Το πολιτικό κεφάλαιο της νέας κυβέρνησης

16:14 11/3/2015 - Πηγή: iEfimerida

Γιώργος Θεοτοκάς

Ολες οι νέες κυβερνήσεις, εκτός από τη λεγόμενη πίστωση χρόνου (που έχει τον χαρακτήρα της ανοχής) είχαν πάντοτε και ένα (μεγαλύτερο ή μικρότερο) πολιτικό κεφάλαιο, όπως συνηθίζουμε να λέμε (που έχει τον χαρακτήρα της θετικής στάσης), ως ώθηση στο ξεκίνημά τους.

Αργά ή γρήγορα αυτό το πολιτικό κεφάλαιο μειώνονταν κάθε φορά και σε αρκετές περιπτώσεις εξανεμίζονταν, με το πέρασμα λίγων ετών ή και λίγων μηνών κατά περίπτωση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου που ξεκίνησε

τον Οκτώβρη του 2009 με μία ευρύτατη αποδοχή που άρχισε να μειώνεται δραματικά σε πολύ σύντομο χρόνο, ήδη μετά από την πάροδο τριών περίπου μηνών στην εξουσία και εξανεμίσθηκε σε χρόνο ρεκόρ μετά από ένα εξάμηνο, με την εξαγγελία του Καστελόριζου για την υπαγωγή της Ελλάδας στο πρόγραμμα επιτήρησης στων δανειστών.

Η προηγούμενη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ ξεκίνησε εν μέσω δεινής οικονομικής κρίσης με σαφώς μικρότερες προσδοκίες, εκκινώντας περίπου από τον «πάτο», με την οικονομία στη χειρότερη κατάστασή της και το σημαντικό είναι ότι το όποιο πολιτικό της κεφάλαιο μπορούμε να πούμε ότι άντεξε για τουλάχιστον δύο χρόνια, με τη μεγαλύτερη φθορά της να την εισπράττει μετά τις ευρωεκλογές του 2014 ως συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και μετά από την άτολμη και επαμφοτερίζουσα πολιτική που ακολούθησε από τότε, φοβούμενη ακόμη μεγαλύτερη φθορά της.

Η νέα ελληνική κυβέρνηση με κορμό τον Σύριζα ξεκίνησε με μεγάλα ποσοστά αποδοχής που ξεπερνούσαν το 70% και μολονότι είναι νωρίς ακόμη για να προδικάσουμε κάτι, άρχισε ήδη σιγά-σιγά η αποδοχή αυτή να μειώνεται, με βάση τις μετρήσεις, όσο συγκεκριμενοποιείται η πολιτική της και ιδιαίτερα ως προς το μείζον ζήτημα της σχέσης της χώρας με τους δανειστές.
Είναι άραγε αναπόφευκτη νομοτέλεια αυτή η φθορά και ιδιαίτερα για τις περιπτώσεις κυβερνήσεων που ξεκινούν με τις μεγαλύτερες προσδοκίες του εκλογικού σώματος; Ασφαλώς οι μεγάλες προσδοκίες ακολουθούνται τις πιο πολλές φορές από μεγάλες και γρήγορες απογοητεύσεις, αυτό όμως μόνο μέχρι σε ένα βαθμό είναι αναπόφευκτο και νομοτελειακό.

Για να μπορούμε να εξηγήσουμε ή, ακόμη περισσότερο, να προδικάσουμε τον βαθμό και το εύρος της ενδεχόμενης απογοήτευσης, το πιο κρίσιμο είναι να προσδιορίσουμε ποιες ακριβώς είναι οι προσδοκίες του εκλογικού σώματος και αν αυτές είναι ταυτόσημες. Εν προκειμένω, αν υποθέσουμε ότι το σύνολο ή η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών που πίστεψαν στην επιτυχία της νέας κυβέρνησης, επιθυμούσαν τη σύγκρουση με τους πιστωτές και την απαλλαγή της χώρας από την ασφυκτική επιτήρηση που της επέβαλαν, τότε το πιθανότερο είναι το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης να εξανεμισθεί σύντομα, σε ανάλογο χρόνο με την κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου. Αν αντίθετα, η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών που προσέβλεψαν εξαρχής στην νέα κυβέρνηση, επιθυμούσε μια σκληρή μεν διαπραγμάτευση αλλά εντός των περιθωρίων που υπάρχουν, χωρίς ακρότητες και ρήξεις και χωρίς διακινδύνευση της σταθερότητας και της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας, τότε η απογοήτευση, με βάση τις διαφαινόμενες εξελίξεις δεν θα είναι τόσο ευρεία. Κρίσιμος παράγοντας σε αυτό θα είναι ασφαλώς και η εσωτερική πολιτική που θα ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση κυρίως ως προς την «ηθική» διάστασή της και ιδιαίτερα ως προς την αντιμετώπιση της φτώχειας και ως προς την καταπολέμηση της διαφθοράς και τον έλεγχο των οικονομικών συμφερόντων, της λεγόμενης διαπλοκής (και αν υποτεθεί ότι σε αυτά δεν θα συναντήσει εμπόδια από την επιτήρηση των δανειστών).

Σε κάθε περίπτωση, οι επιθυμίες και οι ευχές είναι ευκολότερο να συμπίπτουν για όλους μας (ποιος δεν θα ήθελε να μας δανείζουν χωρίς καμία επιτήρηση, για παράδειγμα), οι προσδοκίες όμως (που συνδέονται με τη ρεαλιστική εκτίμηση του ευκταίου) δεν μπορεί να είναι ποτέ ενιαίες και ταυτόσημες για όλους. Κάποιοι προσαρμόζουν ευκολότερα τις επιθυμίες τους στην πραγματικότητα και κάποιοι όχι, είτε επειδή εκτιμούν διαφορετικά τα πράγματα είτε επειδή δυσκολεύονται να τα αποδεχθούν.

Εύκολα λοιπόν μπορούμε να υποθέσουμε, τώρα που ξεκαθαρίζει πια η πλεύση της νέας κυβέρνησης σε σχέση με τους δανειστές, ότι, σε κάθε περίπτωση, το πολιτικό κεφάλαιο της νέας κυβέρνησης, με όποια εξέλιξη, δεν μπορεί να παραμείνει ανέπαφο. Το κρίσιμο είναι αν ανεξάρτητα από το επιθυμητό, οι πολίτες αυτή τη φορά, μετά από τόσα δύσκολα χρόνια οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, συνέδεσαν ή προσάρμοσαν τις προσδοκίες τους με το εφικτό. Σε καταφατική περίπτωση η φθορά της νέας κυβέρνησης δεν θα είναι μεγάλη, αλλά «διαχειρίσιμη». Σε διαφορετική περίπτωση, το πολιτικό της κεφάλαιο ίσως να εξαντληθεί γρήγορα, ακόμη και σε συντομότερο χρόνο από τη διακυβέρνηση Γ. Παπανδρέου. Ολοι θέλουμε να πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε μια στιγμή που οι πολίτες σκέφτονται και σταθμίζουν τα πράγματα με βάση την πρώτη εκδοχή.

Κατηγορία: Πολιτική