Σαν σήμερα πέθανε η γυναίκα-σύμβολο Σιμόν ντε Μποβουάρ

15:55 14/4/2013 - Πηγή: KoolNews

Ήταν 14 Απριλίου του 1986 όταν σε ένα αρχοντικό σπίτι της λεωφόρου Ρασπάιγ στο Παρίσι άφησε την τελευταία της πνοή μια γυναίκα που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη γυναίκα- η Σιμόν ντε Μποβουάρ.

Η ζωή και η σκέψη της ξεπέρασαν τα στενά φεμινιστικά πλαίσια και περιπλέκονταν με τον υπαρξισμό, την Αριστερά, τη σεξουαλική απελευθέρωση, τη Γαλλική διανόηση και επηρέασαν πολύ όχι μόνο τη γαλλική αλλά εν γένει τη δυτική κουλτούρα.

Η Σιμόν γεννιέται στις 9 Ιανουαρίου 1908 στο Παρίσι μέσα σε ένα συντηρητικό καθολικό και μεγαλοατικό περιβάλλον. Είναι

τόσο επηρρεασμένη από αυτό πυο σε μικρή ηλικία επιθυμεί να γίνει καλόγρια. Μέχρι που στα 14 της χρόνια περνάει μια σημαντική υπαρξιακή κρίση που την απομακρύνει από το Θεό και την Εκκλησία και την ωθεί φιλοσοφική αναζήτηση, ένα πάθος που θα καλλιεργήσει συστηματικά στην École Normale Supérieure.

Το 1921 θα γνωρίσει τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ τον άνθρωπο που θα την σημαδέψει όσο λίγοι. Παρά την ειρωνία ότι θα μείνει γνωστή ως σύντροφός του, η σχέση των δύο τόσο ερωτικά όσο και φιλοσοφικά είναι ιδιαίτερη, αμφίδρομη και ανεξάρτητη από τα κλασσικά στεγανά. Αν και είναι ζευγάρι θα επιλέξουν να μένουν σε διαφορετικά σπίτια ενώ η ερωτική τους ζωή δεν είναι μονογαμική αφού διατηρούσαν ανοιχτές σχέσεις με τρίτους ή και όλοι μαζί.

Τον ελεύθερος έρωτα και την πρωτόγνωρη αυτή αυτοδιάθεση του σώματος θα αποτυπώσει με μεγάλη ακρίβεια η Μποβουάρ στο λογοτεχνικό της έργο. Η σχέση τους ξεπερνά τόσο πολύ τους κλασσικούς ορισμούς τόσο που όταν το 1931 ο Σαρτρ τη ζητά σε γάμο για πρακτικούς κυρίως λόγους– η Μποβουάρ είναι ανένδοτη- «ο γάμος είναι περιορισμός, αστικοποίηση, αλλά και θεσμοθετημένη παρέμβαση του κράτους στην ιδιωτική ζωή των πολιτών».

Για να κερδίσει την οικονομική ανεξαρτησία της, η Σιμόν γίνεται καθηγήτρια, αλλά το ναζιστικό κατοχικό καθεστώς την απολύει το 1943, επειδή υποστηρίζει τη σχέση μαθήτριάς της με Ισπανό εβραϊκής καταγωγής. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, η Μποβουάρ έρχεται σε επαφή με τον Καμύ, τον Ζενέ, τον Πικάσο και άλλα «αντιστασιακά στοιχεία» του Παρισιού, ενώ παίρνει μέρος στην οργάνωση ‘Σοσιαλισμός και Ελευθερία’ που ιδρύει ο Σαρτρ στα πλαίσια της Αντίστασης.

Στέκι της το θρυλικό παριζιάνικο καφέ Les Deux Magots, όπου οι πολιτικές και φιλοσοφικές συζητήσεις της με τον Σαρτρ και τους υπόλοιπους περνούν στην Ιστορία ως μνημειώδεις. Με τη λήξη του πολέμου ξεκινά η χρυσή της εποχή. Μαζί με τον Σαρτρ εκδίδουν το πολιτικό περιοδικό «Les Temps Modernes» όπου παρουσιάζουν τις ανατρεπτικές για την εποχή πολιτικές, ηθικές και φιλοσοφικές ιδέες τους καθώς και σκέψεις για το ζήτημα της γυναικείας χειραφέτησης. Το περιοδικό θα προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων στους καθολικούς-συντηρητικούς κύκλους της Γαλλίας και η Μποβουάρ θα κατηγορηθεί ως «πορνογράφος» και «νυμφομανής».

Στα μέσα του 1949, η Σιμόν ντε Μποβουάρ δημοσιεύει την «Βίβλο του Φεμινισμού» το θρυλικό «Δεύτερο Φύλο»(Le Deuxième Sexe) στο οποίο παρουσιάζει ριζοσπαστικές θέσεις για το ρόλο και τη χειραφέτηση του γυναικείου φύλου. Παρουσιάζει την ταυτότητα της γυναίκας ως κάτι μη φυσικό και μη δεδομένο, ως ένα κοινωνικό κατασκεύασμα που συντηρεί συγκεκριμένες σεξουαλικές σχέσεις εξουσίας. Η φράση «γυναίκα δε γεννιέσαι, γίνεσαι» συμπυκνώνει την ουσία της πολιτικής της θεωρίας.

Ωστόσο δεν περιορίζεται εκεί. Η Μποβουάρ μελετά το γυναικείο ζήτημα ύπό το πρίσμα του υπαρξισμού και προσφέρει μια θεώρηση της γυναίκα ως το σημαντικότερο παράδειγμα του κοινωνικού «Άλλου». Πάνω σε αυτό δομεί την οπτική της γυναίκας ως αδύναμο, αφύσικο και μη ομαλό αντίθετο του Άντρα θεωρώντας πως αυτή είναι και η ρίζα της καταπίεσης των γυναικών μέσα στην Ιστορία.

Με αυτό τον τρόπο η Σιμόν ντε Μποβουάρ θα αναδειχθεί σε κυρίαρχη φιγούρα του φεμινισμού στην δεκαετία του ’60 καθώς τα αιτήματά της δεν αφορούν μόνο την κατοχύρωση της πολιτικής ισότητας των δύο φύλων αλλά μια ριζική, ανατρεπτική οπτική του τρόπου της ύπαρξης. Το έργο της είναι πολυδιάστατο, και σε αυτό διασταυρώνονται η πολιτική θεωρία, το φιλοσοφικό δοκίμιο, το μυθιστόρημα αλλά και το θέατρο.

Η Σιμόν ντε Μποβουάρ πεθαίνει στις 14 Απριλίου 1986 από χτυπημένη από πνευμονία. Θάβεται στο νεκροταφείο Μονπαρνάς του Παρισιού, δίπλα στον αγαπημένο της Ζαν Πωλ Σαρτρ.