Γενί Σαφάκ: Στα… τελευταία του το διπλωματικό έδαφος με την Ελλάδα

07:50 3/1/2023 - Πηγή: Attiki Press

Η ένταση, αλλά κυρίως η διάρκεια της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που κρατάει τρία συνεχόμενα χρόνια ήδη, είναι ένας νέος παράγοντας στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Αναμφίβολα, εντάσεις υπήρξαν και στο παρελθόν, πάντοτε ωστόσο κυριαρχούσαν τα… πυροσβεστικά μέσα και η σύνεση, ενώ ποτέ ως τώρα η λεκτική αντιπαράθεση από την πλευρά της γείτονος δεν είχε φτάσει σε τέτοια ύψη και τόσο χαμηλή ποιότητα λόγου. Και ενώ η Ελλάδα προσπαθεί

να κρατήσει ήπιους τόνους, αλλά έμπεδη θέση, η στάση της Τουρκίας αρχίζει να διαμορφώνει στους δύο λαούς εκατέρωθεν του Αιγαίου ότι η σύγκρουση είναι μοιραία και αναπόφευκτη.

Τη στάση αυτή συντηρούν και τα τουρκικά φιλοκυβερνητικά μέσα, που υποστηρίζουν ότι με υπαιτιότητα της Ελλάδας δεν μπορεί να βρεθεί κοινός διπλωματικός τόπος. Στο πλαίσιο αυτό η τουρκική εφημερίδα Γενί Σαφάκ με άρθρο της επισημαίνει ότι εξαφανίζεται το διπλωματικό έδαφος με την Ελλάδα, καθώς «η Τουρκία βρίσκει την ελληνική διπλωματία κλειστή στην επικοινωνία, παράλογη και αποκομμένη από την πραγματικότητα». Υπάρχουν μακροπρόθεσμοι και βραχυπρόθεσμοι λόγοι για την ένταση που βιώνουμε με την Ελλάδα και τα βασικά μας ζητήματα εδώ και δεκαετίες παραμένουν τα ίδια, γράφει σχετικά η φιλοκυβερνητική εφημερίδα.

Μηδενική πρόοδος

Δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στην υφαλοκρηπίδα, στα όρια του FIR, στο θέμα της αποστρατιωτικοποίησης νησιών με μη στρατιωτικό καθεστώς ή στο Κυπριακό, σημειώνει ο συγγραφέας του άρθρου Yahya Bostan. Και συνεχίζει: Αν δεν επιλυθούν αυτά τα προβλήματα, είναι αδύνατη μια θετική πορεία στις διμερείς σχέσεις. Σ’ αυτά τα θέματα προστέθηκε πρόσφατα η συζήτηση για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Η Ελλάδα ακολουθεί επεκτατική, μαξιμαλιστική πολιτική στον τομέα της ΑΟΖ, όπως στο θέμα των 12 μιλίων. Θυμάστε τον χάρτη της Σεβίλλης που κυκλοφόρησε η Αθήνα. Σύμφωνα με μια από τις πηγές μου, η ελληνική διπλωματία δεν είναι διατεθειμένη να λύσει μακροπρόθεσμα προβλήματα. Τα παραπάνω θέματα αγνοούνται σ’ όλες τις διμερείς συναντήσεις. Η Αθήνα λέει ότι μπορεί να μιλήσει μόνο για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με την Άγκυρα. Αυτό αφήνει τις διαπραγματεύσεις ασαφείς.

Κλειστή στην επικοινωνία

Σ’ αυτό το σημείο, η Τουρκία βρίσκει την ελληνική διπλωματία κλειστή στην επικοινωνία, παράλογη και αποκομμένη από την πραγματικότητα. Με όποιον και να μιλήσω στην Άγκυρα, διαπιστώνω ότι έχει πλέον χαθεί η πεποίθηση πως τα προβλήματά μας με την Ελλάδα μπορούν να λυθούν με διπλωματικά μέσα. Το πλαίσιο των σχέσεων με την Ελλάδα καθορίζεται από μακροπρόθεσμα θέματα, ενώ ο τόνος της έντασης από τις βραχυπρόθεσμες και τρέχουσες εξελίξεις. Οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Αθήνα, για παράδειγμα, είναι από τα σημαντικά ζητήματα που επηρεάζουν τις σχέσεις. Αντιμετωπίζοντας το σκάνδαλο των υποκλοπών, ο Έλληνας πρωθυπουργός Μητσοτάκης χρησιμοποιεί ως σημείο διαφυγής τις εντάσεις με την Τουρκία.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια πιθανή ένταση με την Άγκυρα θα ήταν ένας καλός λόγος για να συγκαλύψει το μεγάλο σκάνδαλο δωροδοκίας, στο επίκεντρο του οποίου βρέθηκε η Ελληνίδα ευρωβουλευτής Εύα Καΐλή, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Παρενόχληση όλων των τουρκικών αεροπλάνων

