Ουκρανία πόλεμος: Πώς αναπτύχθηκε η κρίση

13:57 17/3/2022 - Πηγή: Attiki Press

Όλα έμοιαζαν με σκηνή από τον Ψυχρό Πόλεμο, ένα επικίνδυνο επεισόδιο από μια όχι και τόσο μακρινή εποχή. Ένας απρόβλεπτος Ρώσος ηγέτης συγκέντρωνε στρατεύματα και τανκς στα σύνορα μιας γειτονικής χώρας, έτοιμος να πυροδοτήσει μια φονική σύγκρουση Ανατολής-Δύσης. Στη συνέχεια ο πόλεμος από ψυχρός έγινε θερμός- ο Βλαντιμίρ Πούτιν διέταξε τις ρωσικές δυνάμεις να εισβάλουν στην Ουκρανία. Σήμερα, μετά την έναρξη της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου, βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη κινητοποίηση δυνάμεων που έχει δει η Ευρώπη από το 1945. Μέχρι στιγμής, η

Μόσχα δεν κατήγαγε τη γρήγορη νίκη που περίμενε και δεν κατάφερε να καταλάβει τις μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας και κυρίως την πρωτεύουσα Κίεβο, που συνιστούσε πρωταρχικό στόχο.

Η κακή προετοιμασία και επιμελητεία αποτέλεσαν τροχοπέδη στη ρωσική προέλαση. Κυρίως όμως οι αρχικοί στόχοι ανατράπηκαν από την επίμονη αντίσταση των Ουκρανών στρατιωτών και πολιτοφυλάκων. Αναμφισβήτητα, ωστόσο, η ρωσική στρατιωτική ισχύς είναι ανώτερη, ο δε Πούτιν δεν φαίνεται πρόθυμος να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων προτού υλοποιήσει τους ελάχιστους δυνατούς στόχους που θα παρέχουν εγγυήσεις στον γεωπολιτικό του σχεδιασμό. Δηλαδή την αποκοπή της Ουκρανίας από τη Μαύρη Θάλασσα, τη γεωγραφική ένωση Λουχάνσκ-Ντονέσκ με Μαριούπολη-Κριμαία και από εκεί με την Οδησσό και φυσικά με την πρόσδεση της Ουκρανίας στο ρωσικό άρμα. Με όποιο κόστος και με όποια μέθοδο.

Κίνδυνος απεσταθεροποίησης

Η εισβολή απειλεί να αποσταθεροποιήσει την ήδη ασταθή μετασοβιετική περιοχή, με σοβαρές συνέπειες για τη δομή ασφαλείας που υφίσταται στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 1990. Ο Πούτιν βέβαια εδώ και καιρό δεν έβλεπε με καλό μάτι την ροπή προς την Δύση της Ουκρανίας και άλλων δημοκρατιών της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης. Τώρα, ο περιορισμός της επέκτασης του ΝΑΤΟ (και δευτερευόντως της ΕΕ) προς ανατολάς είναι στους πρωταρχικούς του στόχους. Πριν από την εισβολή, η Ρωσία κοινοποίησε στο ΝΑΤΟ μια λίστα με εκτεταμένες απαιτήσεις βασισμένες σε αυτό το σκεπτικό και στο αίσθημα ασφαλείας της, όπως η ίδια το αντιλαμβάνεται – θέσεις που το ΝΑΤΟ και οι Ηνωμένες Πολιτείες απέρριψαν.

Οι τακτικές και οι απώλειες

Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ λένε ότι ο Πούτιν έχει απογοητευτεί από τον αργό ρυθμό της στρατιωτικής προέλασης και οι Ρώσοι διοικητές εντείνουν ολοένα και περισσότερο τις επιθέσεις σε πολιτικούς στόχους και υποδομές, καταφεύγοντας σε τακτικές που χρησιμοποιήθηκαν στην Τσετσενία και τη Συρία: ισοπεδώνοντας πόλεις με συντριπτική και αδιάκριτη δύναμη πυρός. Ήδη η σύγκρουση έχει στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους. Έχει επίσης ωθήσει περισσότερους από δύο εκατομμύρια να εγκαταλείψουν την Ουκρανία σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, πυροδοτώντας αυτό που τα Ηνωμένα Έθνη αποκαλούν την ταχύτερα αναπτυσσόμενη προσφυγική κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην πολιορκημένη νότια πόλη-λιμάνι της Μαριούπολης, μια ρωσική επίθεση σε μαιευτήριο στις 9 Μαρτίου σκότωσε τουλάχιστον τρία άτομα και τραυμάτισε 17. Η πόλη δεν έχει ρεύμα ή νερό και οι άνθρωποι έβραζαν χιόνι για νερό, έκοβαν δέντρα για θέρμανση και έσκαβαν πρόχειρους τάφους για τους νεκρούς τους.

Οι κυρώσεις

Αρκετοί γύροι διπλωματικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας απέτυχαν να σταματήσουν τον πόλεμο και μόλις τώρα φαίνεται μια χαραμάδα ελπίδας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν κινητοποιηθεί για να επιβάλουν μερικές από τις πιο σκληρές οικονομικές κυρώσεις που έγιναν ποτέ στην κυβέρνηση του κ. Πούτιν. Εκατοντάδες δυτικές επιχειρήσεις – κατασκευαστές, εταιρείες πετρελαίου, λιανοπωλητές και αλυσίδες φαστ φουντ, όπως η McDonald’s ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία, γυρνώντας τον χρόνο πίσω στο άνοιγμα της χώρας προς τα δυτικά. Σε κάθε περίπτωση είναι ένας πόλεμος που θα αφήσει βαρύ το αποτύπωμά τους στις ζωές μας από εδώ και πέρα, όποια και αν είναι η κατάληξή του.