«Σαφάρι» τιμών από καταναλωτές και σούπερ μάρκετ

17:52 5/6/2015 - Πηγή: Attiki Press

Η τελευταία ελπίδα του καταναλωτή φαίνεται να είναι τα σούπερ μάρκετ, καθώς όλο και περισσότεροι στρέφονται για τις αγορές τους στις μεγάλες αλυσίδες του κλάδου, προκειμένου να εξασφαλίσουν καλύτερες τιμές.

Της Κωνσταντίνας Γιαννακοπούλου

Μεσούσης της κρίσης, οι δελεαστικές προσφορές, αλλά και η τεράστια γκάμα των προϊόντων είναι οι βασικότεροι λόγοι, για τους οποίους το αγοραστικό κοινό δείχνει ξεκάθαρα την προτίμησή του στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων έναντι των παντοπωλείων της γειτονιάς.

Σε

αναζήτηση του «value for money»

Χαμηλό κόστος και ποιότητα, αυτό είναι το ζητούμενο για τους καταναλωτές, που έχουν ελαχιστοποιήσει τις παρορμητικές αγορές και αναζητούν τον καλύτερο συνδυασμό μεταξύ τιμών και αξίας των προϊόντων. Η οικονομική ύφεση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, έχει αναγκάσει τις νοικοκυρές να καταφεύγουν σε σύγκριση τιμών ανά κατάστημα, πριν γεμίσουν το καλάθι, όπως μας εξηγεί η Εύα Δέγλερη, μητέρα ενός αγοριού δύο ετών: «Ενημερώνομαι για τις προσφορές της εβδομάδας σε όλα τα σούπερ μάρκετ και έπειτα επιλέγω πού θα ψωνίσω. Πάντα έχω μαζί μου τη λίστα με τα ψώνια, προσπαθώ να την ακολουθώ πιστά και να μην παρεκκλίνω από αυτήν. Ο οικογενειακός μας προϋπολογισμός έχει μειωθεί αρκετά, δεν υπάρχουν περιθώρια για σπατάλες».

Η οικονομική κρίση από την μία και η επιτακτική ανάγκη των καταναλωτών για χαμηλότερες τιμές από την άλλη έχουν προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Δεν είναι λίγα τα μαγαζιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας και οδηγούνται στο κλείσιμο, όπως μας επισημαίνει χαρακτηριστικά η κα Δέγλερη: «Πρόσφατα έκλεισε ένα μίνι μάρκετ στη γειτονιά μας, γεγονός που μας στενοχώρησε. Είναι σημαντικό τα συνοικιακά μαγαζάκια να παραμείνουν ανοιχτά και χρειάζονται τη στήριξη όλων μας. Από πλευράς μου έκανα ό,τι μπορούσα για να τους στηρίξω, τα πράγματα που δεν είχαν μεγάλη διαφορά στην τιμή σε σχέση με τις μεγάλες αλυσίδες τα ψώνιζα από εκεί. Αλλά αυτό δεν στάθηκε αρκετό».

Φτωχότερο το καλάθι της νοικοκυράς

Μεγάλες αλλαγές έχει επιφέρει η κρίση στην καταναλωτική συμπεριφορά των Ελλήνων, καθώς ραγδαία ήταν η μείωση της αξίας του μέσου καλαθιού αγορών των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα, η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών για τα προϊόντα των σούπερ μάρκετ υπολογίζεται σε 262 ευρώ το 2014, μειωμένη κατά 9,7% σε σχέση με το 2013 και κατά 21,1% σε σύγκριση με το 2012, σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. «Έχω κάνει μεγάλες περικοπές στα έξοδά μου. Μόνο στο φαγητό δεν μπορώ μειώσω πολύ το κόστος. Πηγαίνω μία φορά την εβδομάδα στο σούπερ μάρκετ για τα είδη πρώτης ανάγκης. Συνδυάζουν χαμηλές τιμές και μεγάλη ποικιλία, γι’ αυτό και τα προτιμώ. Στο μίνι μάρκετ θα πάω μόνο όταν δεν έχω άλλη επιλογή, συνήθως αργά το βράδυ ή Κυριακή που είναι το μόνο κατάστημα που θα βρω ανοιχτό», μας εξηγεί η Κατερίνα Τσαπρούνη, την οποία συναντήσαμε στο Χαλάνδρι.

Το μεγάλο «όπλο» των σούπερ μάρκετ

«Ο όγκος των παραγγελιών και η υψηλή επισκεψιμότητα των σούπερ μάρκετ τούς δίνει τη δυνατότητα να διαπραγματευτούν με τους προμηθευτές τους. Κατ’ επέκταση, μπορούν να προσφέρουν στους καταναλωτές προϊόντα σε χαμηλότερες τιμές», όπως μας δήλωσε η Μαρία Παπανίκα φοιτήτρια της ΑΣΟΕΕ. «Όσο μεγαλύτερο είναι το σούπερ μάρκετ, τόσο περισσότερες προσφορές έχει, συνήθως αγοράζω τα προϊόντα που στο ένα παίρνεις και άλλο ένα δώρο, έτσι εξοικονομώ χρήματα. Απαιτείται, πλέον, να κάνουμε μεγάλη έρευνα αγοράς και γι’ αυτό δαπανούμε αρκετό χρόνο για την αναζήτηση των πιο οικονομικών προϊόντων. Ευτυχώς, υπάρχουν και οι συμπληρωματικές υπηρεσίες που παρέχουν οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όπως οι τηλεφωνικές ή οι online παραγγελίες και η παράδοση κατ’ οίκον. Έτσι, με μια ματιά στο ίντερνετ μπορώ να κάνω τα ψώνια μου από το σπίτι μου χωρίς να ταλαιπωρηθώ».

Δεν είναι λίγοι αυτοί που επιλέγουν ποια προϊόντα θα αγοράσουν μέσα στο κατάστημα, με κύρια κριτήρια την ποιότητα, την τιμή και τις προσφορές, όπως ο Στράτος Ηλίου, κάτοικος Άνω Γλυφάδας. «Βρίσκω προσφορές σε όλα τα σούπερ μάρκετ, προτιμώ εκείνα τα είδη που δεν έχουν ημερομηνία λήξης και τα αγοράζω σε μεγάλη ποσότητα, όπως τα απορρυπαντικά και τα χαρτικά. Μεγάλη σημασία δίνω και στην ποιότητα των προϊόντων, καθώς σημαντικό δεν είναι μόνο να πετύχεις καλές τιμές, αλλά και αυτά που πήρες να αξίζουν τα χρήματα που ξόδεψες. Δίνω, περίπου, 300 ευρώ το μήνα στο σούπερ μάρκετ, αγοράζω από εκεί ό,τι χρειάζομαι και πληρώνω πάντα με κάρτα. Στο μαγαζάκι της γειτονιάς θα πάω μόνο για αναψυκτικά».

Οι προσφορές κάνουν τη διαφορά

Στη σύγκριση τιμών που κάναμε, μεταξύ διαφορετικών αλυσίδων σούπερ μάρκετ, σε προϊόντα της ίδιας εταιρείας (εξαιρουμένου του Lidl που η σύγκριση έγινε με ομοειδή προϊόντα που είχαν ιδιωτικές ετικέτες ή ετικέτες του εξωτερικού) διαπιστώσαμε ότι οι τιμές με ελάχιστες διακυμάνσεις κινούνται στο ίδιο εύρος. Οι προσφορές, ως επί το πλείστον, ήταν εκείνες που διαφοροποιούσαν τις τιμές ,καθώς και τα εκπτωτικά κουπόνια ή οι κάρτες μέλους από την εκάστοτε αλυσίδα.

*Οι τιμές που αναφέρονται είναι ενδεικτικές (δεν συμπεριλαμβάνονται προσφορές) και ίσχυαν στις 3/6/2015, ημέρα πραγματοποίησης του ρεπορτάζ.

Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κερδίζουν όλο και περισσότερους καταναλωτές, όπως η Τόνια Τσιόδρα, που συναντήσαμε στο κέντρο της Αθήνας. «Σπάνια αγοράζω επώνυμα προϊόντα, προτιμώ εκείνα που αποτελούν είδη αποκλειστικής διανομής από το εκάστοτε σούπερ μάρκετ. Αφενός είναι εφάμιλλα των επωνύμων και αφετέρου έχουν πολύ καλύτερες τιμές. Χωρίς έξοδα διαφήμισης και πολλούς μεσάζοντες φτάνουν πιο φθηνά στο καλάθι μας», μας είπε χαρακτηριστικά.

Με τα εκπτωτικά κουπόνια και τις κάρτες μέλους, οι καταναλωτές εξοικονομούν ακόμα περισσότερα χρήματα από τις αγορές τους, όπως μας δήλωσε: «Έχω κάρτα μέλους σε όλα τα σούπερ μάρκετ, έτσι μαζεύω πόντους και τους εξαργυρώνω στις επόμενες αγορές μου. Τα κουπόνια είναι επίσης μια πολύ καλή λύση για ακόμα μεγαλύτερη έκπτωση στα σούπερ μάρκετ».

Το τεφτέρι αναβιώνει

Για αρκετούς καταναλωτές σημαντική είναι η προσωπική επαφή και η εμπιστοσύνη, έτσι προτιμούν το μπακάλικο της γειτονιάς. Είτε για να στηρίξουν τη μικρομεσαία οικογενειακή επιχείρηση, είτε γιατί η πίστωση, το γνωστό σε όλους μας «τεφτέρι», αποτελεί γι’ αυτούς μονόδρομο για να κάνουν τις αγορές τους. Οι υπεύθυνοι των μικρών συνοικιακών επιχειρήσεων έχουν δει τον κόσμο να χάνει τη δουλειά του και να μην έχει χρήματα. Οι διαπροσωπικές σχέσεις με τους πελάτες δεν τους αφήνουν ασυγκίνητους.

«Διευκολύνουμε εκείνους που αδυνατούν να αγοράσουν είδη πρώτης ανάγκης και ζητούν πίστωση. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι φίλοι, γείτονες, γνωστοί, δεν μπορούμε να αρνηθούμε», μας λέει η κυρία Μαρία Παπαντωνίου, που έχει ένα μικρό μπακάλικο στο κέντρο της Αθήνας. Και συμπληρώνει: «Μου λένε “γράψτα” και θα στα φέρω μόλις πληρωθώ, οι πιο πολλοί ξεπληρώνουν το χρέος τους, κάποιοι όμως αδυνατούν, το φέσι μεγαλώνει και εμείς στο τέλος δεν έχουμε να πληρώσουμε τους προμηθευτές. Από τη μία δεν μας αρέσει αυτό που γίνεται, αλλά από την άλλη δεν θέλουμε να χάσουμε και τον πελάτη».

Στο πλαίσιο της έρευνάς μας, επισκεφθήκαμε καταστήματα μίνι μάρκετ, προκειμένου να συγκρίνουμε τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους με τις αντίστοιχες των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις στην πλειονότητά τους είναι μικρού μεγέθους και συνεπώς ο όγκος των παραγγελιών τους είναι μικρός. Είναι δύσκολο να πετύχουν καλύτερες τιμές, καθώς υστερούν σε διαπραγματευτική δύναμη έναντι των προμηθευτών τους. Σημαντικό τους όμως πλεονέκτημα, πέρα από την ευκολία και την ταχύτητα των αγορών, το διευρυμένο τους ωράριο, αλλά και το «οικογενειακό περιβάλλον».