Βloomberg: Η Τουρκία επιδιώκει ιστορική ειρήνη με τους Κούρδους -Το σχέδιο του Ερντογάν και ο ρόλος του Οτσαλάν

16:37 12/2/2025 - Πηγή: iEfimerida

Η Τουρκία επιδιώκει μια ιστορική ειρήνη με τους Κούρδους σε μια μεταβαλλόμενη Μέση Ανατολή, σημειώνει το Bloomberg σε σημερινό του δημοσίευμα.

Το ντόμινο εξελίξεων που πυροδότησε ο νέος γύρος της σύγκρουσης στην Λωρίδα της Γάζας, μοιάζει να αλλάζει όλα τα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή. Στην πολύπαθη Μέση Ανατολή οι εθνοτικές και οι θρησκευτικές συγκρούσεις αποτελούν μέρος

του προβλήματος που την έχει σημαδέψει σε μια μακρά πορεία πολεμικών αναμετρήσεων και πολιτικών εντάσεων.

O Eρντογάν προσπαθεί να φέρει τους Κούρδους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

Το κουρδικό ζήτημα, είναι ένα ακόμη επεισόδιο σε αυτή την ιστορία. Ωστόσο, το Bloomberg αναφέρει ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να αναβιώσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Κούρδους παράλληλα με τις συζητήσεις με την Ουάσινγκτον για το μέλλον των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ κουρδικών δυνάμεων στη γειτονική Συρία μετά την απομάκρυνση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Τούρκος ηγέτης βλέπει μια ευκαιρία να επωφεληθεί από την αναταραχή και να ανακόψει αυτό που η Τουρκία θεωρεί ως την αυξανόμενη απειλή του κουρδικού εθνικισμού στην περιοχή. Εάν επιτύχει, θα ενισχύσει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας να αναδιαμορφώσει τη Μέση Ανατολή και θα αναζωπυρώσει την υποστήριξη προς τον Ερντογάν, καθώς επιδιώκει να ξαναγράψει το σύνταγμα και να επεκτείνει την εξουσία του στο εσωτερικό. Φυλακισμένος κοντά στην Κωνσταντινούπολη, ο Κούρδος ηγέτης Αμπντουλάχ Οτσαλάν είναι το κλειδί. Δεν διευθύνει πλέον τις καθημερινές επιχειρήσεις του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, ή PKK, το οποίο έχει απαγορευτεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά παραμένει σεβαστός από τους διοικητές του κινήματος.

«Ο ηγέτης θα κάνει μια σημαντική και ιστορική δήλωση στις 15 Φεβρουαρίου και θα την κάνει την αρχή μιας προσπάθειας λύσης», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Μουράτ Καραϊλάν, ένας από τους κορυφαίους διοικητές του PKK, σύμφωνα με κουρδικά μέσα ενημέρωσης. Αυτή θα είναι η επέτειος της σύλληψης του Οτσαλάν στην Κένυα.  Δεν είναι σαφές αν ο Οτσαλάν θα κάνει όντως τη δήλωσή του αυτή την εβδομάδα, και οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία διαπραγματευτεί ο Οτσαλάν θα σήμαινε ελάχιστα αν οι μαχητές του PKK αρνούνταν να την υπογράψουν. Υπάρχει επίσης επιφυλακτικότητα εντός της κουρδικής κοινότητας μετά από έναν 40ετή αγώνα για αυτονομία και πολιτιστικά δικαιώματα στο κυρίως κουρδικό νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας. Ο Ερντογάν έχει μιλήσει ελάχιστα δημόσια για το κουρδικό ζήτημα.

Αλλά ήδη από τον Οκτώβριο, ο εθνικιστής σύμμαχός του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, δήλωσε ότι ο 76χρονος Οτσαλάν θα πρέπει να απελευθερωθεί υπό τον όρο ότι θα πει στους συναδέλφους του ηγέτες του PKK να καταθέσουν τα όπλα και να πάρουν μέρος σε μια πολιτική λύση.

Οι Κούρδοι αποτελούν σχεδόν το ένα πέμπτο του πληθυσμού των 90 εκατομμυρίων κατοίκων της Τουρκίας. Η σύγκρουση άφησε πίσω της δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και συνέβαλε στην οικονομική περιθωριοποίηση του νοτιοανατολικού τμήματος της Τουρκίας, όπου πλειοψηφούν οι Κούρδοι.

