Η χώρα μας παραμένει ο μεγάλος «ασθενής» της Ε.Ε. στα θέματα ανακύκλωσης

19:42 28/3/2014 - Πηγή: Attiki Press

του Στάτου Ιωακείμ ([e-mail])

Η Ελλάδα παραμένει χαμηλά στην ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων και το γεγονός επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία της Eurostat για το 2012 στην Ε.Ε., που δόθηκαν την Τρίτη (25/03) στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία, το 2012, στις χώρες της Ε.Ε., το 42% των επεξεργασμένων αστικών αποβλήτων είτε ανακυκλώθηκε, είτε κομποστοποιήθηκε (27% και 15% αντιστοίχως), το 34% ενταφιάστηκε και το 24% αποτεφρώθηκε.

Την ίδια χρονιά, στην Ελλάδα ανακυκλώθηκε το 16%, κομποστοποιήθηκε το 2% και ενταφιάστηκε το 82% των αστικών αποβλήτων.

Η Ελλάδα καταλαμβάνει τις πρώτες θέσεις στην ΕΕ, όσον αφορά την ταφή των απορριμμάτων, μετά τη Ρουμανία (99%), τη Μάλτα (87%), την Κροατία (85%) και τη Λετονία (84%).
Τα υψηλότερα ποσοστά επεξεργασίας αστικών αποβλήτων στην ΕΕ (ανακύκλωση ή κομποστοποίηση) καταγράφονται στη Γερμανία (65%), στην Αυστρία (62%), στο Βέλγιο (57%) και στην Ολλανδία (50%). Όσο αφορά στην αποτέφρωση αποβλήτων, τα μεγαλύτερα ποσοστά, σημειώνονται στη Δανία και τη Σουηδία (52%), στην Ολλανδία (49%), στο Βέλγιο (42%) και στο Λουξεμβούργο (36%).
Εξάλλου, η Eurostat υπολογίζει ότι κάθε κάτοικος στην ΕΕ παράγει περίπου 492 κιλά σκουπιδιών το χρόνο, ενώ στην Ελλάδα αναλογούν περίπου 503 κιλά σκουπιδιών, ανά κάτοικο. Το μεγαλύτερο όγκο σκουπιδιών παράγουν ετησίως οι Δανοί (668 κιλά ανά κάτοικο), οι Κύπριοι (663 κιλά), οι Λουξεμβούργιοι (662 κιλά) και οι Γερμανοί (611 κιλά).
Σημειώνεται ότι η Eurostat ορίζει ως «αστικά απόβλητα» αυτά που δημιουργούν τα νοικοκυριά, αλλά και όσα παρόμοια απορρίμματα παράγονται από μικρές επιχειρήσεις ή δημόσιους φορείς. Τα στοιχεία της Eurostat δεν περιλαμβάνονται τα απόβλητα που παράγονται από την αγροτική και τη βιομηχανική δραστηριότητα.

Οι πολιτικές της Ε.Ε. για τη διαχείριση των αποβλήτων αποσκοπούν στη μείωση των επιπτώσεων των αποβλήτων στο περιβάλλον και στην υγεία και στη βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος των πολιτικών αυτών είναι να μειώνονται οι ποσότητες των παραγόμενων αποβλήτων και, εφόσον η παραγωγή αποβλήτων είναι αναπόφευκτη, να προωθούνται αυτά ως πόροι και να επιτυγχάνονται υψηλότερα επίπεδα ανακύκλωσης και ασφαλής διάθεση των αποβλήτων.

Η προσέγγιση της Ε.Ε. στη διαχείριση των αποβλήτων στηρίζεται σε τρεις αρχές: πρόληψη των αποβλήτων, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση, καθώς και βελτίωση της τελικής διάθεσης και της παρακολούθησης. Η πρόληψη των αποβλήτων μπορεί να επιτευχθεί με καθαρότερες τεχνολογίες, οικολογικό σχεδιασμό και αποτελεσματικότερα από οικολογική σκοπιά πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης. Η πρόληψη και η ανακύκλωση των αποβλήτων, με επίκεντρο την τεχνολογία των υλικών, μπορούν επίσης να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πόρων που χρησιμοποιούνται με τον περιορισμό της εξόρυξης πρώτων υλών και με τη μετατροπή κατά τις διαδικασίες παραγωγής. Όπου είναι δυνατόν, τα απόβλητα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν θα πρέπει να αποτεφρώνονται με ασφάλεια, ενώ η απόθεση σε χώρους υγειονομικής ταφής θα πρέπει να αποτελεί μόνο έσχατη λύση. Οι δύο τελευταίες μέθοδοι απαιτούν πολύ στενή παρακολούθηση εξαιτίας του ενδεχόμενου να βλάψουν σοβαρά το περιβάλλον.

Η ελληνική πραγματικότητα

Σύμφωνα και με όσα ορίζει η ΚΥΑ 29407/3508 για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, δεν επιτρέπεται η διάθεση σε ΧΥΤΑ αποβλήτων που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία. Σύμφωνα με την ίδια ΚΥΑ, ως επεξεργασία ορίζονται οι φυσικές, θερμικές, χημικές ή βιολογικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της διαλογής, που μεταβάλλουν τα χαρακτηριστικά των αποβλήτων, προκειμένου να περιοριστούν ο όγκος ή οι επικίνδυνες ιδιότητές τους, να διευκολυνθεί η διακίνησή τους ή να βελτιωθεί η ανάκτηση χρήσιμων υλών. Κατά συνέπεια, ως επεξεργασία εννοείται η διαλογή στην πηγή (συσκευασιών, οργανικών, πράσινων, επικίνδυνων οικιακών κ.α.), η μηχανική διαλογή, η μεταφόρτωση και η δεματοποίηση, καθώς και όλες οι τεχνολογίες θερμικής, φυσικής, χημικής και βιολογικής επεξεργασίας.
Θα πρέπει να επισημάνουμε, πως δεν υπάρχει βέλτιστη τεχνολογία για το σύνολο των περιπτώσεων διαχείρισης στερεών αποβλήτων, καθώς κάθε μία από αυτές παρουσιάζει μεινεκτήματα και πλεονεκτήματα τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τους αρμόδιους φορείς (ΦοΔΣΑ) που θα κληθούν να κατασκευάσουν και να λειτουργήσουν τα έργα. Κρίσιμη παραμέτρος σχεδιασμού είναι η ποιοτική και ποσοτική σύσταση των αποβλήτων αλλά και ο βαθμός ανάπτυξης της αγοράς για την αξιοποίηση των προιόντων (RDF, Compost, ανακυκλώσιμα). Οι παράμετροι αυτοί επηρεάζουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας που θα επιλεχθεί, τόσο από οικονομική (βιωσιμότητα της μονάδας, απαιτούμενο gate fee) όσο και από τεχνική και περιβαλλοντική άποψη (βαθμός αξιοποίησης δευτερογενών προιόντων, τελική εκτροπή
από ΧΥΤΥ κ.α.). Στην περίπτωση που για παράδειγμα δεν είναι δυνατή η απορρόφηση των παραγόμενων RDF/SRF, compost στην αγορά, τότε αυτά θα καταλήξουν σε χώρους διάθεσης μειώνοντας σημαντικά την εκτροπή σε σχέση με τον αρχικό όγκο των αποβλήτων. Είναι προφανές ότι η επιλογή της βέλτιστης τεχνολογίας, θα πρέπει να τεκμηριώνεται μέσω της εκπόνησης εξειδικευμένων τεχνικών μελετών.

Διαβάστε περισσόετρα στο greenweek.gr