Γερμανικό «Know – How» για μια Νέα Αυτοδιοίκηση

16:11 31/10/2013 - Πηγή: KoolNews

Την προηγούμενη εβδομάδα έλαβε χώρα στην πανέμορφη πόλη της Νυρεμβέργης η 4η ελληνογερμανική Συνέλευση που στόχο έχει την σύσφιγξη των σχέσεων μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών αυτοδιοικητικών αλλά και την καλύτερη κατανόηση μεταξύ των δυο λαών, πέρα από στερεότυπα και προκαταλήψεις, την μεταφορά τεχνογνωσίας, την προώθηση και προβολή ελληνικών και γερμανικών προϊόντων και εν γένει την εντατικότερη συνομιλία και διμερή συνεννόηση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Γράφουν οι Όμηρος Τσάπαλος και Απόστολος Σιώκας.

Βρεθήκαμε μεταξύ των συμμετεχόντων στο πλαίσιο της αποστολής του Ιδρύματος

Φρίντριχ Νάουμαν για την Ελευθερία, με σκοπό να παρουσιάσουμε σε ειδικό πάνελ την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα μέσα από το πρίσμα των νέων πολιτών που πασχίζουν να βρουν διέξοδο από την κρίση. Τα συμπεράσματα σημαντικά και τα μηνύματα που εστάλησαν ωφέλιμα για πολλούς αποδέκτες. Εκείνο που τράβηξε περισσότερο την προσοχή μας ήταν η επίσκεψη σε δημόσιες υπηρεσίες και συλλογικά όργανα που συγκροτούν την σύγχρονη γερμανική δημόσια διοίκηση και που χαρακτηρίζονται από αποτελεσματικότητα, απλότητα και αξιοπρόσεκτη λειτουργικότητα.

Έτσι, στα πλαίσια της εν λόγω Συνέλευσης, είχαμε την δυνατότητα να επισκεφθούμε μαζί με πλήθος Ελλήνων Δημάρχων (περίπου το 20% εξ αυτών είχαν «μεταναστεύσει» για τρεις ημέρες στην Νυρεμβέργη για τις ανάγκες της εκδήλωσης) το κέντρο εξυπηρέτησης δημοτών του δήμου της Νυρεμβέργης και να δούμε ιδίοις όμμασι πώς λειτουργεί το πολυδιαφημισμένο γερμανικό μοντέλο. Και ομολογούμε πως εκπλαγήκαμε. Με 70 μόλις άτομα προσωπικό εξυπηρετείται μια πόλη με πληθυσμό ίσο με της Θεσσαλονίκης! Σε ένα κτήριο λίγων ορόφων γίνεται όλη η διεκπεραίωση εγγράφων, δικαιολογητικών, αιτήσεων. Ουσιαστικά, ο δημότης αντιμετωπίζεται ως "αγοραστής υπηρεσιών" που του "πουλάς" υπηρεσίες (τις οποίες έχει προπληρώσει μέσω της φορολόγησης του). Αυτή η νοοτροπία μειώνει τον χρόνο εξυπηρέτησης, αυξάνει την υπευθυνότητα των υπαλλήλων (γιατί λογοδοτούν και αμείβονται με βάση το παραγόμενο αποτέλεσμα) και εκμηδενίζει το γραφειοκρατικό κόστος, την γκρίνια και την αντιπαραγωγικότητα στην δημόσια υπηρεσία. Αν δεν έχεις όλα τα δικαιολογητικά σου για μια υπόθεση που σε αφορά τότε δεν γίνεσαι δεκτός από τον υπάλληλο στην υποδοχή. Είναι τόσο απλό! Δεν χρειάζεται να περιμένεις μια ώρα μέχρι να έλθει η σειρά σου και στο τέλος να σου πουν ότι σου λείπει το πιστοποιητικό γέννησης…

Το ωράριο είναι 8 με 3.30 και μια φορά την εβδομάδα μέχρι τις 6 το απόγευμα. Όλα είναι ψηφιοποιημένα, δεν υπάρχουν φοριαμοί, δεν υπάρχουν ντουλάπες με σαπισμένα έγγραφα. Οι χώροι που απαιτούνται είναι σχετικά μικροί γιατί δεν υπάρχουν περιττοί υπάλληλοι, ούτε περιττά έπιπλα, αντικείμενα, βουνά από φακέλους κλπ. Οι αιτήσεις γίνονται ηλεκτρονικά και οι περισσότερες απαντήσεις το ίδιο. Ο κάθε δημότης έχει ένα ειδικό κομπιουτεράκι σπίτι του που μπορεί να το χρησιμοποιήσει για την ταχύτερη έκδοση προσωπικών του πιστοποιητικών χωρίς την παρέμβαση κάποιου υπαλλήλου και κυρίως ανέξοδα και χωρίς χάσιμο χρόνου. Στόχος των προϊσταμένων είναι η ταχύτερη εξυπηρέτηση των δημοτών και η μείωση του γραφειοκρατικού και οικονομικού κόστους. Μείωση κόστους παντού και παρεχόμενες υπηρεσίες στα ύψη!

