Fact checking Meta: Με «συνταγή» Μασκ ο Ζούκερμπεργκ

20:54 7/1/2025 - Πηγή: Attiki Press

Η Meta εγκαταλείπει τη χρήση ανεξάρτητων fact-checkers στο Facebook και το Instagram, αντικαθιστώντας τους με «σημειώσεις» από την κοινότητα, τύπου X, όπου ο σχολιασμός της ακρίβειας των αναρτήσεων επαφίεται στους χρήστες. Σε ένα βίντεο, ο διευθύνων σύμβουλος Μαρκ Ζούκερμπεργκ δήλωσε ότι οι fact-checkers ήταν «πολιτικά προκατειλημμένοι» και ότι ήταν «καιρός να επιστρέψουμε στις ρίζες μας γύρω από την ελεύθερη έκφραση». «Θα απαλλαγούμε

από τα fact-checkers και θα τα αντικαταστήσουμε με τα community notes, αντίστοιχα με του Χ (πρώην Twitter), αρχής γενομένης από τις Ηνωμένες Πολιτείες», ανακοίνωσε ο Ζάκερμπεργκ με μήνυμά του στα κοινωνικά μέσα. Ο Joel Kaplan, ο οποίος αντικαθιστά τον Sir Nick Clegg ως επικεφαλής των παγκόσμιων υποθέσεων της Meta, έγραψε ότι η εξάρτηση της εταιρείας από ανεξάρτητους συντονιστές ήταν «καλοπροαίρετη», αλλά πολύ συχνά είχε ως αποτέλεσμα τη λογοκρισία των χρηστών.

Ωστόσο, οι ακτιβιστές κατά της ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο αντέδρασαν έντονα, σχολιάζοντας ότι η αλλαγή έχει πραγματικά ως κίνητρο να βρεθεί στην «καλή πλευρά» του Ντόναλντ Τραμπ. «Η ανακοίνωση του Ζούκερμπεργκ είναι μια απροκάλυπτη προσπάθεια να καλοπιάσει την επερχόμενη διοίκηση Τραμπ – με επιβλαβείς συνέπειες» δήλωσε η Ava Lee από την Global Witness, μια ομάδα που αναφέρει ότι επιδιώκει να θέσει τις μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις προ των ευθυνών τους. «Ο ισχυρισμός ότι αποφεύγεται η “λογοκρισία” είναι μια πολιτική κίνηση για να αποφευχθεί η ανάληψη ευθύνης για το μίσος και την παραπληροφόρηση που οι πλατφόρμες ενθαρρύνουν και διευκολύνουν», πρόσθεσε η ίδια.

Στα χνάρια του X

Το τρέχον πρόγραμμα ελέγχου της Meta, που εισήχθη το 2016, παραπέμπει αναρτήσεις που φαίνονται ψευδείς ή παραπλανητικές σε ανεξάρτητους οργανισμούς για να αξιολογηθεί η αξιοπιστία τους. Οι αναρτήσεις που επισημαίνονται ως ανακριβείς μπορούν να εμφανίζουν ετικέτες που προσφέρουν στους θεατές περισσότερες πληροφορίες και μετακινούνται χαμηλότερα στις ροές των χρηστών. Αυτό θα αντικατασταθεί τώρα «πρώτα στις ΗΠΑ» από τις σημειώσεις της κοινότητας. Η Meta λέει ότι δεν έχει άμεσα σχέδια για αλλαγές στην ΕΕ.

Το νέο σύστημα -το οποίο ο τεχνολογικός γίγαντας λέει ότι έχει δει «να λειτουργεί στο Χ»- περιλαμβάνει ανθρώπους διαφορετικών απόψεων που συμφωνούν σε σημειώσεις οι οποίες προσθέτουν πλαίσιο ή διευκρινίσεις σε αμφιλεγόμενες αναρτήσεις. Το Ίδρυμα Molly Rose του Ηνωμένου Βασιλείου μίλησε για την ανακοίνωση με «ανησυχία για την ασφάλεια στο διαδίκτυο». «Αποσαφηνίζουμε επειγόντως το πεδίο εφαρμογής αυτών των μέτρων, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον αυτό θα ισχύει για αυτοκτονίες, αυτοτραυματισμούς και καταθλιπτικό περιεχόμενο» δήλωσε ο πρόεδρός του, Ian Russell. «Αυτές οι κινήσεις θα μπορούσαν να έχουν τρομερές συνέπειες για πολλά παιδιά και νέους ενήλικες».

«Μια ριζική στροφή»

Σε ανακοίνωση της Meta αναφέρεται ότι θα αναιρέσει επίσης κανόνες και πολιτικές -με έμφαση στην άρση των περιορισμών σε θέματα όπως μετανάστευση, φύλο και ταυτότητα φύλου-, λέγοντας ότι αυτά έχουν αναχαιτίσει την πολιτική συζήτηση και το διάλογο. «Δεν είναι σωστό να μπορούν να ειπωθούν πράγματα στην τηλεόραση ή στο βήμα του Κογκρέσου, αλλά όχι στις πλατφόρμες μας», αναφέρεται. Οι αλλαγές έρχονται καθώς οι εταιρείες τεχνολογίας και τα στελέχη τους προετοιμάζονται για την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου.

Ο Τραμπ έχει στο παρελθόν επικρίνει έντονα τη Meta και την προσέγγισή της στη μετριοπάθεια του περιεχομένου, αποκαλώντας το Facebook «εχθρό του λαού» τον Μάρτιο του 2024. Αλλά οι σχέσεις μεταξύ των δύο ανδρών έχουν έκτοτε βελτιωθεί – ο Ζούκερμπεργκ δείπνησε στην έπαυλη του Τραμπ στη Φλόριντα, στο Mar-a-Lago, τον Νοέμβριο. Η Meta έχει επίσης δωρίσει ένα εκατομμύριο δολάρια σε ένα ταμείο για την ορκωμοσία του Τραμπ. «Οι πρόσφατες εκλογές μοιάζουν επίσης με ένα πολιτισμικό σημείο καμπής προς την κατεύθυνση, για άλλη μια φορά, της προτεραιότητας της ελευθερίας του λόγου», δήλωσε ο Ζούκερμπεργκ στο βίντεο της Τρίτης. Η Kate Klonick, αναπληρώτρια καθηγήτρια νομικής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου St John’s, δήλωσε ότι οι αλλαγές αντανακλούν μια τάση «που φαινόταν αναπόφευκτη τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την εξαγορά της Χ από τον Μασκ».

«Η ιδιωτική διακυβέρνηση του λόγου σε αυτές τις πλατφόρμες έχει γίνει όλο και περισσότερο σημείο πολιτικής», δήλωσε στο BBC News. Εκεί που οι εταιρείες αντιμετώπιζαν προηγουμένως πίεση για τη δημιουργία μηχανισμών εμπιστοσύνης και ασφάλειας για την αντιμετώπιση θεμάτων όπως η παρενόχληση, η ρητορική μίσους και η παραπληροφόρηση, τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη μια «ριζική στροφή προς την αντίθετη κατεύθυνση», πρόσθεσε.