Ελλάδα – Τουρκία σύγκρουση: Σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι

12:01 17/4/2021 - Πηγή: Attiki Press

Η πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκου Δένδια στην Άγκυρα για συνομιλίες έρχεται να προστεθεί σε μια μακρά σειρά ενεργειών αυτού του είδους, που δυστυχώς όλες έχουν την ίδια κατάληξη. Το απόλυτο μηδέν. Δεν μιλώ για τη βεντάλια της ελληνικής δυσαρέσκειας που ξεδίπλωσε ο κ. Δένδιας στα μούτρα του έκπληκτου Τσαβούσογλου, δείχνοντάς του ότι οι εποχές της ελληνικής αφωνίας τελειώσανε. Μιλώ για τα βήματα προσέγγισης των δύο πλευρών. Δεν πρόκειται για μια απαισιόδοξη στάση, αλλά για μια θέση στηριγμένη στον

ρεαλισμό και την ιστορική πραγματικότητα, από τη στιγμή που η γειτονική χώρα παραμένει αμετακίνητη στις επιδιώξεις της.

από τον Γιώργο Ζαχάρη

Προς επίρρωση των παραπάνω έρχονται οι αναφορές του Τούρκου προέδρου στο τουρκολιβυκό μνημόνιο και οι απειλές πολέμου προς την Κύπρο λίγες μόλις ώρες πριν την συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ. Ακόμη πιο συγκεκριμένες είναι οι λίγο παλαιότερες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Άμυνας -και πρώην επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου της γείνονος- Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος δήλωσε πως δεν υφίσταται αλλαγή στην πολιτική γραμμή της χώρας του. Συγκεκριμένα ο κ. Ακάρ δήλωσε πως «εμείς φυσικά όπως δηλώνουμε πάντα, επιδιώκουμε στο πλαίσιο του διαλόγου, των σχέσεων καλής γειτονίας και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, την πολιτική επίλυση των προβλημάτων, τον τερματισμό και την αποτροπή τους, ώστε όλοι να ζούνε μέσα σε ασφάλεια…

Με την ίδια σοβαρότητα, ειλικρίνεια, προσοχή και ευαισθησία συνεχίζουμε να παρακολουθούμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας τόσο σε Αιγαίο και Μεσόγειο, όσο και αυτά των αδερφών μας στην Κύπρο. Εν προκειμένω δεν υπάρχει καμιά απολύτως αλλαγή στην πολιτική μας».

Ο Χουλουσί Ακάρ με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο σε παλαιότερη συνάντησή τους

Προς τι οι επαφές;

Όλα τα παραπάνω σαφώς και είναι σε γνώση των ιθυνόντων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Άρα ποιος είναι ο λόγος των επαφών; Ελπίζουμε μήπως ξαφνικά οι Τούρκοι αλλάξουν γνώμη και στάση; Θέλουμε να δείξουμε στη διεθνή κοινότητα ότι εμείς επιδιώκουμε τον διάλογο και τις σχέσεις καλής γειτονίας ασχέτως του τελικού αποτελέσματος; Προσπαθούμε να παρατείνουμε χρονικά στο μέλλον το αναπόφευκτο; Μάλλον τα δύο τελευταία. Παρόλο που ζούμε σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον όπου η ισχύς έχει τον τελευταίο λόγο, η νομιμότητα ή έστω η επίφασή της και η εξάντληση των διπλωματικών οδών έχουν και αυτές τη σημασία τους. Όσον αφορά δε στην τελευταία περίπτωση, είναι καιρός να το χωνέψουμε.

Ου φευκτόν

Η σύγκρουση με την Τουρκία είναι αναπόφευκτη. Τώρα, σε ένα χρόνο, σε δέκα, σε είκοσι, θα γίνει. Και δεν είναι θέμα των «κακών και άπληστων Τούρκων». Πρέπει πια να απεμπλακούμε από τα στερεότυπα που μας κατατρύχουν και να κοιτάξουμε την πραγματικότητα κατάματα με γεωπολιτικούς όρους. Η σύγκρουση με την Τουρκία είναι αναπόφευκτη, γιατί η Τουρκία «ασφυκτιά» οικονομικά περιορισμένη στις ακτές της. Μπορεί εμείς να το βλέπουμε ιστορικά και συναισθηματικά -και δίκιο έχουμε και το Αιγαίο είναι ελληνικό- αυτοί όμως πιέζονται για οικονομικές διεξόδους. Αν δε η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, η Τουρκία σχεδόν δεν έχει ούτε μια σοβαρή ζώνη πλεύσης για την ακτοπλοΐα και τις μεταφορές της. Χωρίς να μιλήσουμε καθόλου για τους υδρογονάνθρακες.

Η πίεση δε ενός συνεχώς αυξανόμενου νεανικού πληθυσμού, εν πολλοίς ανέργου, το ασταθές εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της και η παρουσία στην πολιτική σκηνή της ακραίων ηγετικών φυσιογνωμιών, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα, που σύντομα θα ζητήσει εκτόνωση.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Και ναι με τις επαφές και τον διάλογο, εμείς κερδίζουμε χρόνο. Χρόνο για ποιο πράγμα όμως; Για να συνεχίσουμε να ζούμε όπως είμαστε; Ή χρόνο για να ετοιμαστούμε; Να ετοιμαστούμε στρατιωτικά, ψυχολογικά, να συνάψουμε συμμαχίες, να κάνουμε ό,τι μπορούμε τέλος πάντων για αυτό που έρχεται. Κι αν το κάνουμε αυτό, τότε ίσως είναι η μόνη περίπτωση να μην έρθει. Η Ελλάδα για ακόμη μία φορά βρίσκεται μπροστά σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Ή θα κυριαρχήσει τελεσίδικα σε Αιγαίο, κάνοντας προβολή ισχύος και στην Ανατολική Μεσόγειο ή θα φθίνει σταδιακά περιοριζόμενη στις ηπειρωτικές ακτές της και σε κάποια νησιά του (κεντρικού) Αιγαίου.