη φροντίδα, περισσότερεςευκαιρίες και μεγαλύτερο έλεγχο τωνεπιλογών τους από τα ίδια τα ωφελούμεναάτομα».

Όπως μαςγνωστοποιεί η ίδια, «στην Ελλάδα υπάρχουν117 Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης,στις οποίες διαμένουν 522 άτομα μεαναπηρία. Οι Στέγες ΥποστηριζόμενηςΔιαβίωσης χρηματοδοτούνται είτε μέσωτροφείου, το οποίο χρηματοδοτείται απότο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής καιΟικογένειας. Πρόθεση του Υπουργείουμας είναι το αμέσως επόμενο διάστημανα καταβληθεί τροφείο για όλα ταανασφάλιστα άτομα τα οποία διαμένουνσε ΣΥΔ ενώ παράλληλα, εξετάζουμε τηδυνατότητα αύξησης του ύψους τωντροφείων». Για να συμπληρώσει ότι «στοπλαίσιο της στρατηγικής μας για τηναποϊδρυματοποίηση, τον τελευταίο ένανχρόνο έχουμε υλοποιήσει δράσεις πουσυνδράμουν καθοριστικά στο να δημιουργηθείένα ασφαλές πλαίσιο για τα πιο ευάλωταάτομα που ζουν σε ιδρύματα ώστε ναεπιτύχουμε την σταδιακή και ομαλή τουςένταξη και να τους προσφέρουμε καλύτερεςσυνθήκες ζωής».

Για τουςεπόμενους στόχους του υπουργείου, η καΖαχαράκη μας λέει ότι αυτοί θα είναι «ηοριζόντια ανασύνταξη των κοινωνικώνυπηρεσιών του κράτους, ώστε να υποστηρίζουνουσιαστικά τις πλέον ευάλωτες οικογένειέςκαι να προλαμβάνεται η ιδρυματοποίηση.Αυτό θα ξεκινήσει με την επιμόρφωση καιτην ενδυνάμωση των κοινωνικών λειτουργώνώστε να δοθεί έμφαση στην πρόληψη καιτην στήριξη των ευάλωτων οικογενειών.Παράλληλα, μελετάμε τα κενά που υπάρχουνστη νομοθεσία για να μπορέσουμε στηνΕλλάδα να επιτύχουμε μια συνεκτικήπολιτική παιδικής προστασίας και ναμην υπάρχει κατακερματισμός τωναρμοδιοτήτων».

Τέλος, όπωςεπισημαίνει, «επόμενος αμέσως στόχοςμας είναι η υλοποίηση του θεσμού τηςεπαγγελματικής αναδοχής για ταεγκαταλελειμμένα βρέφη, ώστε κανέναβρέφος να μην παραμένει εγκαταλελειμμένοσε νοσοκομείο ή σε ίδρυμα. Σκοπός μαςείναι τα βρέφη να τοποθετούνται άμεσαμε μια ειδικά εκπαιδευμένη επαγγελματίαανάδοχο μητέρα μέχρι να συνδεθούν μεμια οικογένεια».

Για τη ζοφερήυπόθεση με πρωταγωνιστή τον αστυνομικότης Βουλής

Εξάλλου, με αφορμή τη συζήτηση που έχει πυροδοτήσει η ζοφερή υπόθεση της ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης, με πρωταγωνιστή τον αστυνομικό της Βουλής, σχετικά με την τύχη των παιδιών και περί αβελτηρίας, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας είναι απόλυτη.

«Συνειδητάέχω αποφύγει -όπως και σε όλες τιςαντίστοιχες περιπτώσεις που λαμβάνουνγια προφανείς λόγους μεγάλη δημοσιότητα-να σπεύσω να παρουσιάσω "ευαισθησίακαι εγρήγορση". Δεν είναι το πρώτομέλημα μου να πω τι κάνω ή τι κάνουμε ωςυπουργείο, αλλά να κάνω και να κάνουμεόλα όσα πρέπει. Με τον τρόπο που πρέπει.Η μόνη ειλικρινής έγνοια μου είναι ηασφάλεια και την προστασία παιδιών πουβρίσκονται ίσως στην πλέον σκληρή στιγμήτης ζωής τους. Όταν καταρρέει τοοικογενειακό οικοδόμημα - όσο σαθρό καιάρρωστο κι αν είναι - και βρίσκονται στοκενό. Όμως, η παιδική προστασία έχειδιαδικασίες και πρωτόκολλα. Σε αυτέςτις περιπτώσεις, ο μόνος αρμόδιος γιατην απομάκρυνση και την τοποθέτηση τωνπαιδιών σε δομές, είναι ο εισαγγελέαςανηλίκων. Στη φάση όπου τα παιδιάβρίσκονται με εισαγγελική εντολή στονοσοκομείο δεν υπάρχει περιθώριοπαρέμβασης. Ως υπουργείο συνεργαζόμαστεάμεσα με τις κοινωνικές υπηρεσίες, πουεισηγούνται στον εισαγγελέα ποια είναιη βέλτιστη λύση για την φροντίδα τωνπαιδιών. Είμαστε σε στενή συνεργασίακαι επικοινωνία και με την εισαγγελίαπροκειμένου να βρίσκονται οι κατάλληλοιχώροι φιλοξενίας των παιδιών αυτών. Καιμάλιστα, ήδη, στην περίπτωση των πέντεαυτών παιδιών αυτών έχουμε συνδράμειάτυπα στην εξεύρεση καταλλήλων δομών.Αναμετρώμαι καθημερινά με τη συνείδησημου, όχι με την επικαιρότητα και τιςεντυπώσεις που δυστυχώς, πρέπει να πωότι δημιουργούνται όπως στην προκειμένηπερίπτωση, για λόγους κακώς νοούμενουσυνδικαλισμού. Η προστασία των παιδιώνπου έχουν υποστεί αυτή τη βιαιότηταείναι ευθύνη όλων μας».

Εν κατακλείδι,η Σοφία Ζαχαράκη θα υπογραμμίσει: «Είναισημαντικό η κοινωνία να γίνεται κοινωνόςόσων γίνονται στο κομμάτι της παιδικήςπροστασίας και της προσπάθειας ναβγάλουμε τα παιδιά από τα ιδρύματα. Τοέργο μπορεί να μην τραβάει τα φώτα τηςδημοσιότητας, όμως είναι μετρήσιμο καιαποτυπώνεται στην εντυπωσιακή αύξησηστις υιοθεσίες και τις αναδοχές. Από το2019 έχουν βγει από τα ιδρύματα σχεδόν1.000 παιδιά. Είναι ορατό στην Ηλεία όπουήδη λειτουργούν ήδη πέντε ΣτέγεςΥποστηριζόμενης Διαβίωσης, στην Ξάνθηκαι στην Καβάλα που δημιουργούμε άλλεςδυο. Στην Αττική σύντομα θα έχουμεφτιάξει την πρώτη δημόσια ΣτέγηΒραχυχρόνιας Φιλοξενίας ατόμων μεαναπηρία. Μια μαμά χρειάζεται να κάνειμια επέμβαση, μια οικογένεια να πάειένα ταξίδι. Να μπορούν να αφήσουν σε έναασφαλές και λειτουργικό περιβάλλον γιαλίγες μέρες τον άνθρωπο τους. Αντιλαμβάνομαιτο δημοσιογραφικό και κοινωνικόενδιαφέρον όταν "σκάει" μια πολύβαριά υπόθεση, όμως, εδώ μιλάμε για έναντιτάνιο αγώνα. Όχι της υπουργού ή τουυπουργείου αλλά πρωτίστως των ανθρώπωνστο πεδίο. Θα είμαι η τελευταία που θαισχυριστώ ότι όλα γίνονται με άψογοτρόπο και δεν υπάρχουν κενά και τρύπες.Ναι, χρειαζόμαστε περισσότερουςκοινωνικούς λειτουργούς αλλά χρειαζόμαστεκαι την επανακατάρτισή τους. Χρειαζόμαστενα μαθαίνει η κοινωνία όσα ήδη γίνονταιγια την αύξηση των επαγγελματικώναναδοχών, το πρόγραμμα πρώιμης παιδικήςπαρέμβασης κλπ. Δεν υπάρχει αυτόματοςπιλότος για να φτάσουμε εκεί που θέλουμεκαι υποχρεούμαστε ως κράτος».

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr