To τέλος των παραισθήσεων

11:53 5/1/2013 - Πηγή: Attiki Press

Η δυσκολότερη δουλειά στον κόσμο φέτος είναι πολιτικός στην Ελλάδα. Τώρα που το πλαίσιο χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας έχει εξασφαλιστεί, το σύνολο του πολιτικού συστήματος πρέπει να χωρέσει στο πολύ στενό κοστούμι του Μνημονίου, να εφαρμόσει τα υπεσχημένα και ταυτόχρονα να σχεδιάσει την αναπτυξιακή διέξοδο, χωρίς να έχει τη δυνατότητα για μεγάλα λόγια, παροχές και φρούδες ελπίδες. Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση θα πρέπει να λειτουργήσουν σ’

ένα πρωτόγνωρο πλαίσιο που οι πολιτικές μανούβρες δεν έχουν εφαρμογή και οι συμμαχίες γίνονται εξ ανάγκης και όχι από επιλογή. Το ημερολόγιο του Έλληνα Πρωθυπουργού εκτός από ταξίδια στο εξωτερικό με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων από χώρες που ήδη αντιμετωπίζουν τα σοβαρότατα δικά τους διαρθρωτικά προβλήματα είναι γεμάτο από νομοσχέδια, διατάγματα και αποφάσεις που θα κρατήσουν την χώρα στην τροχιά του ευρώ…

από τον Χρήστο Κώνστα

Το 2012 τελείωσε με την κυβέρνηση της χώρας να κυνηγά την περιβόητη δόση των 34,2 δισ. ευρώ. Το 2013 θα κυλήσει ακριβώς στο ίδιο μοτίβο: Κυνηγώντας τις δόσεις που επιτρέπουν στην οικονομία να αναπνεύσει και την οικονομία να λειτουργήσει. Μόνο για την εκταμίευση των 3 επόμενων δόσεων συνολικού ύψους 14,8 δισ. ευρώ που θα γίνει τμηματικά μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, η Κυβέρνηση πρέπει να ξεπεράσει κάθε ιστορικό προηγούμενο στην υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων.

Οι τρεις βασικές προτεραιότητες για την εκταμίευση της δόσης του Ιανουαρίου (τα πρώτα 9,2 δισ. ευρώ) είναι η ψήφιση του φορολογικού νομοσχεδίου, η εφαρμογή των αυξήσεων στα τιμολόγια της ΔΕΗ και η αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά μέσω της εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και των επιστροφών φόρου.

1. Στο φορολογικό νομοσχέδιο που βρίσκεται προς ψήφιση στην Βουλή θα πρέπει να προστεθούν και οι ρυθμίσεις για τις αλλαγές στο σύστημα συλλογής αποδείξεων, τον διορισμό του γενικού γραμματέα εσόδων, αλλά και μέτρα για τη μείωση των πληρωμών σε μετρητά και την καθιέρωση κινήτρων για τη χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών.

2. Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται η υπουργική απόφαση για τον καθορισμό των τιμολογίων της ΔΕΗ, με τις πληροφορίες από το υπουργείο Ενέργειας να κάνουν λόγο για μεσοσταθμικές αυξήσεις ύψους 11%, ενώ κατά 3% θα αυξηθεί και το τέλος δικτύων και ΑΠΕ, το οποίο υπολογίζεται στο 30% του λογαριασμού.

3. Η τρίτη και σημαντικότερη προτεραιότητα είναι η τόνωση της ρευστότητας στην αγορά με τη διάθεση επιπλέον 1 δισ. ευρώ για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.

Κρίσιμη παράμετρος παραμένει η αύξηση των εσόδων από τη φοροδιαφυγή, με τους τεχνοκράτες της task force να έχουν ήδη πιάσει δουλειά. Όπως αναφέρεται στην επιστολή προθέσεων της ελληνικής κυβέρνησης προς την τρόικα, εάν υπάρξουν περισσότερα έσοδα από τα προβλεπόμενα, το 30% θα κατευθυνθεί στην αποπληρωμή του χρέους, ενώ το υπόλοιπο 70% σε μέτρα ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής και της ανάπτυξης. Στις 18 Ιανουαρίου, το διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα συγκληθεί για να εγκρίνει την εκταμίευση του δικού του μεριδίου ύψους 3,2 δισ. ευρώ, που του αναλογεί από την δόση «μαμούθ».