Μια πηγή, με την οποία μίλησα πρόσφατα, είπε: «Παρενοχλούν κάθε αεροπλάνο που απογειώνεται αυτές τις μέρες. Δίνουμε την απαραίτητη απάντηση». Για την τελευταία υπόθεση παρενόχλησης μάθαμε από την ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Άοπλα τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη που συμμετείχαν σε άσκηση του ΝΑΤΟ παρενοχλήθηκαν από ελληνικά αεροσκάφη δύο φορές μέσα σε τέσσερις ημέρες. Ο υπουργός Ακάρ χαρακτήρισε «αυθάδεια» αυτήν την απόπειρα της Αθήνας. Πληροφορίες που διέρρευσαν στα ελληνικά ΜΜΕ δείχνουν ότι θα δοκιμαστούμε από νέα διπλωματική ένταση τους επόμενους μήνες. Η Αθήνα φέρεται να ετοιμάζεται να επεκτείνει την υφαλοκρηπίδα στα 12 μίλια νότια του νησιού της Κρήτης. Αυτό δεν σχετίζεται άμεσα με την Τουρκία. Ωστόσο, αφορά την Άγκυρα, έστω και έμμεσα.

Ξέρετε, η συμφωνία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη Τουρκίας – Λιβύης ανέτρεψε την περιφερειακή εξίσωση κατά της Άγκυρας. Οι δύο χώρες προχώρησαν περαιτέρω τις σχέσεις τους με τη νέα συμφωνία υδρογονανθράκων που υπεγράφη στις 3 Οκτωβρίου.

Νέα ένταση Ελλάδας – Λιβύης

Η τελευταία οδήγησε σε νέα ένταση μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης. Για ν’ αντισταθμίσει τις απώλειές της στη Μεσόγειο, η Ελλάδα άρχισε ν’ ακολουθεί μια πολιτική που στόχευε άμεσα τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της Λιβύης. Γι’ αυτό, πρώτα απ’ όλα, υπέγραψε σύμβαση με διεθνείς εταιρείες για δραστηριότητες έρευνας πετρελαίου, φυσικού αερίου και γεώτρησης στα νότια του νησιού της Κρήτης, στα σύνορα του λιβυκο-ελληνικού θαλάσσιου κοιτάσματος. Το βήμα αυτό ακολούθησε η απόφαση επέκτασης της υφαλοκρηπίδας στα 12 μίλια νότια του νησιού της Κρήτης, δηλαδή από την πλευρά του νησιού που βλέπει προς τη Λιβύη. Μ’ αυτές τις μονομερείς κινήσεις, η Ελλάδα προσπαθεί να ενισχύσει την κυριαρχία της στη Μεσόγειο σε βάρος της Λιβύης.

Η άποψη της Άγκυρας για το θέμα είναι ξεκάθαρη. Εάν η Ελλάδα, στην απόφασή της για επέκταση στα 12 μίλια, συμπεριλάβει την ανατολική ακτή του νησιού της Κρήτης και κάνει ένα βήμα που θα επηρεάσει το Αιγαίο, θα σημάνει αιτία πολέμου για την Τουρκία. Το 1995 ελήφθη απόφαση προς αυτήν την κατεύθυνση στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση. Αυτή η θέση έχει κοινοποιηθεί ξεκάθαρα στα εμπλεκόμενα μέρη. Με βάση αυτό το γεγονός, η Ελλάδα αναμένεται να περιορίσει την απόφασή της για επέκταση μόνο στη νότια ακτή του νησιού, που αφορά τη Λιβύη.

Πρωτοβουλία κατά της Αθήνας

Μπορούμε να προβλέψουμε ότι η ένταση στη γραμμή Τρίπολη – Αθήνα θ’ αυξηθεί περισσότερο το επόμενο διάστημα λόγω των μονομερών βημάτων της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα, το υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης καταδίκασε τη σύμβαση που υπεγράφη με διεθνείς εταιρείες. Στην ανακοίνωση αναφέρθηκε ότι η Ελλάδα έχει επιβάλει τη δική της θέση στις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας και η κυβέρνηση της Τρίπολης προειδοποίησε την Αθήνα να μην προβεί σε μονομερή μέτρα σχετικά με τις επίμαχες περιοχές.

Αναφέρεται ότι το προσεχές διάστημα η διοίκηση της Τρίπολης θα ξεκινήσει πρωτοβουλία κατά της Αθήνας για την προστασία των δικαιωμάτων της στη Μεσόγειο. Η Άγκυρα αναμφίβολα δεν θ’ αρνηθεί την πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική υποστήριξη της Λιβύης σ’ αυτή την ένταση. Θα είναι χρήσιμο να παρακολουθείται στενά η διπλωματική κίνηση που θα σημειωθεί στη γραμμή Τρίπολη – Άγκυρα τις επόμενες ημέρες.