Χαμάς Ισραήλ – τι είναι: Η παλαινιστιακή ομάδα που κυβερνά τη Γάζα

12:36 15/5/2021 - Πηγή: Attiki Press

Τα τελευταία 24ωρα η στρατιωτική κλιμάκωση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης προκαλεί έντονη ανησυχία. Η οργάνωση της Χαμάς αποτελεί τον βασικό βραχίονα αντιποίνων και επιθέσεων με ρουκέτες κατά του Ισραήλ. Η Χαμάς είναι μία παλαιστινιακή σουνιτική παραστρατιωτική οργάνωση και πολιτικό κόμμα που κατέχει σήμερα την πλειοψηφία των εδρών του εκλεγμένου νομοθετικού συμβουλίου στην Παλαιστίνη. Ιδρύθηκε το 1987 στην πρώτη Ιντιφάντα (εξέγερση των Παλαιστινίων ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας από το Ισραήλ) και πραγματοποίησε βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας και άλλες επιθέσεις κατά

τόσο αμάχων όσο και δυνάμεων ασφαλείας του Ισραήλ.

Η οργάνωση έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική από τον Καναδά, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ισραήλ, την Ιαπωνία, και τις Ηνωμένες Πολιτείες και απαγορεύεται στην Ιορδανία. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εφαρμόσει περιοριστικά μέτρα κατά της Χαμάς. Ωστόσο, Αυστραλία και Βρετανία θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση μόνο τη στρατιωτική της πτέρυγα. Η Χαμάς βρίσκεται πίσω από εκτεταμένα κοινωνικά προγράμματα και έχει αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα στην παλαιστινιακή κοινωνία. Συγκεκριμένα, έχει βοηθήσει στην κατασκευή νοσοκομείων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, βιβλιοθηκών και άλλων υπηρεσιών τόσο στη Δυτική Όχθη όσο και στη Λωρίδα της Γάζας. Στο πλαίσιο αυτό, η πολιτική πτέρυγα της Χαμάς κέρδισε πολλές τοπικές εκλογές ενώ τον Ιανουάριο του 2006, πήρε μια νίκη έκπληξη στις παλαιστινιακές βουλευτικές εκλογές, λαμβάνοντας 76 από τις 132 έδρες στη Βουλή.

Ηγέτες της Χαμάς ζουν σε πολυτελή ξενοδοχεία στην ΤουρκίαΣτόχος η καταστροφή του κράτους του Ισραήλ

Η διακήρυξη της Χαμάς κάνει έκκληση για την καταστροφή του κράτους του Ισραήλ και την αντικατάστασή του με ένα παλαιστινιακό ισλαμικό κράτος στην περιοχή που είναι τώρα το Ισραήλ, τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα για τη Χαμάς η σύγκρουση με το Ισραήλ δεν είναι θρησκευτική ή αντισημιτική αλλά καθαρά πολιτική. Ωστόσο, η ιδρυτική της διακήρυξη διαθέτει κατά πολλούς αντισημιτικά στοιχεία. Εκτός αυτών, η ένοπλη αντίσταση για την υπεράσπιση των Παλαιστινίων από την ισραηλινή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών αποτελεί καθήκον στο πλαίσιο και του Τζιχάντ. Μάλιστα, η διακήρυξη της Χαμάς αναφέρει μεταξύ άλλων πως «Δεν υπάρχει λύση για το παλαιστινιακό ζήτημα εκτός μέσω της Τζιχάντ».

Αποστολές αυτοκτονίας

Η Χαμάς έγινε γνωστή μετά την πρώτη ιντιφάντα (σ.σ. η πρώτη Ιντιφάντα ή πρώτη Παλαιστινιακή Ιντιφάντα είναι εξέγερση των Παλαιστινίων ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας από το Ισραήλ, η οποία έλαβε χώρα από το Δεκέμβριο του 1987 μέχρι το συνέδριο της Μαδρίτης το 1991 ή κατά άλλους το 1993) ως η κύρια παλαιστινιακή ομάδα που αντιτάχθηκε σε ειρηνευτικές συμφωνίες που υπογράφηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μεταξύ του Ισραήλ και του Οργανισμού Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης (PLO), του σώματος που εκπροσωπεί τους περισσότερους Παλαιστίνιους.

Παρά τις πολυάριθμες ισραηλινές επιχειρήσεις εναντίον της, η Χαμάς διαπίστωσε ότι μπορούσε να είναι αποτελεσματική με αποστολές “αυτοκτονίας”. Τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1996, πραγματοποίησε αρκετές βομβιστικές επιθέσεις “αυτοκτονίας”, σκοτώνοντας σχεδόν 60 Ισραηλινούς, ως αντίποινα για τη δολοφονία του κατασκευαστή βομβών της Χαμάς Yahya Ayyash, τον Δεκέμβριο του 1995.

Μαρτυρίες Ελλήνων που ζουν στο ΙσραήλΔύναμη και επιρροή

Αυτές τις βομβιστικές επιθέσεις -κατηγορήθηκε βέβαια- πως οδήγησαν εκτός τους Ισραηλινούς από τις ειρηνευτικές συζητήσεις και έφεραν στην εξουσία, έναν ένθερμο αντίπαλο των συμφωνιών του Όσλο, τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου.   Μετά την αποτυχία της συνόδου κορυφής και του Προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον το 2000 αλλά και τη δεύτερη “Ιντιφάντα” που ακολούθησε, η Χαμάς κέρδισε σε δύναμη και επιρροή. Το Ισραήλ από την πλευρά του κατηγορούσε την Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή  πως τη χρηματοδοτούσε για τις θανατηφόρες επιθέσεις της. Η Χαμάς την ίδια ώρα, οργάνωσε νοσοκομεία και σχολεία, για τους Παλαιστίνιους, που αισθάνθηκαν απογοητευμένοι από τη διεφθαρμένη και αναποτελεσματική Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή της «Φατάχ».

Πολλοί Παλαιστίνιοι «χαιρέτησαν» με ενθουσιασμό το κύμα των επιθέσεων “αυτοκτονίας” που είχε εξαπολύσει η Χαμάς στα πρώτα χρόνια της δεύτερης Ιντιφάντα (2000-2005). Έβλεπαν τις επιχειρήσεις της Χαμάς ως εκδίκηση των δικών τους απωλειών, αλλά και της κατάληψης από το Ισραήλ της Δυτικής Όχθης, έδαφος που οι Παλαιστίνιοι θεωρούν ως μέρος του δικού τους κράτους. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2004, ο πνευματικός ηγέτης της Χαμάς Sheikh Ahmed Yassin και ο διάδοχός του Abdul Aziz al-Rantissi δολοφονήθηκαν από ισραηλινές πυραυλικές επιθέσεις στη Γάζα. Ο θάνατος του ηγέτη της Φατάχ, Γιάσερ Αραφάτ, τον Νοέμβριο του 2005, έφερε στην εξουσία της Παλαιστινιακής Εθνικής Αρχής τον Μαχμούντ Αμπάς, ο οποίος θεώρησε τη δράση της Χαμάς… αντιπαραγωγική.

Ο Χάρτης της Χαμάς

Ο χάρτης της Χαμάς ορίζει ως την ιστορική Παλαιστίνη, συμπεριλαμβανομένου και του σημερινού Ισραήλ, ως ισλαμική γη και αποκλείει οποιαδήποτε ειρήνη με το εβραϊκό κράτος. Το 2017, η Χαμάς δημιούργησε ένα νέο έγγραφο των Αρχών και της Πολιτικής της, μέσα από το οποίο φαίνεται να υπαναχωρεί κάπως σε κάποιες από τις παλαιότερες θέσεις της. Δεν αναγνώριζε βέβαια το Ισραήλ, αλλά δέχτηκε τη δημιουργία ενός προσωρινού παλαιστινιακού κράτους στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Τονίζεται μέσα σε αυτό μάλιστα πως «ο αγώνας της Χαμάς δεν είναι ενάντια στους Εβραίους, αλλά ενάντια στους “κατακτητές Σιωνιστές”. Το Ισραήλ απάντησε ότι η Χαμάς “προσπαθούσε να ξεγελάσει τον κόσμο”.

Κυρώσεις και απώλειες

Μετά την απομάκρυνση των δυνάμεων της Χαμάς από τη Γάζα το 2007, το Ισραήλ ενίσχυσε τον αποκλεισμό του στην περιοχή αλλά συνεχίστηκαν οι πυραυλικές επιθέσεις από την πλευρά της Παλαιστίνης. Το Ισραήλ θεωρεί τη Χαμάς υπεύθυνη για όλες τις επιθέσεις που προέρχονται από τη λωρίδα της Γάζας και πραγματοποίησε μεγάλες στρατιωτικές εκστρατείες στη Γάζα: Τον Δεκέμβριο του 2008, ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε την Επιχείρηση Cast Lead για να σταματήσει τις επιθέσεις πυραύλων. Κατά τη διάρκεια 22 ημερών περισσότεροι από 1.300 Παλαιστίνιοι και 13 Ισραηλινοί σκοτώθηκαν.

Τον Νοέμβριο του 2012 το Ισραήλ επανάλαβε την επιχείρηση η οποία ξεκίνησε με αεροπορική επίθεση που σκότωσε τον Ahmed Jabari, διοικητή των Ταξιαρχιών Qassam και περίπου 170 Παλαιστίνιους κυρίως πολίτες. Έξι Ισραηλινοί έχασαν τη ζωή τους, σε 8 μέρες που κράτησε η επιχείρηση. Αυτό που κέρδισε η Χαμάς πάντως ήταν η υποστήριξη που είχε από όλους τους Παλαινίστιους. Στα μέσα Ιουνίου του 2014, εκτοξεύτηκαν και πάλι πύραυλοι από τη Γάζα σε απάντηση στην επιχείρηση των Ισραηλινών, που είχαν συλλάβει πολλά μέλη της Χαμάς στη Δυτική Όχθη, όταν αναζητούσε τρεις Ισραηλινούς εφήβους που ήταν δολοφονημένοι.

Με F-16 καταρρίπτει το Ισραήλ τα drones της Χαμάς Operation Protective Edge

Στις αρχές Ιουλίου, η Χαμάς ανέλαβε την ευθύνη για την εκτόξευση πυραύλων στο Ισραήλ για πρώτη φορά και την επόμενη μέρα, ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε μια επίθεση με την ονομασία Operation Protective Edge για την καταστροφή των πυραύλων και των διασυνοριακών σηραγγών που χρησιμοποιούνταν από τους μαχητές της Χαμάς.Τουλάχιστον 2.251 Παλαιστίνιοι, συμπεριλαμβανομένων 1.462 πολιτών σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων που κράτησαν 50 μέρες. Από την πλευρά του Ισραήλ, σκοτώθηκαν 67 στρατιώτες και 6 πολίτες.

Από το 2014, έχουν υπάρξει συχνές εκρήξεις βίας που έληξαν με εκεχειρίες μετά τη μεσολάβηση από την Αίγυπτο, το Κατάρ και τον ΟΗΕ και δεν κλιμακώθηκαν σε πολέμους μεγάλης κλίμακας. Παρά τις πιέσεις, η Χαμάς παρέμεινε στην εξουσία στη Γάζα και συνέχισε να εμπλουτίζει το οπλοστάσιό της με πυραύλους. Παράλληλα, οι προσπάθειες συμφιλίωσης με τη Φατάχ απέτυχαν επίσης. Εν τω μεταξύ, η ανθρωπιστική κατάσταση για τα δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους στη Γάζα έχει επιδεινωθεί. Η οικονομία έχει καταρρεύσει και υπάρχουν ελλείψεις νερού, ηλεκτρικής ενέργειας και φαρμάκων.

Χαμάς: Η Τουρκία από πίσω;

Ξεκάθαρη θέση υπέρ του Ισραήλ παίρνει η κυβέρνηση του Βερολίνου, με τον εκπρόσωπο της Καγκελαρίας να υποστηρίζει «το δικαίωμα του Ισραήλ στη νόμιμη άμυνα εναντίον των επιθέσεων της Χαμάς» που τις χαρακτηρίζει «τρομοκρατικές». Την ίδια στιγμή προειδοποίησε πως η κυβέρνηση δεν θα ανεχθεί «αντισημιτικές διαδηλώσεις» στο έδαφός της. «Οιαδήποτε επίθεση σε συναγωγή, οιαδήποτε ζημιά σε εβραϊκά σύμβολα δείχνει πως δεν πρόκειται για κριτική σε ένα κράτος, στην πολιτική μιας κυβέρνησης, αλλά επίθεση και μίσος εναντίον μιας θρησκείας και εκείνων οι οποίοι ανήκουν σε αυτήν», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Στέφεν Ζάιμπερτ. «Εκείνοι που χρησιμοποιούν τις διαδηλώσεις αυτές για να κραυγάσουν το μίσος τους για τους Εβραίους καταχρώνται το δικαίωμα να διαδηλώνουν», είπε ο εκπρόσωπος. «Η δημοκρατία μας δεν θα ανεχθεί τις αντισημιτικές διαδηλώσεις», προειδοποίησε.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ, το κεντρικό συμβούλιο των Εβραίων της Γερμανίας ζήτησε την Τετάρτη καλύτερη προστασία των εβραϊκών ιδρυμάτων στη χώρα μετά το κάψιμο ισραηλινών σημαιών μπροστά από δύο συναγωγές σε σχέση με τις ένοπλες ισραηλινοπαλαιστινιακές συγκρούσεις. Το βράδυ της Τρίτης, σημαίες του εβραϊκού κράτους κάηκαν μπροστά σε δύο συναγωγές στη Βόνη και στο Μίνστερ. Το βράδυ της Δευτέρας, η αστυνομία του Ντίσελντορφ είχε ειδοποιηθεί ότι άγνωστοι προσπαθούσαν να βάλουν φωτιά σε μια αναμνηστική πλάκα που θυμίζει ότι άλλοτε στο σημείο αυτό υπήρχε μια συναγωγή. Την ίδια στιγμή συγκεντρώσεις αλληλεγγύης στους Παλαιστινίους προγραμματίζονται για αύριο Σάββατο στο Βερολίνο.

Οι δηλώσεις αυτές έρχονται εν μέσω κλιμάκωσης της βίας στη Μέση Ανατολή. Το Ισραήλ βομβάρδισε τη Λωρίδα της Γάζας με αεροπορικά πλήγματα και πυρά πυροβολικού σε αυτόν τον πυκνοκατοικημένο παλαιστινιακό θύλακο, προκαλώντας τουλάχιστον 100 θανάτους. «Πρόκειται για τρομοκρατικές επιθέσεις που έχουν μόνο ένα σκοπό: να σκοτώσουν αδιάκριτα και αυθαίρετα ανθρώπους και να διασπείρουν τον φόβο», είπε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας «Αυτά τα πυρά ρουκετών πρέπει να σταματήσουν αμέσως».

Βερολίνο: Πίσω από τους Ισλαμιστές της Χαμάς κρύβεται η Τουρκία