«Γυάλινος κόσμος» του Τενεσί Γουίλιαμς

18:51 17/3/2015 - Πηγή: Attiki Press

Μία εξαιρετική παράσταση με σεβασμό στο κείμενο και την ποιητική ατμόσφαιρα του έργου.

του Κώστα Νταλιάνη

Μετά την επιτυχημένη παρουσίαση του «Γλάρου» του Τσέχωφ, το “Θέατρον Λιθογραφείον” παρουσιάζει ακόμα έναν κλασσικό συγγραφέα, τον Τενεσί Γουίλιαμς, με το έργο του «Γυάλινος κόσμος» (ο τίτλος στα αγγλικά είναι «The glass menagerie», που σημαίνει “Tο γυάλινο θηριοτροφείο”).

Το έργο αυτό αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη

θεατρική επιτυχία του Τ. Γουίλιαμς και τον καθιέρωσε ως έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Πολλά από τα θεατρικά του έχουν γίνει μεγάλες επιτυχίες στον κινηματογράφο

Η ΥΠΟΘΕΣΗ

Στο έργο εξιστορείται, μέσα από τις αναμνήσεις του Τομ, η ζωή της οικογένειας Γουίνγκφιλντ, που την απαρτίζουν, ο γιος Τομ, η μητέρα Αμάντα και η κόρη Λώρα. Ο πατέρας τούς έχει εγκαταλείψει κι εκείνοι ζουν σ’ ένα δικό τους «γυάλινο κόσμο».

Η μητέρα, μια “ξεπεσμένη πρώην καλλονή” (ένα μοτίβο, που συναντάμε συχνά στα έργα του Τ. Γουίλιαμς), έχει έμμονη ιδέα με τα παιδικά και νεανικά της χρόνια στο Νότο. Ταυτόχρονα, ονειρεύεται ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά της, ωστόσο η πραγματικότητα είναι σκληρή. Για τον γιο της, θεωρεί, ότι είναι ένας εγωιστής ονειροπόλος, ο οποίος είναι ανεύθυνος και καταφεύγει στο αλκοόλ, στην ποίηση και τον κινηματογράφο, αντί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην οικογένεια. Ο ίδιος ονειρεύεται να φύγει κι αυτός, όπως ο πατέρας του. Η Λώρα είναι μια εύθραυστη παρουσία, ανάπηρη στο πόδι, που φοβάται τον έξω κόσμο, προτιμώντας τη συλλογή της από γυάλινα ζωάκια και τους παλιούς δίσκους γραμμοφώνου του πατέρα της.

Κάποια στιγμή, όλη η οικογένεια στρέφει την ελπίδα της σε ένα τέταρτο πρόσωπο, τον Τζιμ, έναν επισκέπτη από τον έξω κόσμο, με τον οποίο έχει ένα σύντομο φλερτ η Λώρα. Ή μήπως όχι; Τα πάντα γκρεμίζονται, καθώς εκείνος διαλύει τις αυταπάτες τους κι έτσι, επανέρχονται στην σκληρή πραγματικότητα.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΩΣ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ Τ. ΓΟΥΙΛΙΑΜΣ

«Οι ταχυδακτυλουργοί παρουσιάζουν ψέματα ως αλήθειες, ενώ εγώ αλήθειες ως ψέματα». Αυτή είναι μια φράση από την εισαγωγή του Τομ, αφηγητή-πρωταγωνιστή του «Γυάλινου κόσμου».

Σε πολλά από τα έργα του, ο Τ. Γουίλιαμς ενσωματώνει στοιχεία της δικής του προσωπικής ζωής και των παιδικών του χρόνων με την οικογένειά του. Ο «Γυάλινος κόσμος» θεωρείται το πιο αυτοβιογραφικό έργο του Αμερικανού συγγραφέα. Στην ουσία, περιγράφει την ίδια του την οικογένεια.

