Ο πρώτος ρεπόρτερ του πλανήτη, ο Θουκυδίδης περιγράφει τον μεγάλο λοιμό στην Αθήνα

10:34 30/7/2013 - Πηγή: KoolNews

Ο Θουκυδίδης θεωρείται ένας από τους πρώτους ιστορικούς του πλανήτη καθώς η συγγραφή του Πελοποννησιακού Πολέμου (431- 404 π.Χ) τον έκανε «αθάνατο» μέχρι και σήμερα. Ωστόσο ο Αθηναίος δεν έμεινε μέχρι εκεί, μιας και αρρώστησε από τον μεγάλο λοιμό που έπληξε την Αθήνα, επιχείρησε και κατάφερε να περιγράψει την ασθένεια και το πώς έπληξε την Αθήνα

προκειμένου να φωτίσει με γνώσεις τις επόμενες γενιές.Ο λοιμός έπληξε και αφάνισε σχεδόν το ένα τέταρτο των Αθηναίων, συμπεριλαμβανομένου του χαρισματικού ηγέτη, Περικλή και διήρκεσε δύο ολόκληρα χρόνια κι επανήλθε το 427 π.Χ για ένα ακόμη χρόνο. Ασθένησε και ο ίδιος αλλά επέζησε. «Εγώ αρρώστησα και είδα με τα μάτια μου άλλους να αρρωσταίνουν. Θα περιγράψω την αρρώστια και τα συμπτώματά της, ώστε αν τύχει και ξανάρθει ποτέ να τα έχει ο καθένας υπόψη του και να ξέρει, ώστε να πάρει τα μέτρα του», είχε γράψει ο αρχαίος ιστορικός.

Ο λοιμός δεν έχει αναγνωρισθεί ως κάποια συγκεκριμένη επιδημία, εκδηλωνόταν όμως με ορισμένα συμπτώματα του τυφοειδούς πυρετού. Σύμφωνα με ΤΑ ΝΕΑ, έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές επιστημονικές έρευνες μοριακής βιολογίας και αναλύσεις αρχαίου DNA (σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της αντίστοιχης τεχνολογίας μέσω εφαρμογών της Πληροφορικής), οι οποίες έδειξαν ότι ο λοιμός προκλήθηκε από γονίδια του βακτηρίου Salmonella enterica typhi.

Η ασθένεια ήταν ιδιαίτερα μεταδοτική και ύπουλη, ενώ εκδηλωνόταν ξαφνικά, όπως έγραφε ο Θουκυδίδης. «Στην αρχή με δυνατούς πονοκεφάλους, υψηλό πυρετό, με φλόγωση των ματιών που κοκκίνιζαν. Έντονη ήταν η δυσοσμία στο στόμα. Μετά άρχιζε το φτάρνισμα και η αρρώστια κατέβαινε μετά από λίγο στο στήθος, προκαλώντας δυνατό βήχα. Όταν κατέβαινε στην καρδιά, προκαλούσε μεγάλη αναταραχή και πολύ οδυνηρούς εμέτους. Μετά, τους περισσότερους τούς έπιανε λόξιγκας που προκαλούσε δυνατούς σπασμούς. Σε άλλους σταματούσε πιο γρήγορα, σε άλλους διαρκούσε πολύ. Το σώμα εξωτερικά δεν ήταν στην αφή πολύ θερμό ούτε κίτρινο, αλλά κοκκινωπό και χλωμό, γεμάτο φουσκάλες και εξανθήματα. Όμως, ο εσωτερικός πυρετός ήταν τόσο υψηλός, ώστε οι άρρωστοι δεν μπορούσαν να υποφέρουν ούτε τα πιο λεπτά ρούχα ούτε τα σεντόνια ούτε κάτι άλλο και ήθελαν να μείνουν γυμνοί. Ένιωθαν μεγάλη ανακούφιση αν μπορούσαν να μπουν σε δροσερό νερό».

Παραστατική ήταν και η περιγραφή του τρόπου εξάπλωσης της ασθένειας στο ανθρώπινο σώμα από το μεγάλο ιστορικό: «Αρχίζοντας από το κεφάλι, κατέβαινε σε ολόκληρο το σώμα και, αν κάποιος άντεχε, περνούσε στα άκρα, όπου φανερώνονταν τα σημάδια της. Πρόσβαλλε τα γεννητικά όργανα, τα χέρια και τα πόδια. Πολλοί σώθηκαν, άλλοι έμειναν παράλυτοι στα άκρα τους. Άλλοι έχασαν το φως τους και άλλοι έπαθαν αμνησία».

Η εικόνα μέσα στα Μακρά Τείχη της πόλης αναδύεται ανάγλυφη από τα κείμενα του μετέπειτα στρατηγού (εξελέγη το 424 π.Χ).

«Υπέφεραν περισσότερο οι πρόσφυγες. Μην έχοντας σπίτια, ζούσαν σε πνιγηρές καλύβες μέσα στο καλοκαίρι και πέθαιναν ο ένας πάνω στον άλλον ή σέρνονταν μέσα στους δρόμους μισοπεθαμένοι, ενώ άλλοι, από την άσβεστη δίψα τους, συγκεντρώνονταν γύρω από βρύσες. Οι περίβολοι των ναών, όπου είχαν κατασκηνώσει, ήταν γεμάτοι από νεκρούς που πέθαιναν εκεί, γιατί καθώς φούντωνε το κακό, οι άνθρωπο, βασανισμένοι από την αρρώστια, έφταναν σε απόγνωση και αδιαφορούσαν για τα ιερά και τα όσια».

Δεν τηρούσαν πια καμία από τις τελετές για την ταφή των νεκρών και καθένας έθαβε τους δικούς του όπως μπορούσε. Πολλοί που, από τους πολλούς θανάτους στην οικογένειά τους, τούς είχαν λείψει τα χρειαζούμενα μεταχειρίζονταν απρεπείς τρόπους. Άλλοι απόθεταν το δικό τους νεκρό σε ξένη έτοιμη πυρά κι έβαζαν φωτιά στα ξύλα και άλλοι έριχναν τον νεκρό τους επάνω σε πυρά όπου καιγόταν άλλος νεκρός κι έφευγαν γρήγορα.