Η λογική που διέπει την γερμανική δημόσια υπηρεσία είναι μινιμαλιστική και όσο γίνεται πιο απλοποιημένη. Ο πολίτης βγαίνει διπλά κερδισμένος γιατί δεν απαιτείται να ξοδεύει άσκοπα χρόνο στην συλλογή και διεκπεραίωση των προσωπικών του εγγράφων αλλά ούτε απαιτείται να συντηρεί με τους φόρους του στρατιές δημοσίων υπαλλήλων που στην ουσία είναι περιττοί. Επομένως, λιγότεροι φόροι, λιγότερη γραφειοκρατία, λιγότερα λειτουργικά έξοδα, λιγότεροι δημόσιοι υπάλληλοι, περισσότερη λειτουργικότητα, παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα.

Η εμπειρία μας από το σύντομο ταξίδι στην Κολονία μετά το πέρας της Ελληνογερμανικής Συνέλευσης και η επίσκεψη μας στο Δημαρχείο της πόλης, μας έκανε να καταλάβουμε ακόμα καλύτερα την σημασία της αρχής της επικουρικότητας για τους Γερμανούς στην πράξη. Οι δήμοι, με τις αρμοδιότητες που κατέχουν, ουσιαστικά συνιστούν τοπικές κυβερνήσεις, καθώς στην αρμοδιότητα τους εντάσσονται τομείς όπως η πυροσβεστική, τα νοσοκομεία, ο πολιτισμός, οι παιδικοί σταθμοί, η συλλογή των απορριμμάτων και τα γηροκομεία. Το δημοτικό συμβούλιο είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για την χάραξη στρατηγικής σε δημοτικό επίπεδο για όλους τους παραπάνω τομείς. Υπάρχουν μηχανισμοί διαφάνειας αλλά και σωστής λειτουργίας του συστήματος. Υπάρχει επιπλέον πρόβλεψη για την διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων και Γενικών Συνελεύσεων, όπου οι πολίτες συμμετέχουν με κλήρωση για να αποφευχθεί ο στείρος ανταγωνισμός των κομματικών στρατών, στα πλαίσια των οποίων παίρνονται αποφάσεις για τα στρατηγικής σημασίας θέματα του δήμου ή για θέματα τα οποία απαιτούν την δαπάνη τεράστιων ποσών από τον προϋπολογισμό και επομένως χρειάζονται διευρυμένη νομιμοποίηση.

Οι περιφερειακές εκλογές σε κάθε κρατίδιο διεξάγονται κάθε 5 χρόνια και κάθε ένα από αυτά έχει ανεξάρτητη πολιτική. Χαρακτηριστικό είναι πως στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας έγιναν πρόωρες εκλογές όταν δεν κατάφερε να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός το 2012, υποδηλώνοντας έτσι την προσήλωση που έχουν οι Γερμανοί στους προϋπολογισμούς και στην πιστή τήρηση των δημοσιονομικών τους προγραμματισμών.

Σε τοπικό επίπεδο, ο αντιδήμαρχος Οικονομικών της Νυρεμβέργης μας ανέλυε πως οι ίδιοι έχουν σχεδιάσει 10ετη προϋπολογισμό για να μπορούν οι δημοτικοί σύμβουλοι και οι πολίτες να έχουν γνώση των οικονομικών μεγεθών και να χαράσσουν μακροπρόθεσμη στρατηγική. Στην Ελλάδα αντ'αυτου οι προϋπολογισμοί αναμορφώνονται 2 και 3 φορές μέσα στον χρόνο.. Αυτό κάτι σημαίνει για το πώς αντιλαμβανόμαστε εμείς τον οικονομικό προγραμματισμό και πώς οι Γερμανοί πολιτικοί.

Ηθικό και πρακτικό δίδαγμα. Tο να σχεδιάσεις ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό μοντέλο διοίκησης είναι πολύ πιο εύκολο από το να κάμψεις την νοοτροπία που επικρατεί στην χώρα μας σχετικά με το πώς πρέπει να συγκροτείται και να λειτουργεί η ελληνική δημόσια διοίκηση. Το σύστημα μπορεί αύριο κιόλας να αναμορφωθεί και να αποκτήσει χαρακτηριστικά λειτουργικότητας, διαφάνειας και παραγωγικότητας. Απλή μεταφορά τεχνογνωσίας απαιτείται και ανθρώπους που με χρονοδιάγραμμα και στοχοδιάγραμμα θα αναλάβουν να στήσουν την τεχνική και υλική υποστήριξη του νέου συστήματος. Αυτό όμως προϋποθέτει 1) Οριστική ρήξη με την νοοτροπία, τα οργανογράμματα, τις δημοσιουπαλληλικές σχέσεις και τον τρόπο εξυπηρέτησης των πολιτών, όπως αυτά γίνονται μέχρι σήμερα και 2) αυτοδιοικητικούς και νέους πολιτικούς αποφασισμένους να εφαρμόσουν μια νέα και οριστική μεταρρύθμιση στην δημόσια διοίκηση. Είναι ανάγκη να πιστέψουμε στην λογική του δημοσίου συμφέροντος και να αφήσουμε πίσω πρακτικές βολέματος συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων και συντεχνιών. Μόνο έτσι δυσάρεστες καταστάσεις στο εγγύς μέλλον που μοιραία θα μας κτυπήσουν την πόρτα.

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook και ακολουθήστε μας στο Twitter.