Τον Φεβρουάριο υπολογίζεται να απελευθερωθούν άλλα 2,8 δισ. ευρώ, για την κάλυψη ομολόγων που λήγουν, αλλά και τις ανάγκες του προϋπολογισμού. Προαπαιτούμενο είναι το να θεσπιστεί 3ετές πλαφόν για τις δαπάνες κάθε τομέα του κράτους. Η δόση του Μαρτίου αφορά επίσης σε 2,8 δισ. ευρώ και για να εκταμιευτεί θα πρέπει να έχει καταμετρηθεί το πλεονάζον προσωπικό σε υπουργεία και φορείς του Δημοσίου, ενώ πρέπει να τεθούν τριμηνιαίοι στόχοι για τις αποχωρήσεις υπαλλήλων από το δημόσιο. Επίσης, θα πρέπει να αναθεωρηθούν προς τα κάτω οι τιμές των φαρμάκων, με βάση τις τιμές που ισχύουν στις τρεις φθηνότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στις 11 Ιανουαρίου λήγουν έντοκα γραμμάτια ύψους 3,4 δισ. ευρώ και η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα τα αποπληρώσει με χρήματα της δόσης ή εάν θα επιλέξει να τα αναχρηματοδοτήσει με νέα γραμμάτια, εξασφαλίζοντας υψηλότερα επίπεδα ρευστότητας για τα κρατικά ταμεία. Στο οικονομικό επιτελείο δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να υπάρξει νέα μετάθεση της αποπληρωμής τους. Στις 20 Φεβρουαρίου ελληνικά ομόλογα ύψους 443.300.000 ευρώ που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Στις 20 Μαΐου η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώσει δύο ομόλογα συνολικού ύψους 5,6 δισ. ευρώ που κατέχει στην ΕΚΤ. Για να έχει στη διάθεσή της το ποσό αυτό εγκαίρως, θα πρέπει να ολοκληρωθεί χωρίς προβλήματα και καθυστερήσεις ο επόμενος έλεγχος της τρόικας.
Το μεγάλο στοίχημα της Κυβέρνησης είναι ο περιορισμός του Κράτους. Όχι αφηρημένα και με πολιτικές πομφόλυγες αλλά με συγκεκριμένα μέτρα, με συγχωνεύσεις διευθύνσεων στα υπουργεία, νέο οργανόγραμμα και μείωση των δομών τους, Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντ. Μανιτάκης, είναι υποχρεωμένος να ξεπεράσει τις πολιτικές και κομματικές του δεσμεύσεις και να υλοποιήσει με ταχύτητα τις κυβερνητικές δεσμεύσεις για θεσμικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση. Μέσα στις επόμενες 10 μέρες θα ξεκαθαρίσει το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα διέπει τη λειτουργία των νέων οργανισμών των υπουργείων αλλά και το πλαίσιο της αξιολόγησης των ικανοτήτων του προσωπικού.

Ήδη στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), οι οργανικές θέσεις μειώθηκαν άνω του 50%. Μέχρι το τέλος Ιανουαρίου θα είναι έτοιμα τα οργανογράμματα και των υπόλοιπων υπουργείων, ώστε ακολούθως να γίνει αξιολόγηση στους φορείς που δεν ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση (δηλαδή νομικά πρόσωπα κ.ά.). Σημαντικές αλλαγές δρομολογούνται και στο Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο εκτός άλλων, έχει υπό την εποπτεία του τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τον μηχανισμό του Παρατηρητηρίου Ποιότητας, που ουσιαστικά θα ελέγχει τους ΟΤΑ ώστε να μη δημιουργούν νέα χρέη στον προϋπολογισμό τους, με αποκλίσεις απ' το επιχειρησιακό τους πρόγραμμα.

Όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σ’ ένα τρικυμιώδες διεθνές περιβάλλον. Από την περασμένη Τρίτη έχουν τεθεί σε ισχύ, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι νέοι κανόνες για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που προβλέπει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Το λεγόμενο Δημοσιονομικό Σύμφωνο έχει επικυρωθεί από 16 κοινοβούλια από το σύνολο των 25 χωρών-μελών της ΕΕ που έχουν υπογράψει τη συνθήκη. Η Βρετανία και η Τσεχία αποφάσισαν να μην υιοθετήσουν το σύμφωνο, που έτσι κι άλλως είναι νομικά δεσμευτικό για τις χώρες που ανήκουν στην Ευρωζώνη. Η Βρετανική κυβέρνηση ωστόσο ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει τη δική της πολιτική μείωσης των ελλειμμάτων. Μόνον οι χώρες που έχουν επικυρώσει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο θα μπορούν να ζητήσουν κεφάλαια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), το μόνιμο ταμείο «διάσωσης» της ΕΕ. Το Σύμφωνο υπαγορεύει ότι οι χώρες που το έχουν κυρώσει πρέπει να ενσωματώσουν τον λεγόμενο χρυσό κανόνα, τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, στα Συντάγματά τους, ενώ προβλέπει επίσης την δημιουργία αυτόματων διορθωτικών μηχανισμών -περικοπές δαπανών, αυξήσεις φόρων- όταν ο στόχος αυτός δεν επιτυγχάνεται.

Τα λεγόμενα διαρθρωτικά ελλείμματα, που δεν συνδέονται με τις προσωρινές συνέπειες των οικονομικών υφέσεων, πρέπει να περιορίζονται κάτω από το 0,5% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) κάθε χώρας. Εξαιρέσεις επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις. Οι χώρες το δημόσιο χρέος των οποίων υπερβαίνει το όριο που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (60% του ΑΕΠ) καλούνται να το μειώνουν κατά 5% ανά έτος. Αντιστρόφως, οι χώρες που τηρούν το όριο μπορούν να έχουν υψηλότερα διαρθρωτικά ελλείμματα, έως και 1% του ΑΕΠ τους. Οι χώρες με ελλείμματα που υπερβαίνουν το 3% του ΑΕΠ τους θα αντιμετωπίζουν αυτόματα κυρώσεις, εκτός αν μια πλειοψηφία κρατών- μελών της ευρωζώνης ψηφίσει διαφορετικά.