Ο πατέρας του, μία αυστηρή πατριαρχική φιγούρα, ήταν ουσιαστικά απών λόγω της δουλειάς του. Ο Τομ του έργου είναι ο ίδιος ο συγγραφέας (το πραγματικό μικρό όνομα του Γουίλιαμς ήταν Τόμας), η Αμάντα είναι η μητέρα του, μια αριστοκρατική και υπερπροστατευτική γυναίκα, και η Λώρα είναι η αδερφή του, η Ρόουζ. Η Ρόουζ έπασχε από σχιζοφρένεια και υποβλήθηκε σε λοβοτομή το 1943, εν τη απουσία του Τ. Γουίλιαμς, με αποτέλεσμα να μείνει σχεδόν ανάπηρη για το υπόλοιπο της ζωής της, γεγονός που σημάδεψε τον Τ. Γουίλιαμς βαθύτατα (και έγραψε το έργο «Ξαφνικά πέρυσι το καλοκαίρι»).

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Η σκηνοθεσία της Μ. Σιδηράς είναι προσεγμένη και δημιουργεί την κατάλληλη ατμόσφαιρα, ισορροπώντας ανάμεσα σε λυρισμό και ρεαλισμό. Ο σκηνογράφος Π. Καρώνης αναπαριστά πειστικά ένα φτωχικό αστικό διαμέρισμα της δεκαετίας του ’30 στην Αμερική. Οι αχνοί φωτισμοί της Ε. Δρακονταειδή επιτείνουν την μη ρεαλιστική ατμόσφαιρα και οι μελαγχολικές μουσικές συνθέσεις της Κ. Μπατίστα είναι σαν να προέρχονται από το μακρινό παρελθόν. Εξαιρετική η δουλειά και της Ε. Μαμίδη στα κοστούμια και τα παπούτσια των ηθοποιών.

Και οι τέσσερις ηθοποιοί δίνουν συγκλονιστικές ερμηνείες. Η Μ. Καλλιαμβάκου, στο ρόλο της Αμάντας, σε ένα ρεσιτάλ ερμηνείας, είναι καθηλωτική. Κατάφερε να αποδώσει όλη την αγωνία μιας μάνας, που παλεύει μόνη της και όλη την απόγνωση μιας γυναίκας, που εγκαταλείφθηκε και ζει στο παρελθόν, για να μπορέσει να αντέξει το παρόν και το μέλλον.

Ο Σπύρος Κανελλάκης, ως αφηγητής, στήνει πειστικά, μπροστά στα μάτια του κοινού, τον κόσμο των αναμνήσεών του, ενώ, ως Τομ, καταφέρνει να δώσει μια συγκρατημένη ερμηνεία, μεταδίδοντας, συγχρόνως, εύγλωττα τις εσωτερικές συγκρούσεις και τα διλήμματά του.

Η Μέλινα Κουτσοχέρα ερμηνεύει με ευαισθησία και εσωτερικότητα την εύθραυστη Λώρα, ενώ ο Ευάγγελος Μιχάλης, στον ρόλο του Τζιμ, παρέχει την ενέργεια και τον δυναμισμό, που απαιτεί ο ρόλος του.

Στο τέλος, το έργο λειτουργεί καθαρτικά, τόσο για τον Τομ, ο οποίος τελικά έφυγε από το σπίτι, όσο και για το κοινό. Όπως η Λώρα και ο γυάλινος μονόκερως της, η παράσταση διαθέτει μια σπάνια, εύθραυστη και διάφανη ομορφιά, που θα μείνει για πολύ καιρό στις αναμνήσεις αυτών, που την παρακολούθησαν.

«Γυάλινος κόσμος»

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Μετάφραση: Νίκος Σπάνιας

Σκηνοθεσία: Μαίρη Σιδηρά

Σκηνικά-ζωγραφική: Παναγιώτης Καρώνης

Κοστούμια: Εύη Μαμίδη

Μουσική: Κοραλία Μπατίστα

Σχεδιασμός φώτων: Ευσταθία Δρακονταειδή

Φωτογραφίες: Μαρία Κοσσυφίδου

Επικοινωνία: Γιώργος Παπαδημητρακόπουλος

Παραγωγή: Area 51

ΠΑΙΖΟΥΝ: