Η επόμενη μέρα του Μνημονίου και τα «ανοιχτά» ζητήματα

15:43 1/11/2014 - Πηγή: Attiki Press

Μετά τις 10 Νοεμβρίου αναμένεται να επανέλθει στην Αθήνα η τρόικα και αφού προηγουμένως κλείσουν, από ελληνικής πλευράς, όλες οι εκκρεμότητες σε μεγάλα ή μικρά ζητήματα, όπως προβλέπει το συμφωνημένο Πρόγραμμα με τους δανειστές.

Πάντως μετά την συνάντηση του υπουργού Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη με τον γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε,

που συζήτησαν για την Προληπτική Γραμμή Στήριξης της χώρας, στην μετά Μνημόνιο εποχή τα πράγματα πήγαν ένα βήμα πιο πέρα, αφού σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Χαρδούβελης φαίνεται να υποστήριξε ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις και θα κλείσει όλα τα ζητήματα το επόμενο διάστημα.

Σύμφωνα με τι ίδιες πληροφορίες, ο υπουργός Οικονομικών βρήκε ευήκοα ώτα από την γερμανική πλευρά στο αίτημα στήριξης, ώστε να ολοκληρωθεί εντός του 2014 η συμφωνία για την «νέα σχέση», δηλαδή για μία νέα πιστοληπτική γραμμή, χωρίς τρίτο πακέτο και με διευθέτηση του ζητήματος χρέους. Βασική προϋπόθεση βέβαια σύμφωνα με την γερμανική πλευρά είναι η Ελλάδα να τηρήσει τα υπεσχημένα, αλλά και η άμεση και επαρκής αξιολόγηση της πορείας του μνημονίου.

Ο κ. Χαρδούβελης μετά την συνάντηση με τον κ. Σόιμπλε, σε δηλώσεις του τόνισε ότι συζητήσαμε με τον κ. Σόιμπλε «το γεγονός πως στο τέλος της χρονιάς το πρόγραμμα τελειώνει και πρέπει να μπούμε σε μια νέα σχέση από την 1η Ιανουαρίου. Αυτό το καταλαβαίνει και η γερμανική πλευρά, ότι πρέπει σύντομα να βρούμε μια λύση, να οριοθετήσουμε αυτή τη σχέση», πάντως, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών «δεν έγινε καμία κουβέντα για τρίτο πακέτο στήριξης».

Πάντως, το ίδιο στέλεχος σε σχετική ερώτηση για την προληπτική γραμμή στήριξης υποστήριξε ότι «αν οι αγορές δουν ότι υπάρχει «δίχτυ ασφαλείας», τότε θα βελτιωθεί η εικόνα, θα πέσουν τα spreads και θα πέσουν και τα επιτόκια».

Την ίδια ώρα ο Γκίκας Χαρδούβελης με συνέντευξή του στην Deutsche Welle, ξεκαθαρίζει ότι για να αποδεχθούν οι Έλληνες τις μεταρρυθμίσεις, και να γίνουν κτήμα τους «πρέπει ο κόσμος δει λεφτά στην τσέπη του και επιτέλους καταλάβει ότι όλη αυτή η προσπάθεια είχε αίσιο τέλος. Θα συνδέσει την πορεία αυτή και τις μεταρρυθμίσεις με το αίσιο τέλος και με το γεγονός ότι η χώρα αναπτύσσεται και η ανεργία μειώνεται. Και σιγά-σιγά θα θέλει να φτιάξει το κράτος του, να φτιάξει τους θεσμούς. Θα θέλει να βλέπει την εφορία να λειτουργεί, θα θέλει να βλέπει τη δικαστική εξουσία να απονέμει δικαιοσύνη γρήγορα, θα θέλει να βλέπει διαφάνεια, να πάψει να υπάρχει το μπαξίσι στις υπηρεσίες, να δουλεύει σωστά το δημόσιο. Όλα αυτά όλοι τα θέλουμε, αλλά ποτέ δεν προσπαθήσαμε να τα καταφέρουμε. Τώρα σιγά-σιγά τα καταφέρνουμε».

«Θα έχουν μοχλούς πίεσης οι δανειστές»

Σύμφωνα με τον υπουργό «δεν τέθηκε θέμα στη συζήτησή μας για τρίτο πακέτο. Η κουβέντα ήταν για το περιεχόμενο της (προληπτικής) γραμμής στήριξης και το τι συνάδει με αυτήν τη γραμμή στήριξης». Σε αυτό το πλαίσιο συζητήθηκαν και οι φόβοι των πιστωτών ότι σε περίπτωση που αποδεχτούν την ελληνική πρόταση αυξάνεται ο κίνδυνος να ατονήσει το ενδιαφέρον για μεταρρυθμίσεις. Ο κ. Χαρδούβελης αντιμετώπισε αυτούς τους ενδοιασμούς παρουσιάζοντας μοχλούς πίεσης που αντικειμενικά θα εξακολουθούν να βρίσκονται στα χέρια των πιστωτών. Ένας από αυτούς αφορά τα κέρδη που έχουν οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από έσοδα του προγράμματος Securities Markets Programme της ΕΚΤ για τα ελληνικά ομόλογα.

«Είναι αρκετά δισεκατομμύρια, είναι πάνω από 6 δισ., τα επόμενα χρόνια. Για αυτά μπορούν να πουν: αφού δεν συνεχίζεις τις μεταρρυθμίσεις δεν σου τα δίνουμε. Άρα είναι ένας μοχλός πίεσης. Υπάρχουν και άλλοι μοχλοί πίεσης. Έναν από αυτούς ανέφερα στον κ. Σόιμπλε. Δεν θα ήθελα να πω τις λεπτομέρειες επειδή δεν είναι κάτι που έχει συζητηθεί ευρέως».

Τα «μέτωπα» στα οποία Κυβέρνηση και τρόικα καλούνται να δώσουν λύση είναι εκτός από το θέμα του ασφαλιστικό και των εργασιακών, το θέμα του Δημοσίου (απολύσεις και νέο μισθολόγιο), την ώθηση των αποκρατικοποιήσεων, η ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια, και βέβαια το θέμα του δημοσιονομικού και χρηματοδοτικού κενού της χώρας για την επόμενη διετία.

Τι θα γίνει με τα 11,4 δις ευρώ του ΤΧΣ

Το μεγάλο παζάρι για «ελαστικοποίηση» των όρων του προληπτικού δανείου. Ο σκόπελος των κόκκινων δανείων της πολιτικής αστάθειας αλλά και της πρόσβασης στις αγορές που όσο είναι «κλειστές» οδηγούν στην «αυστηρή» γραμμή. Αισιοδοξία κυβέρνησης μετά τα καλά αποτελέσματα των τεστ αντοχής.

Τα αναμενόμενα καλά αποτελέσματα των χθεσινών «δυναμικών» τεστ αντοχής δίδουν ένα πρόσθετο «επιχείρημα» στην κυβέρνηση, που επιζητά διακαώς συμφωνία πριν το τέλος του έτους για «υβριδική» προληπτική πιστοληπτική γραμμή με τα 11,4 δις ευρώ του «μαξιλαριού» του ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας). Μόνο που, αναφέρουν κυβερνητικές και τραπεζικές πηγές, υπάρχουν ακόμη «σκόπελοι», δύο… ταχυτήτων.

Οι σκόπελοι συνδέονται με τις αποφάσεις για το αν πρέπει να αποδεσμευθούν τα 11,4 δις ευρώ, με την ΕΚΤ να ζητά διασφαλίσεις και την τρόικα να θέτει σύμφωνα με πληροφορίες στο επίκεντρο το ζήτημα κόκκινα δάνεια αλλά και το θέμα πολιτική αστάθεια. Συνδέονται όμως και με τους όρους της «γραμμής», αφού το «υβριδικό» προληπτικό δάνειο που ζητά η Αθήνα, προσκρούει – εξηγούν αρμόδια στελέχη – στους κανονισμούς του ESM.

Η ελαστικοποίηση του δανείου και το καταστατικό του ESM

Αρμόδια στελέχη εξηγούν ότι η «ελαστικοποίηση» των όρων του προληπτικού δανείου που ζητά η Αθήνα για να αποφύγει νέο μνημόνιο προσκρούει στους όρους – καταστατικό του ESM. Πρέπει να τύχει προσαρμογής ή «ερμηνείας» για να δεχθεί την ελληνική πρόταση.

Και τούτο διότι, επισημαίνουν, επί της ουσίας προβλέπει 2 γραμμές εποπτείας την «καλή» (PCCL) η οποία απαιτεί ομαλή πρόσβαση στις αγορές (σημ μεταξύ πολλών άλλων) και την «αυστηρή» (ECCL) στην οποία ακόμη και αν δεν εκταμιεύση η Ελλάδα ούτε ένα ευρώ πρέπει εκ των προτέρων να μπει σε νέο Μνημόνιο

Ο χρόνος μέχρι τον Δεκέμβριο που θέλει η Αθήνα να υπάρξει συμφωνία είναι περιορισμένος. Aν «περάσει» το 2014 εξετάζεται, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, μεταβατικό σχήμα καθώς το μνημόνιο λήγει όπως και η προθεσμία να λάβει η Αθήνα τα 1,9 δις ευρώ από το πρόγραμμα που απομένουν (σημ συν άλλα 2 δις ευρώ από κέρδη ομολόγων τα οποία όμως μπορούν να δοθούν και αργότερα ή να ενταχθούν στο νέο σχήμα)…

Κυβερνητική αισιοδοξία

Με επίσημες ανακοινώσεις και όχι μόνο εκφράστηκε η αισιοδοξία του ΥΠΟΙΚ αλλά και της κυβέρνησης εν γένει για το πρόσθετο επιχείρημα που δίδουν τα τεστ αντοχής. Αφήνουν «ανέπαφα» τα 11,4 δις του ΤΧΣ χωρίς να ληφθεί υπόψη ο αναβαλλόμενος φόρος (σημ: έως 2,5 δισ. ευρώ αν όμως δεν υπάρξει πλαφόν από του κανόνες της Βασιλείας ΙΙΙ που θα εφαρμοστούν από το 2015).

Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών έκαναν λόγο για τη σηματοδότηση από μέρους των αγορών της αρχής του τέλους για την ελληνική δημοσιονομική κρίση αλλά και ότι «η διευρυμένη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στις τράπεζες επιτρέπει την σταδιακή επιστροφή των ποσών που έχει δανειστεί από το Ελληνικό Δημόσιο και συνεπώς, την σημαντική μείωση του δημοσίου χρέους».