Έμπνευση από… Οδύσσεια – Το θέατρο Νο συναντά τη «Νέκυια» στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου

13:09 24/7/2015 - Πηγή: KoolNews

Μία εξαιρετικά σπάνια συνάντηση δύο μεγάλων παραδόσεων με βαθιές ρίζες μέσα στον χρόνο βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων του φεστιβάλ Επιδαύρου. Μετά την πρεμιέρα στο Τόκιο, ο μεγάλος δάσκαλος του ιαπωνικού θεάτρου Νο, Γκένσο Ουμεγουάκα, συμπράττει με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό για να παρουσιάσουν στο αργολικό θέατρο τη «Νέκυια», μια παράσταση βασισμένη στη ραψωδία λ της Οδύσσειας του Ομήρου.

Μέσα από τη γλώσσα της σιωπής και της αφαίρεσης, και με εργαλείο τη βαθιά

παράδοση των 800 ετών που υπάρχει πίσω τους και την υψηλή εκπαίδευση, οι ηθοποιοί του Νο θα επιχειρήσουν να προσεγγίσουν το ηλικίας άνω των 2.500 ετών ομηρικό έπος.

«Νιώθω πραγματικά πολύ λίγος για να σκηνοθετήσω αυτόν τον σπουδαίο δάσκαλο. Η πιο σωστή λέξη λοιπόν, είναι η συνάντηση και όχι η σκηνοθεσία. Δεν υπάρχει καμία διάθεση εκδυτικοποίησης αυτού του θεάματος. Κάτι τέτοιο θα ήταν η μεγαλύτερη ανοησία» επισημαίνει ο Μιχαήλ Μαρμαρινός.

Στη Νέκυια ή Νεκυομαντεία, όπως ονομάζεται η ραψωδία λ, ο Οδυσσέας αφηγείται πώς, από νόστο για την πατρίδα του και με παρότρυνση της Κίρκης επιχείρησε την κάθοδο στον Αδη, προκειμένου να λάβει από τον μάντη Τειρεσία χρησμό για την επιστροφή του στην Ιθάκη.

«Εδώ και πολύ καιρό μʼ ενδιέφερε το συγκεκριμένο κείμενο. Όμως αισθάνομαι ότι εμείς οι δυτικοί δεν διαθέτουμε την κατάλληλη γλώσσα για να προσεγγίσουμε την αρχαία ποίηση. Η τέχνη του ιαπωνικού θεάτρου μοιάζει να είναι θεμελιακά αναγκαία και ικανή να μορφοποιήσει τη βαθύτερη ουσία των νοημάτων που περικλείει η Νέκυια» αναφέρει ο Μιχαήλ Μαρμαρινός.

«Πρόκειται για μια από τις αρχαιότερες και συναρπαστικότερες στην παγκόσμια λογοτεχνία επισκέψεις του ανθρώπου στον κόσμο των νεκρών. Το θέατρο Νο είναι ένα από τα υψηλότερα επιτεύγματα του πολιτισμού στο πεδίο της μεταφυσικής ποίησης. Η βαθιά παράδοση και εκπαίδευση των ηθοποιών τούς δίνει το δικαίωμα να προσεγγίζουν την καρδιά των πραγμάτων» προσθέτει.

Τον επικό ποιητικό λόγο του Ομήρου, έτσι όπως αποτυπώνεται στη ραψωδία λ της Οδύσσειας, μεταστοιχειώνει, με τον τρόπο του ιαπωνικού θεάτρου Νο, ο Γκένσο Ουμεγουάκα, δίνοντας τη δυνατότητα στον Έλληνα σκηνοθέτη να αντλήσει από τη μεταφυσική ποίηση και την υψηλή αφαίρεση της ιαπωνικής θεατρικής γλώσσας προκειμένου να σκηνοθετήσει μια από κοινού κατάβαση στον κόσμο των νεκρών, εξερευνώντας παράλληλα άλλους δρόμους για την προσέγγιση της αρχαίας τραγωδίας.

«Αν η παράσταση καταφέρει να επιτύχει τον στόχο της, θα μας ανοίξει νέους δρόμους πλησιάσματος του αρχαίου δράματος» υποστηρίζει ο Μιχαήλ Μαρμαρινός και συνοψίζει τις συγγένειες του θεάτρου Νο με την αρχαία τραγωδία στη μη δραματουργική αφηγηματική δομή, στον έμμελο λόγο, στην απόσταση από το ρεαλισμό, καθώς και στα δομικά παραστασιακά στοιχεία των μουσικών, του χορού και της χρήσης της μάσκας.

Η «Νέκυια» έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Τόκιο, στις αρχές Ιουλίου. Δέκα άτομα απαρτίζουν τον Χορό, με τον θίασο να αποτελείται αποκλειστικά από άντρες, περίπου τέσσερις ηθοποιοί υποδύονται τους βασικούς ρόλους, τέσσερις μουσικοί, ενώ όπως προστάζει η παράδοση αυτού του ιαπωνικού είδους θα υπάρχουν και δύο βοηθοί σκηνής οι οποίοι συμμετέχουν με κάποιον τρόπο στη δράση.

Το Νο είναι θέατρο εξωτερικού χώρου, ακόμη κι αν παίζεται σε κλειστό χώρο και η σκηνή του είναι πάντα στατική, με μοναδική διακόσμηση ένα ζωγραφισμένο πεύκο, ενώ είναι ιδιαίτερα στυλιζαρισμένο και χρησιμοποιεί δεδομένους αυστηρούς κώδικες. Το σκηνικό της παράστασης βασίζεται στην κινησιολογία του Νο, που προσαρμόζει στην Επίδαυρο η Εύα Μανιδάκη. Η παράσταση θα παιχτεί στα ιαπωνικά με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.

Ακόμη, ο ιαπωνικός θίασος με επικεφαλής τον δάσκαλο Γκένσο θα πραγματοποιήσει στις 6 το πρωί του Σαββάτου 25 Ιουλίου ένα τελετουργικό κάλεσμα στον ήλιο στο Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Πρόκειται για μια παλαιά τελετουργία του θεάτρου Νο επίκλησης προς τον ήλιο προκειμένου να ανατείλει και σύμφωνα με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, χαρακτηρίζεται από ιερότητα, αυστηρό τυπικό και αρχαίους μοναστικούς κώδικες.

Όσοι ενδιαφέρονται να την παρακολουθήσουν θα μπουν στο θέατρο με δελτία εισόδου και χωρίς χρέωση.

The post Έμπνευση από… Οδύσσεια – Το θέατρο Νο συναντά τη «Νέκυια» στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου appeared first on KoolNews.