Ελληνοτουρκικά: Τι αλλάζουν τα 12 μίλια νότια της Κρήτης

10:54 10/10/2022 - Πηγή: Attiki Press

Πρόκειται για ένα θέμα που έχει τεθεί ήδη από το 2020, αλλά είναι μια ομολογουμένως δύσκολη διπλωματικά απόφαση, σε βαθμό που να είναι και ριψοκίνδυνη. Ο λόγος για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης νότια της Κρήτης στα 12 ναυτικά μίλια. Κι όλα αυτά, βέβαια, σε συνάρτηση με το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 και κυρίως το δεύτερο σύμφωνο Άγκυρας – Τρίπολης, που αφορά έρευνες για υδρογονάνθρακες από την Τουρκία σε περιοχές κυριαρχικών

δικαιωμάτων της Λιβύης, αμφισβητούμενες και μη, και φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην εν λόγω περιοχή τα τουρκικά ερευνητικά, σεισμογραφικά και γεωτρύπανα. Η νέα συμφωνία έρχεται επί της ουσίας να υλοποιήσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 και να σφραγίσει κατ’ επέκταση με νέα τετελεσμένα το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Έτσι για πολλούς η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια της Κρήτης είναι μια κίνηση, που οφείλει να κάνει άμεσα η Αθήνα και μετά να στραφεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Ένα βήμα που το ΥΠΕΞ, υπό την ηγεσία του Νίκου Δένδια, επεξεργάζεται εδώ και δύο χρόνια, αλλά η Αθήνα δεν έχει τολμήσει να το κάνει ακόμα. Υπενθυμίζεται ότι στην ομιλία του στη Βουλή, στις 19 Ιανουαρίου 2021, τις ημέρες κύρωσης των 12 μιλίων στο Ιόνιο, ο Δένδιας είχε αποκαλύψει ότι οι μελέτες για την επέκταση των χωρικών υδάτων νοτίως της Κρήτης είχαν ήδη ξεκινήσει, υπογραμμίζοντας ότι στον σχεδιασμό «φυσικά περιλαμβάνεται και το ανατολικό κομμάτι της Κρήτης». Τέλη του 2020, πηγές του ΥΠΕΞ έλεγαν ότι τα τοπογραφικά ήταν ήδη υπό επεξεργασία από τις αρμόδιες υπηρεσίες, σημειώνοντας ότι το πρώτο βήμα θα ήταν το κλείσιμο των κόλπων και η χάραξη των γραμμών βάσης.

Οι επιλογές της Αθήνας

Σύμφωνα με ορισμένους διπλωμάτες το ζήτημα της επέκτασης των χωρικών υδάτων μπορεί να γίνει ένα «διαπραγματευτικό χαρτί» αυτή τη χρονική στιγμή για την Αθήνα. Υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να διαπραγματευτεί με την ΕΕ και να ζητήσει από τις Βρυξέλλες να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία, προκειμένου να μην κάνει η Αθήνα το βήμα της επέκτασης που θα μπορούσε να δώσει στην Άγκυρα το άλλοθι που χρειάζεται για πιο επιθετικές κινήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπενθυμίζουν δε ότι το 2020 οι Βρυξέλλες και δη η Γερμανία είχαν χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία την οριοθέτηση της Ελλάδας με την Αίγυπτο προκειμένου να μη λάβουν μέτρα εναντίον της Άγκυρας, με το «Ορούτς Ρέις» να φτάνει στα έξι μίλια από το Καστελλόριζο και τη Ρόδο.

Η πιο σκληρή γραμμή υποστηρίζει ότι η Αθήνα πρέπει να προχωρήσει στην επέκταση στην Κρήτη και να απαιτήσει και κυρώσεις από την ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, όπως υπογραμμίζουν αναλυτές, ωστόσο, η Αθήνα δεν πρέπει να εμφανιστεί διαθέσιμη να παραμείνει ακίνητη διπλωματικά και να αρκεστεί σε δηλώσεις συμπαράστασης. Στο ΥΠΕΞ μελετώνται όλα τα σενάρια και οι επιλογές. Καθώς, όπως λένε, και το κόστος αυτών. Αφού δεν είναι λίγοι οι διπλωμάτες που σημειώνουν ότι η επέκταση σε αυτή τη χρονική στιγμή έχει πιθανότητες να προκαλέσει αντιδράσεις και μεταξύ των συμμάχων, γυρίζοντας μπούμερανγκ για την Ελλάδα. Με την ανάλυση του κινδύνου, όπως φαίνεται, να μην έχει φτάσει σε ένα αποτέλεσμα που να μπορεί να οδηγήσει σε ανακοινώσεις συγκεκριμένων αποφάσεων.