Φιλί: Πώς οι άνθρωποι το «κληρονόμησαν» από τους πιθήκους

11:10 4/11/2024 - Πηγή: Attiki Press

Το φιλί στους ανθρώπους εξελίχθηκε ως συμβολική έκφραση της αγάπης, από συμπεριφορές υγιεινής και περιποίησης που παρατηρήθηκαν στους προγονικούς μας μεγάλους πιθήκους, σύμφωνα με νέα μελέτη. Το φιλί είναι ένας τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι σε όλους τους πολιτισμούς και τις κοινωνίες έχουν επιδείξει στοργή, οικειότητα ή κοινωνικό δεσμό, τις περισσότερες φορές με τρόπο που ρυθμίζεται από πολιτιστικές συμβάσεις. Πήλινες πινακίδες που έχουν βρεθεί στο σημερινό Ιράκ και τη Συρία αποδεικνύουν

ότι το φιλί ήταν μια καθιερωμένη πρακτική στη Μεσοποταμία πριν από 4.500 χρόνια – πρόκειται για τα αρχαιότερα διαθέσιμα αρχαιολογικά στοιχεία γύρω από το συγκεκριμένο θέμα. Ωστόσο, το πώς ακριβώς το είδος μας άρχισε να επικοινωνεί τη στοργή με αυτόν τον τρόπο παραμένει θέμα συζήτησης, αναφέρει ο Independent. Μια θεωρία υποστηρίζει ότι τα φιλιά εξελίχθηκαν από συμπεριφορές φροντίδας, όπως η προμάσηση, δηλαδή το τάισμα των βρεφών από στόμα σε στόμα με προμασημένη τροφή. Μια άλλη αναφέρει ότι η πράξη εξελίχθηκε ως ένα είδος τεστ συμβατότητας, κατά το οποίο οι πιθανοί σύντροφοι δοκίμαζαν ο ένας τον άλλο στοματικά για να διαπιστώσουν αν είναι υγιής.

Το τελικό στάδιο της αλληλοπεριποίησης στους πιθήκους

Στη νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Evolutionary Anthropology, οι επιστήμονες διεξήγαγαν μια ολοκληρωμένη ανάλυση υποθέσεων όπως οι παραπάνω, για να διερευνήσουν τις ρίζες αυτής της οικείας συμπεριφοράς στον άνθρωπο. Εξέτασαν επίσης τους παραλληλισμούς με συμπεριφορές στον ζωικό κόσμο που μοιάζουν στη μορφή και τη λειτουργία με το ανθρώπινο φιλί. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι κατά την αλληλοπεριποίηση μεταξύ των τριχωτών πιθηκοειδών προγόνων μας, το τελικό στάδιο περιλαμβάνει προεξέχοντα χείλη και ελαφρά αναρρόφηση για την απομάκρυνση υπολειμμάτων ή παρασίτων. Ενώ οι άνθρωποι εξελίχθηκαν ώστε να έχουν λιγότερη τριχοφυΐα στο σώμα τους, αυτή η πράξη που περιλαμβάνει προεξέχοντα χείλη και αναρρόφηση και την οποία οι επιστήμονες ονομάζουν «τελικό φιλί του καλλωπιστή» παρέμεινε ακόμη και όταν έχασε τη σημασία της για την υγιεινή, και αντικατοπτρίζει το πλαίσιο και τη λειτουργία του φιλιού του σύγχρονου ανθρώπου.

«Η κοινωνική συμπεριφορά των μεγάλων πιθήκων υποδηλώνει ότι το φιλί είναι πιθανότατα το διατηρημένο τελικό στάδιο επαφής με το στόμα κατά τη διαδικασία της περιποίησης, όταν ο καλλωπιστής ρουφά με προεξέχοντα χείλη το τρίχωμα ή το δέρμα του καλλωπιζόμενου για να αποκολλήσει υπολείμματα ή κάποιο παράσιτο», γράφουν οι ερευνητές. «Αυτό που κάποτε ήταν ένα τελετουργικό για την εδραίωση και την ενίσχυση στενών κοινωνικών δεσμών που απαιτούσε χρόνο και εργασία, συμπιέστηκε σταδιακά, μέχρι που το τελευταίο φιλί του καλλωπιστή αποκρυσταλλώθηκε σε ένα σύμβολο εμπιστοσύνης και σύνδεσης», σημειώνουν.