Αφιέρωμα του αρχείου της ΕΡΤ στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου

10:51 20/4/2012 - Πηγή: MediaGate

Το Αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή την 45η επέτειο από το πραξικόπημα και την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα (21 Απριλίου 1967), ψηφιοποίησε και παρουσιάζει μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr και www.ert.gr, το ντοκιμαντέρ του Ελισσαίου Βγενόπουλου «ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ», παραγωγής 1997.

Η Ρένα Θεολογίδου αναφέρεται στα αισθητικά εγκλήματα που διέπραξε το καθεστώς

της 21ης Απριλίου καθώς και στις τραγικές επιπτώσεις τους στην πολιτιστική ζωή του τόπου. Η επιβολή της χούντας ανέκοψε βίαια την πνευματική αναγέννηση της δεκαετίας του '60 στην Ελλάδα, επιβάλλοντας μια αισθητική εθνικοπατριωτικών εξάρσεων και κακού γούστου. Ο Μίκης Θεοδωράκης, πρωτεργάτης της πολιτιστικής άνοιξης που προηγήθηκε της χούντας, μιλά για το καίριο πλήγμα που κατέφερε το δικτατορικό καθεστώς στον πολιτισμό, καθιστώντας την ασχήμια κυρίαρχη σε κάθε έκφανση αυτού του τομέα. Ο καθηγητής Δημήτρης Μαρωνίτης καταθέτει την προσωπική του μαρτυρία από την εποχή, αναφερόμενος στη λογοκρισία των στρατοκρατών και την αντίσταση των πνευματικών ανθρώπων. Ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Φιλιππίδης αναφέρεται στους οικιστικούς νόμους της δικτατορίας και στην επίπτωσή τους στη σημερινή εικόνα των ελληνικών πόλεων, ενώ ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος μιλά για τη συμβολή των εξόριστων Ελλήνων του εξωτερικού στον αντιδικτατορικό αγώνα. Εικόνες από τις «γιορτές πολεμικής αρετής» της χούντας στο Καλλιμάρμαρο, αλλά και από εκδηλώσεις όπως η «Ολυμπιάδα Τραγουδιού», αποτυπώνουν την ακραία κακή έως φαιδρή αισθητική της χουντικής προπαγάνδας.

Τις αφηγήσεις πλαισιώνουν πλάνα αρχείου από γεγονότα της περιόδου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται αποσπάσματα από το ανατρεπτικό σίριαλ «Εκείνος κι Εκείνος», μια από τις ελάχιστες φωτεινές στιγμές της ελληνικής τηλεόρασης, που έκανε τότε τα πρώτα της βήματα σε μια ζοφερή εποχή λογοκρισίας.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει επίσης και τέσσερα μοναδικά ηχητικά ντοκουμέντα από την Ελληνική Ραδιοφωνία:

1. Απόσπασμα μηνύματος του Παναγιώτη Κανελλόπουλου προς τον ελληνικό λαό. Στις 3 Απριλίου 1967 ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ανέλαβε την πρωθυπουργία, με στόχο την άμεση διενέργεια εκλογών, τις οποίες ανέστειλε το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Στις 14 Απριλίου 1967 απηύθυνε μέσω του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών, μήνυμα προς τον ελληνικό λαό, με συστάσεις ως προς την εκλογική του συμπεριφορά.

2. Εκπομπή του Σταθμού Ενόπλων Δυνάμεων, μετά την κατάληψη του ΕΙΡ από τον Στρατό την 21η Απριλίου 1967. Στις 21 Απριλίου 1967 στρατιωτικές δυνάμεις κατέλαβαν τους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών αναμετέδωσε εκπομπή του Ραδιοφωνικού Σταθμού Ενόπλων Δυνάμεων, στην οποία ανακοινώθηκε ότι ο Στρατός αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας, μέσα από επίσημο διάταγμα περί αναστολής διατάξεων του Συντάγματος σε όλη την επικράτεια, με την αιτιολογία «εκδήλου απειλής κατά της δημοσίας τάξεως και ασφαλείας της χώρας εξ εσωτερικών κινδύνων».

3. Πρώτο διάγγελμα του δικτατορικού καθεστ