Τι ζητούν οι Κούρδοι

Το ΡΚΚ θέλει η τουρκική κυβέρνηση να αναγνωρίσει την κουρδική ταυτότητα και κουλτούρα στο σύνταγμα της χώρας και να επιτρέψει τη διδασκαλία της κουρδικής γλώσσας στα σχολεία. Απαιτεί επίσης το δικαίωμα στην κουρδική αυτοδιάθεση, ή αυτό που αποκαλεί «δημοκρατική αυτονομία» - ένα καθεστώς που θα μεταβιβάζει περισσότερες εξουσίες από την κυβέρνηση στην Άγκυρα στις τοπικές αρχές στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας.

Για τον Ερντογάν, μια ειρηνευτική συμφωνία θα του εξασφάλιζε ενδεχομένως αρκετή υποστήριξη στο κοινοβούλιο για να αλλάξει το σύνταγμα και να παρατείνει τις δύο και πλέον δεκαετίες της εξουσίας του. Στο παρασκήνιο βρίσκεται ένα κύμα συλλήψεων και ερευνών από την αλλαγή του έτους, πολλές από τις οποίες φαίνεται να αποσκοπούν στην καταστολή κάθε αντίθεσης σε μια συμφιλίωση με τους Κούρδους. Ο Μεχμέτ Ουκούμ, ένας από τους κορυφαίους συμβούλους του Ερντογάν, δήλωσε ότι η ενσωμάτωση θα βοηθήσει στην εξάλειψη του αυτονομισμού, καθώς υποστηρίζει την «ενίσχυση και μονιμοποίηση της ελευθερίας της κουρδικής γλώσσας».

Στις αρχές του 2015, ως πρωθυπουργός, ο Ερντογάν και το PKK πλησίασαν σε συμφωνία. Αλλά οι συνομιλίες κατέρρευσαν μετά την αύξηση της υποστήριξης των κουρδικών κομμάτων σε εκλογές τον Ιούνιο του ίδιου έτους, που οδήγησε το κόμμα του Ερντογάν, το AKP να χάσει την πλειοψηφία.. Αυτό που ακολούθησε ήταν μια καταστολή από τις τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας. Μια άλλη ψηφοφορία τον Νοέμβριο είδε το ΑΚΡ να αποκαθιστά την πλειοψηφία του, ενώ η εκκαθάριση των Κούρδων αξιωματούχων εντάθηκε.

Γιατί τώρα;

Αυτό που είναι διαφορετικό αυτή τη φορά είναι το παράθυρο που έχει ο Ερντογάν για να προσπαθήσει να βάλει φραγμό στον κουρδικό αυτονομισμό. Οι Κούρδοι, οι οποίοι έχουν μια ημιαυτόνομη περιοχή στο Ιράκ, έχουν ενθαρρυνθεί στη Συρία μετά την πτώση του Άσαντ, καθώς και στο Ιράν. Όταν οι συνομιλίες κατέρρευσαν πριν από μια δεκαετία, οι περισσότεροι από τους μαχητές του PKK στην Τουρκία έφυγαν για να ενταχθούν στις τάξεις του YPG, μιας πολιτοφυλακής που μάχεται για την αυτονομία των Κούρδων της Συρίας. Οι YPG εντάχθηκαν σε μια προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για την εξάλειψη του κινήματος του Ισλαμικού Κράτους και κατέληξαν να ελέγχουν περίπου το ένα τρίτο της χώρας. Η Τουρκία θέλει τώρα να διαλυθεί το YPG και οι μαχητές του PKK στις τάξεις του να εγκαταλείψουν τη Συρία.

Εάν επέλθει ειρήνη, θα είναι μια στιγμή καμπής για την Τουρκία. Ο Οτσαλάν ίδρυσε το ΡΚΚ το 1978 και μέχρι τη δεκαετία του 1990 είχε εξελιχθεί σε αντάρτικο με περισσότερους από 10.000 μαχητές. Διατήρησε αυστηρό έλεγχο της ομάδας μέχρι τη σύλληψή του. Ο κουρδικός λαός είναι «ενθουσιασμένος» με την εκκολαπτόμενη διαδικασία, αλλά παραμένει επιφυλακτικός για το αν η κυβέρνηση θα λάβει πραγματικά μέτρα για μια πραγματική συμφιλίωση, δήλωσε ο Ομέρ Οτσαλάν, ένας Κούρδος βουλευτής και ανιψιός του ιδρυτή του PKK.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr